Texniki dəstək əməkdaşları üçün 100 sual və cavabları
(İT Helpdesk)
Texniki dəstək əməkdaşları üçün müsahibə sualları adətən həm texniki bilikləri, həm də müştəri xidməti bacarıqlarını qiymətləndirir. Burada texniki məsələləri həll etmək və istifadəçilərlə effektiv əlaqə qurmaq çox vacibdir. Aşağıda bu tip müsahibələrdə soruşula biləcək müxtəlif sualların və onların cavablarının ətraflı siyahısını təqdim edirəm
Sual 1: Texniki dəstək xidmətində istifadə olunan ən çox istifadə olunan əməliyyat sistemləri hansılardır?
Cavab: Windows, macOS, LinuxSual 2: Texniki dəstək mütəxəssisi bir müştəriyə necə yardım etməlidir?
Cavab: Səbirli, peşəkar və dostyana şəkildə, müştərinin problemlərini anlamağa çalışaraq, onları səmərəli və təsirli şəkildə həll etməyə yönəldilməlidir.Sual 3: “IP address” nədir?
Cavab: IP ünvanı (İnternet Protokolu ünvanı) şəbəkə üzərindəki bir cihazın unikal identifikatorudur. Bu, cihazın internetə qoşulmasına imkan verir.Hal-hazırda ən çox istifadə edilməkdə olan IPv4 üçün 32 bit həcmində IP ünvanları istifadə edilir və nöqtələr ilə ayrılmış 4 ədəd 8 bitlik rəqəmlərlə göstərilir. Məsələn, 212.85.102.14. Belə işarələmə IP ünvanı forması adlanır.IPv6 (İnternet Protokolunun 6-cı versiyası) İnternet Protokolunun (IP) altıncı reviziyası və IPv4-ün varisidir.Amma onun bir mühüm fərqi var: 128 bitlik IP ünvanından istifadə edir.
Pv6-da ünvanlar 8 (səkkiz) oktetdən ibarətdir və 16 (onaltılıq) bazasında təmsil olunur. 128 bit əvvəlcə 16 bitlik hissələrə (oktetlərə) bölünür. Hər bir oktet əsas onaltılığa çevrilir. Və onlar iki nöqtə (:) ilə ayrılır.Məsələn: 21DA:00D3:0000:2F3B:02AA:00FF:FE28:9C5A IPv6;
Sual 4: “DNS” nədir və necə işləyir?
Cavab: DNS (Domain Name System), domen adlarını (məsələn, google.com) IP ünvanlarına çevirən sistemdir. Bu sistem veb saytların şəbəkə üzərində tapılmasını təmin edir.
Sual 5: “Ping” nədir və nə üçün istifadə olunur?
Cavab: Ping şəbəkə diaqnostika alətidir və uzaq serverə sorğu göndərərək, şəbəkə əlaqəsinin aktiv olub olmadığını yoxlayır.Siz CMD və ya terminalınızı açdınız. Etməli olduğunuz yalnız bir əmr var: ping webtasarim34.com yaza bilərsiniz və ya bunu birbaşa IP ünvanı vasitəsilə etmək istəyirsinizsə, ping 141.98.205.146 ehtiyaclarınızı ödəyəcək. Windows əməliyyat sistemlərində ping mexanizmi 4 paketin göndərilməsi və çatdırılması ilə baş verir, ona görə də sonda 4 paketin göndərildiyini görəcəksiniz və təbii ki, əlaqədə kəsilmə olmazsa, 4 cavab gəlir. Linux və macOS əməliyyat sistemlərində vəziyyət bir qədər fərqlidir. Əgər komandanı yazarkən paketlərin sayını göstərməsəniz, bu proses qeyri-müəyyən müddətə davam edə bilər. Windows-da olduğu kimi 4 paket göndərmək istəyirsinizsə, bunu ping -c 4 ilə edə bilərsiniz.
Sual 6: Firewall nə edir?
Cavab: Firewall, şəbəkə təhlükəsizliyini təmin etmək üçün daxil olan və çıxan trafiki monitorinq edir və zərərli trafikdən qorunmağa kömək edir.Firewall qurluşlarına görə həm proqram təminatı formasında həm də fiziki qurğu formasında ola bilir.Sual 7: “IP konfigurasiya” nədir və nəyə xidmət edir?
Cavab: IP konfiqurasiyası, şəbəkəyə qoşulmaq üçün cihazın ünvan və şəbəkə ayarlarını təyin edir.Sual 8: “Proxy server” nədir?
Cavab: Proxy server, istifadəçi və internet arasında vasitəçi rolunu oynayaraq, trafikin yönləndirilməsini və şəbəkə təhlükəsizliyini təmin edir.Sual 9: “Cloud computing” nədir?
Cavab: Cloud computing, məlumatların və proqramların internet üzərindən təmin edilməsi və işlənməsi xidmətidir.Sual 10: Bir istifadəçi proqramı açarkən “404 Error” görür, bu nə deməkdir?
Cavab: “404 Error” səhifə tapılmadıqda meydana gəlir. Bu, istifadəçinin müraciət etdiyi URL-nin mövcud olmadığını göstərir.Sual 11: RAM və ROM arasındakı fərq nədir?
Cavab: RAM (Random Access Memory) müvəqqəti yaddaşdır, verilənlər yalnız cihaz işlədiyi müddət ərzində saxlanılır. ROM (Read-Only Memory) isə məlumatları daimi olaraq saxlayır.ROM yaddaşının alt növlərinə PROM (proqramlaşdırıla bilən ROM), EPROM (silinən proqramlaşdırıla bilən ROM) və EEPROM (elektriklə silinə bilən proqramlaşdırıla bilən ROM) daxildir. Bu tip məlumatlarda məlumatlar müxtəlif üsullarla yazıla və ya silinə bilər. RAM yaddaşının alt növlərinə DRAM (Dinamik RAM) və SRAM (Statik RAM) daxildir. DRAM daha yüksək tutum təklif edir, SRAM isə daha sürətli giriş vaxtı təmin edir. DRAM daha əlverişlidir, ona görə də ümumiyyətlə daha geniş istifadə olunur.
Sual 12: “Malware” nədir və necə qarşısını almaq olar?
Cavab: Malware (zərərli proqramlar) istifadəçilərin cihazlarına zərər vermək və ya məlumat oğurlamaq məqsədilə yazılmış proqramlardır. Onlardan qorunmaq üçün antivirus proqramları, müntəzəm proqram yeniləmələri və şübhəli linklərdən uzaq durmaq lazımdır.Sual 13: “System Restore” nədir və hansı hallarda istifadə olunur?
Cavab: System Restore, əməliyyat sistemini əvvəlki vəziyyətə qaytarmağa imkan verən funksiyadır. Proqram və sistem səhvlərini düzəltmək üçün istifadə olunur.Sual 14: “Disk defragmentation” nə edir?
Cavab: Disk defragmentation diskin üzərindəki faylları optimallaşdırır və sabit diskdə parçalanmış faylları birləşdirərək sistemin performansını artırır.Sual 15: “Safe Mode” nədir?
Cavab: Safe Mode, yalnız vacib sürücülər və xidmətlərlə Windows-un başladığı bir əməliyyat rejimidir. Bu, sistemdəki problemləri həll etmək üçün istifadə olunur.Sual 16: “BIOS” (Basic Input-Output System)nədir?
Cavab: BIOS, (Əsas Giriş-Çıxış Sistemi). Bu, EPROM adlı çipdə ROM Yaddaş (Yalnız Oxunan Yaddaş) şəklində yerləşən bir proqram növüdür. Kompüter işə salınan kimi, müvafiq olaraq, bütün digər avadanlıqları prosessorla tanış edir. Avadanlığın əsas rabitə protokollarını müəyyən edir. O, əməliyyat sisteminin başlanğıc elementlərini istənilən diskdən (hard disk, CD-ROM və s.) yükləməyə imkan verir. Əməliyyat sistemi işləyərkən aparat və əməliyyat sistemi arasındakı əlaqələri tənzimləyir.Sual 17: Wi-Fi şəbəkəsində “SSID” nədir?
Cavab: SSID (Service Set Identifier), Wi-Fi şəbəkəsinin unikal adıdır. Şəbəkəyə qoşulmaq üçün istifadə edilir.Sual 18: “Blue Screen of Death” (BSOD) nədir?
Cavab: BSOD, Windows əməliyyat sistemində ciddi sistem səhvini və ya hardware problemlərini göstərən mavi ekrandır.Sual 19: İstifadəçinin parolunu unutduqda nə etməliyik?
Cavab: Parolu sıfırlamaq üçün şifrənin sıfırlanması üçün istifadə olunan vasitələrdən (məsələn, e-poçt vasitəsilə) istifadə etmək lazımdır.Sual 20: “Task Manager” nədir və nə məqsədlə istifadə olunur?
Cavab: Task Manager, sistemdə işləyən tətbiqləri və prosessləri izləmək üçün istifadə olunan bir vasitədir. Burada işləyən prosesləri dayandırmaq və ya sistem performansını izləmək mümkündür.Sual 21: “LAN” və “WAN” arasındakı fərqlər nədir?
Cavab: LAN (Local Area Network) yerli şəbəkədir və kiçik bir coğrafi sahədə istifadə edilir, WAN (Wide Area Network) isə geniş əraziyə yayılan şəbəkədir.Sual 22: “TCP/IP” nədir?
Cavab: TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) şəbəkələr arasında məlumatların ötürülməsi üçün istifadə olunan protokollar toplusudur.Sual 23: “Ethernet” nədir?
Cavab: Ethernet, yerli şəbəkələrdə cihazları birləşdirən ən geniş istifadə olunan kabel və protokol növüdür.Sual 24: “VPN” nədir və nə məqsədlə istifadə olunur?
Cavab: VPN (Virtual Private Network), internet üzərindən şifrələnmiş əlaqə quraraq şəbəkəyə uzaqdan təhlükəsiz qoşulmağa imkan verir.Sual 25: “Bandwidth” nədir?
Cavab: Bandwidth, şəbəkə üzərindən verilən məlumatların ötürülmə sürətini ölçən bir parametredir.Sual 26: “Router” nə edir?
Cavab: Router şəbəkələr arasında məlumatları yönləndirən cihazdır və internetə qoşulma təmin edir.Sual 27: “Subnet mask” nədir?
Cavab: Subnet mask, IP ünvanlarının hansı hissəsinin şəbəkə adresi və hansı hissəsinin host adresi olduğunu müəyyən edən parametrdir.Sual 28: Şəbəkə təhlükəsizliyi üçün hansı metodlardan istifadə edilə bilər?
Cavab: Şifrələmə, firewall-lar, VPN-lər, antivirus proqramları və şəbəkə monitorinqi.Sual 29: “DHCP” nədir və necə işləyir?
Cavab: DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), şəbəkəyə qoşulan cihazlara avtomatik olaraq IP ünvanları və digər şəbəkə konfiqurasiyaları təyin edən protokoldur.UDP 67 və 68 portlarını istifadə edir.DHCP Server və DHCP Client-lər İP alış-verişini 4- addımda gerçəkləşdirir.
1.DHCP Discovery -Şəbəkəyə daxil olmuş yeni kompüter bir İP adresi axtarışına çıxar. DHCP Discovery paketi broadcast olaraq (255.255.255.255, FF:FF:FF:FF:FF:FF) şəbəkəyə göndərilir.
2.DHCP Offer – Bu paketləri alan DHCP Server DHCP Offer –lə ip adresi, subnetmask və icarə müddəti kimi informasiyaları həmin kompüterə göndərərək, onun DHCP Discovery – paketinə cavab verir.
3.DHCP Request – İP – istəyi üçün müraciət etmiş kompüter DHCP Offer-ə DHCP Request –lə cavab verir. Bu cavabdan sonra DHCP Server – həmin kompüterə təklif etdiyi İP- adresini icarə müddəti boyunca öz məlumat bazasına qeydiyyat edər.
4.DHCP Acknowledgment – Bunun ardından DHCP Server İP – istəyi üçün müraciət etmiş kompüterə əməliyyatın uğurla başa çatdığına dair cavab paketi olaraq DHCP Acknowledgment (ACK) – paketini gönədərir. Bu paketlə birlikdə İP – istəyi üçün müraciət etmiş kompüterə əgər varsa Gateway, DNS , Wins və s. kimi informasiyalar son olaraq çatdırılmış olur.Əgər əməliyyat uğurlu nəticələnməsə DHCP Server ACK yerinə NACK(Negative Acknowledgment) paketini həmin kompüterə göndərir və yuxarıda sadaladığımız əməliyyatlar yenidən başlamış olur.Sual 30: Şəbəkə sürətini artırmaq üçün hansı addımlar atıla bilər?
Cavab: Yüksək keyfiyyətli router-lərdən istifadə, kabelin optimallaşdırılması, Wi-Fi kanallarının seçilməsi və şəbəkə trafiğinin azaldılması.Sual 31: “MAC address” nədir?
Cavab: MAC address (Media Access Control), şəbəkəyə qoşulmuş hər bir cihazın unikal fiziki ünvanıdır.Məsələn, kompüterinizdə modeminizin və şəbəkə kartınızın hər birinin öz MAC ünvanları var. MAC 48 bitlik bir ünvan olduğundan, 248 = 281,474,976,710,656 müxtəlif şəbəkə kartlarını müəyyən etmək üçün istifadə edilə bilər.MAC ünvanı istehsalçı tərəfindən kompüterin Ethernet kartında kodlanmış məlumatdır. Hər bir avadanlıq üçün xüsusi bir ünvan var. Eyni MAC ünvanı olan birdən çox şəbəkə cihazı yoxdur. MAC ünvanı 6 oktetdən ibarətdir. İlk 3 oktet avadanlıq istehsal edən şirkəti göstərir. Son 3 oktet hardware göstərir.MAC ünvanları “:” işarəsi ilə ayrılaraq onaltılıq sistemlə yazılır: 01:23:45:67:89:AB. Bəzi MAC ünvanları xüsusi ünvanlardır:FF:FF:FF:FF:FF:FF ünvanı bütün cihazlara yayım üçün istifadə olunur.
İlk bitləri 01-00-5E olan ünvanlar “multicast” ünvanları üçün istifadə olunur.
Yerli təyin edilmiş MAC ünvanları 02 ilə başlayır.
MAC ünvanları və IP ünvanları arasında əlaqə ARP və RARP protokolları ilə həyata keçirilir.Sual 32: “SSL” nədir və nə məqsədlə istifadə olunur?
Cavab: SSL (Secure Socket Layer), internet üzərindən məlumatların şifrələnməsini təmin edən təhlükəsizlik protokoludur.Sual 33: “POP3” və “IMAP” arasındakı fərqlər nədir?
Cavab: POP3, e-poçtları serverdən yükləyərək cihazda saxlayır, IMAP isə e-poçtları serverdə saxlayaraq müxtəlif cihazlardan eyni poçtu idarə etməyə imkan verir.Hər ikisi e-maildən mesajları qəbul etmək protokoludur.POP3 (Poçt şöbəsi protokolu) e-poçtları serverdən çəkib yerli kompüterinizdə (iş masası, noutbuk və s.) saxlamağa imkan verən e-poçt protokoludur, onları çəkdiyiniz zaman serverdəki e-poçtları silməyə imkan verir və digər kompüterlərdən veb poçt və digər e-poçt provayderləri vasitəsilə girişə icazə vermir. Sonda 3 rəqəmi protokolun versiya nömrəsidir. Pop3 poçt serverləri arasında çox populyar olmasının səbəbi asanlığı və aşağı xəta dərəcəsi ilə tapşırıqları yerinə yetirmək qabiliyyətidir. Bu gün çox istifadə edilən bütün e-poçt oxuma proqramları, Outlook, Eudora, Thunderbird, IOS Mail, avtomatik olaraq POP3 protokolunu dəstəkləyir. Ümumiyyətlə, e-poçt qəbulu üçün port 110 istifadə olunur.IMAP (Internet Message Access Protocol) istifadəçilərə bir çox müxtəlif e-poçt serverlərində e-poçtlarınızı idarə etməyə imkan verir. E-poçtlar yerli kompüterə endirilə bilməz, onlar yalnız serverdə saxlanılır. Başqa sözlə desək, bu, günümüzün BULUD sisteminin bir növ xülasəsidir. POP protokolundan daha yeni sistemdir. POP3 və POP3 arasındakı ən böyük fərq ondan ibarətdir ki, IMAP sizə e-poçtları server vasitəsilə göstərir. Başqa sözlə, yerli kompüterinizdə saxlanmır. IMAP protokolundan istifadə edərək e-poçtlarınızı yoxladığınız zaman kompüterinizdə heç nə saxlanılmır, bütün məlumatlar serverdədir.IMAP-ın məqsədi birdən çox müştərinin poçt qutusuna girişə icazə verməkdir. IMAP serveri sadə port 143-dən istifadə edərkən, SSL nəzarəti ilə 993-cü portdan istifadə edir.
Sual 34: “Ping” və “Traceroute” arasındakı fərq nədir?
Cavab: Ping şəbəkə əlaqəsinin olub-olmaması barədə məlumat verir, Traceroute isə məlumatın hansı marşrut üzrə keçdiyini göstərir.Sual 35: Şəbəkədə “latency” nə deməkdir?
Cavab: Latency, məlumatın bir nöqtədən digərinə çatması üçün keçən vaxtdır.Sual 36: “IPv4” və “IPv6” arasındakı fərq nədir?
Cavab: IPv4 32-bit ünvan istifadə edir, IPv6 isə 128-bit ünvanla daha çox cihazı dəstəkləyir.Sual 37: Hansı şəbəkə protokolu istifadə edilərək bir cihaz digərinə fayl göndərə bilər?
Cavab: FTP (File Transfer Protocol) və ya SMB (Server Message Block) protokolları istifadə edilə bilər.Sual 38: Şəbəkə problemlərini həll edərkən istifadəçi hansı alətlərdən istifadə edə bilər? Cavab: Ping, tracert, netstat, ipconfig, nslookup kimi alətlərdən istifadə olunur.
Sual 39: “QoS” nədir və nə məqsədlə istifadə olunur?
Cavab: QoS (Quality of Service), şəbəkə xidmətlərinin keyfiyyətini təmin etmək məqsədilə məlumatların prioritetləşdirilməsi texnologiyasıdır.Sual 40: Şəbəkə problemləri üçün ilk növbədə hansı tədbirlər alınmalıdır?
Cavab: Fiziki əlaqəni yoxlamaq, IP ünvanı təyini, şəbəkə cihazlarını yenidən başlatmaq və şəbəkə trafiki analizi aparmaq.Sual 41: Windows-da yeni bir istifadəçi hesabı necə yaradılır?
Cavab: Control Panel > User Accounts > Manage Accounts > Add a new user seçilərək yeni hesab əlavə edilə bilər.Sual 42: “Task Scheduler” nə edir?
Cavab: Task Scheduler müəyyən vaxtlarda və ya müəyyən şərtlərlə müəyyən proqramları və tapşırıqları avtomatik olaraq yerinə yetirir.Sual 43: Linux əməliyyat sistemində istifadəçi hesabını necə yaratmaq olar?
Cavab: useradd <istifadəçi_adı> əmri ilə yeni istifadəçi əlavə edilə bilər.Sual 44: Windows-da “System File Checker” (SFC) necə işləyir?
Cavab: SFC, sistem fayllarını yoxlayır və zədələnmiş faylları bərpa etməyə çalışır. sfc /scannow əmri ilə istifadə olunur.Sual 45: Windows-da “Event Viewer” nədir?
Cavab: Event Viewer, əməliyyat sisteminin və tətbiqlərinin loglarını və xətalarını izləməyə imkan verir.Sual 46: Windows-da proqramların quraşdırılması üçün hansı əsas addımlar izlənilir?
Cavab: Setup faylını işlədərək addımları izləmək, quraşdırma parametrlərini seçmək və proqramı yükləmək.Sual 47: Linux-da bir faylın icazələrini necə dəyişmək olar?
Cavab: chmod əmrindən istifadə edərək faylın icazələri dəyişdirilə bilər.Sual 48: “Windows Update” nədir?
Cavab: Windows Update, əməliyyat sisteminin təhlükəsizlik yeniləmələrini və təkmilləşdirmələrini avtomatik olaraq yükləyən və quraşdıran xidmətdir.Sual 49: Mac OS-da “Time Machine” nədir?
Cavab: Time Machine, Mac OS-da avtomatik ehtiyat nüsxə yaratmağa və əvvəlki vəziyyətlərə geri qayıtmağa imkan verən bir proqramdır.Sual 50: Windows-da “Control Panel” nə edir?
Cavab: Control Panel, əməliyyat sisteminin parametrlərini idarə etməyə imkan verən əsas vasitədir.Sual 51: Linux-da sistemin disk istifadəsini necə yoxlamaq olar?
Cavab: df əmri ilə disk istifadəsi yoxlanıla bilər.
Sual 52: Mac OS-da “Activity Monitor” nə edir?
Cavab: Activity Monitor, işləyən prosesləri izləmək, sistem resurslarını analiz etmək və tətbiqləri bağlamaq üçün istifadə olunur.Sual 53: Windows-da bir proqramın problem yaratdığını necə təyin edərsiniz?
Cavab: Event Viewer və Task Manager-dən istifadə edərək proqramın fəaliyyətini və sistemin resurs istifadəsini izləmək olar.Sual 54: “Windows Registry” nədir və nə məqsədlə istifadə olunur?
Cavab: Windows Registry, əməliyyat sisteminin və tətbiqlərinin konfiqurasiya məlumatlarını saxlayan bir verilənlər bazasıdır.Sual 55: “Disk Cleanup” nə edir?
Cavab: Disk Cleanup, sistemdə lazımsız faylları silərək sərbəst yer yaratmağa kömək edir.Sual 56: Linux-da tətbiqləri necə quraşdırmaq olar?
Cavab: apt-get install <proqram_adı> və ya yum install <proqram_adı> əmrləri ilə tətbiqlər quraşdırıla bilər.Sual 57: Mac OS-da “Terminal” nədir?
Cavab: Terminal, Mac OS-də əmrləri daxil edərək sistemə komanda verən bir tətbiqdir.Sual 58: Windows-da bir proqramı necə silmək olar?
Cavab: Control Panel > Programs > Uninstall a Program bölməsindən proqram silinə bilər.Sual 59: “Linux Package Manager” nə edir?
Cavab: Linux Package Manager, paketləri (tətbiqləri) idarə etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, apt və ya yum menecerləri.Sual 60: “System Restore Point” nədir?
Cavab: System Restore Point, əməliyyat sisteminin əvvəlki vəziyyətinə qayıtmaq üçün yaradılan nöqtədir.Sual 61: Bir istifadəçi proqramı açarkən “Application not responding” mesajı alır, nə etməliyik?
Cavab: Task Manager vasitəsilə problemi yaradan proqramı bağlamaq və yenidən açmağa çalışmaq.
Sual 62: Bir istifadəçi Wi-Fi şəbəkəsinə qoşulmağa çalışarkən “Network unavailable” mesajı alır, nə etməliyik?
Cavab: Routeri yenidən başladın, şəbəkə parametrlərini yoxlayın və ya Wi-Fi adapterini yenidən qoşun.Sual 63: Bir istifadəçi “Printer not found” mesajı alır, nə etməliyik?
Cavab: Printerin qoşulmasını və düzgün sürücülərin quraşdırılmasını yoxlayın.Sual 64: Bir istifadəçi e-poçtlarını alarkən “Connection timed out” mesajı alır, nə etməliyik?
Cavab: İnternet bağlantısını və poçt serverinin parametrlərini yoxlayın.
Sual 65: Bir istifadəçi ekranın qaraldığını bildirir, nə etməliyik?
Cavab: Ekranın parlaq olub olmadığını yoxlayın, ekran kartı sürücülərini yeniləyin və ya kabelin yaxşı qoşulduğundan əmin olun.Sual 66: Bir istifadəçi Windows-da “Blue Screen of Death” (BSOD) alır, nə etməliyik?
Cavab: Son dəyişiklikləri və ya yeni quraşdırılmış proqramları yoxlayın, sürücüləri yeniləyin və hardware-u test edin.Sual 67: Bir istifadəçi “File not found” mesajı alır, nə etməliyik?
Cavab: Faylın mövcudluğunu yoxlayın, axtarış vasitəsilə faylı tapmağa çalışın və ya faylın yolunu düzəldin.Sual 68: “Printer not responding” mesajı aldıqda, nə etməliyik?
Cavab: Printerin qoşulmasını, printer sırasını yoxlayın və sürücüləri yeniləyin.Sual 69: Bir istifadəçi internetə qoşulmaqda çətinlik çəkir, nə etməliyik?
Cavab: Şəbəkə kabelini, Wi-Fi bağlantısını yoxlayın, modem və router-i yenidən başladın.Sual 70: Bir istifadəçi “Disk Full” mesajı alır, nə etməliyik?
Cavab: Diskdəki lazımsız faylları silin, disk sahəsini optimallaşdırın.Sual 71: Bir istifadəçi “Application crashed” mesajı alır, nə etməliyik?
Cavab: Proqramın yeniləməsini yoxlayın, proqramı yenidən quraşdırın və ya güncəlləmə tətbiq edin.Sual 72: Bir istifadəçi e-poçt göndərə bilmir, nə etməliyik?
Cavab: E-poçt serverini yoxlayın, hesab parametrlərini yoxlayın və şəbəkə əlaqəsini test edin.Sual 73: Bir istifadəçi USB cihazını qoşanda “Device not recognized” mesajı alır, nə etməliyik?
Cavab: USB portu və cihazı yoxlayın, sürücüləri yeniləyin.
Sual 74: “Memory full” mesajı alırsınızsa, nə etməliyik?
Cavab: RAM-i azad etmək üçün işlətdiyiniz proqramları bağlayın, lazımsız verilənləri silin.Sual 75: “Windows not booting” problemi ilə qarşılaşırsınızsa, nə etməliyik?
Cavab: Təhlükəsiz rejimdə başladın və sistemin təmirini və ya bərpasını sınayın.Sual 76: Bir istifadəçi proqramın açılmadığını bildirir, nə etməliyik?
Cavab: Əgər proqramın yenilənməsi lazımdırsa, yeniləyin və ya yenidən quraşdırın.
Sual 77: Bir istifadəçi ekranın qeyri-adi rənglərlə görüntüləndiyini bildirir, nə etməliyik?
Cavab: Ekran kartı sürücülərini yeniləyin və ya ekranın parlaq və rəng parametrlərini yoxlayın.
Sual 78: Bir istifadəçi cihazın çox yavaş işlədiyini bildirir, nə etməliyik?
Cavab: Sistemə zərərli proqramların yoxlanılması, RAM və CPU istifadəsini yoxlamaq, optimallaşdırma təklif etmək.Sual 79: Bir istifadəçi proqramın açılmadığını bildirir, nə etməliyik?
Cavab: Proqramı yenidən quraşdırmaq və ya xətanın səbəbini müəyyən etmək üçün “Event Viewer”dən istifadə edin.Sual 80: Bir istifadəçi şəbəkə əlaqəsi ilə bağlı problem yaşayırsa, nə etməliyik?
Cavab: Şəbəkə cihazlarını yenidən başladın, şəbəkə parametrlərini yoxlayın və ya IP konfiqurasiyasını yeniləyin.Sual 81: Şəbəkə problemi ilə əlaqədar hansı əsas diaqnostika alətlərindən istifadə edilə bilər?
Cavab: ping, tracert, nslookup, netstat alətləri şəbəkə problemlərini təhlil etməyə kömək edir.
Sual 82: Mütəmadi olaraq verilənlər bazası təhlükəsizliyi üçün hansı tədbirlər görülməlidir?
Cavab: Şifrə gücləndirilməsi, şifrələmə tətbiqi, verilənlər bazası backup-ı və istifadəçi rolunun düzgün təyini.
Sual 83: Proqram səhvlərini tapmaq üçün hansı alətlərdən istifadə edilir?
Cavab: Debugging alətləri, məsələn, Visual Studio, Eclipse və ya IDE-in daxilindəki debugging funksiyaları.Sual 84: Veb serverdəki səhvləri tapmaq üçün hansı məlumatlardan istifadə edə bilərsiniz?
Cavab: Server log faylları, HTTP status kodları (500, 404), və səhv mesajları.
Sual 85: Tətbiqdə performans problemi aşkarlanarsa, hansı alətlərdən istifadə etməlisiniz?
Cavab: Task Manager, Resource Monitor, Profiler alətləri, və ya xüsusi tətbiq performans monitorinqi.
Sual 86: Təhlükəsizlik tədbirləri olaraq bir serveri necə qorumaq olar?
Cavab: Firewall istifadəsi, yeniləmələrin tətbiqi, parol gücləndirilməsi, serverə şifrələmə tətbiqi.Sual 87: Məxfilik siyasətinin qorunması üçün hansı əsas tədbirlər alınmalıdır?
Cavab: Şifrə siyasətləri, məlumatların şifrələnməsi, giriş hüquqları və çox faktorlu identifikasiya.Sual 88: Verilənlər bazasında məlumatların bərpasını necə təmin etmək olar?
Cavab: Müntəzəm ehtiyat nüsxələrinin alınması, disaster recovery (fəlakət bərpası) planlarının hazırlanması.Sual 89: Şəbəkə performansını izləmək üçün hansı alətlərdən istifadə edilə bilər?
Cavab: Wireshark, NetFlow, SolarWinds, Nagios kimi alətlər şəbəkə performansını izləmək üçün istifadə olunur.Sual 90: Şəbəkə əlaqəsi problemli olduqda “IP conflict” necə həll edilir?
Cavab: IP ünvanlarının yenidən təyin edilməsi və ya DHCP serverinin yenidən başladılması.Sual 91: Sistem yavaş işlədikdə hansı addımları atmaq lazımdır?
Cavab: Sistem resurslarını yoxlamaq, işləyən proqramları bağlamaq, viruslardan təmizləmə və RAM-i azad etmək.Sual 92: E-poçt serverində problem aşkar edildikdə hansı addımlar atılmalıdır?
Cavab: Serverin konfiqurasiyasını yoxlamaq, log fayllarını nəzərdən keçirmək və e-poçt xidmətinin parametrlərini təsdiqləmək.Sual 93: “SMTP” nədir və nə məqsədlə istifadə olunur?
Cavab: SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) e-poçt göndərmək üçün istifadə olunan protokoldur.Sual 94: Firewall necə işləyir?
Cavab: Firewall şəbəkə trafikini izləyir və zərərli trafikləri bloklayır.Sual 95: “Load balancing” nədir və niyə istifadə olunur?
Cavab: Load balancing, serverlər arasında trafikin optimal paylanmasını təmin edir və sistemin daha sürətli işləməsini təmin edir.Sual 96: Ekran görüntüsünü necə almalıyam?
Cavab: Windows-da “PrtSc” düyməsi ilə, Mac-də “Cmd+Shift+4” ilə ekran görüntüsü alınır.Sual 97: Şəbəkə protokollarını yoxlamaq üçün hansı əmrlər istifadə olunur?
Cavab: netstat, ipconfig, nslookup.Sual 98: Şəbəkə mütəxəssisi hansı təhlükəsizlik protokollarını bilməlidir?
Cavab: SSL/TLS, IPSec, VPN, WPA2.Sual 99: Bir tətbiqin yükləmə müddətini necə optimallaşdıra bilərik?
Cavab: Proqramın kodunu optimallaşdırmaq, istifadəçi interfeysini yüngülləşdirmək və lazımsız funksiyaları silmək.Sual 100: Şəbəkə performansını izləmək üçün hansı üsullar mövcuddur?
Cavab: Ping, traceroute, SNMP monitorinqi, ağ tıxanıqlığı testi.
