Gömrük Məcəlləsinin vergi orqanlarina işə qəbul üzrə müsabiqənin test imtahani mərhələsinə aid madələrin Testlər
1. Gömruk işi nədir?
A) gömrük sərhədindən keçirilən mallar və nəqliyyat vasitələri barəsində gömrük-tarif tənzimlənməsi tədbirlərindən və məhdudiyyətlərə riayət olunmasını təmin edən üsullar toplusundan, gömrük siyasətinin həyata keçirilməsinin digər vasitələrindən ibarətdir.
B) gömrük sərhədindən keçirilən mallar və nəqliyyat vasitələri barəsində gömrük-tarif tənzimlənməsi tədbirlərindən, xarici ticarətin iştirakçıları tərəfindən gömrük qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qadağalara və məhdudiyyətlərə riayət olunmasını təmin edən üsullar toplusundan, gömrük siyasətinin həyata keçirilməsinin digər vasitələrindən ibarətdir.
C) gömrük sərhədindən keçirilən mallar və nəqliyyat vasitələri barəsində gömrük-tarif tənzimlənməsi tədbirlərindən, xarici ticarətin iştirakçıları tərəfindən gömrük qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qadağalara və, gömrük siyasətinin həyata keçirilməsinin digər vasitələrindən ibarətdir.
D) gömrük sərhədindən keçirilən mallar və nəqliyyat vasitələri barəsində gömrük-tarif tənzimlənməsi tədbirlərindən, xarici ticarətin iştirakçıları tərəfindən gömrük qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qadağalara və məhdudiyyətlərə riayət olunmasını təmin edən üsullar toplusundan, vergi siyasətinin həyata keçirilməsinin digər vasitələrindən ibarətdir.
(GM maddə 2.1.)2. Gömruk tənzimlənməsi dedikdə nə nəzərdə tutulur?
A) gömrük sərhədindən malları və nəqliyyat vasitələrini keçirmək hüququndan istifadə edən şəxslərin riayət etməli olduğu norma və qaydaların müəyyən olunmasıdır.
B) gömrük sərhədindən malları keçirmək hüququndan istifadə edən şəxslərin riayət etməli olduğu norma və qaydaların müəyyən olunmasıdır.
C) gömrük sərhədindən nəqliyyat vasitələrini keçirmək hüququndan istifadə edən şəxslərin riayət etməli olduğu norma və qaydaların müəyyən olunmasıdır.
D) gömrük sərhədindən malları və nəqliyyat vasitələrini keçirmək hüququndan istifadə edən hüquqi şəxslərin riayət etməli olduğu norma və qaydaların müəyyən olunmasıdır.
(GM maddə 2.2.)3. Gömruk tənzimlənməsi necə həyata keçirilir?
A) gömrük qanunvericiliyinə və beynəlxalq müqavilələrə uyğun olaraq həyata keçirilir
B) gömrük qanunvericiliyinə və xarici ticarətin dövlət tənzimlənməsinə dair qanunvericiliyə uyğun olaraq həyata keçirilir
C) gömrük qanunvericiliyinə, vergi qanunvericiliyinə və xarici ticarətin dövlət tənzimlənməsinə dair qanunvericiliyə, beynəlxalq müqavilələrə uyğun olaraq həyata keçirilir
D) gömrük qanunvericiliyinə və xarici ticarətin dövlət tənzimlənməsinə dair qanunvericiliyə, beynəlxalq müqavilələrə uyğun olaraq həyata keçirilir
(GM maddə 2.3.)4. Gömrük işi sahəsində dövlət siyasətini və tənzimlənməsini hansı orqan həyata keçirir?
A) Nazirlər Kabineti
B) Maliyyə Nazirliyi
C) Gömrük Komitəsi
D) Vergilər Nazirliyi
(GM maddə 2.4.)5. Gömrük ərazisinə hansı ərazilər daxildir?
A) Azərbaycan Respublikasının quru ərazisi, daxili suları, Xəzər dənizinin (gölünün) Azərbaycan Respublikasına mənsub olan bölməsi (o cümlədən, orada yerləşən adalar, süni adalar, qurğular və tikililər)
B) Azərbaycan Respublikasının quru ərazisi, daxili suları, Xəzər dənizinin (gölünün) Azərbaycan Respublikasına mənsub olan bölməsi (o cümlədən, orada yerləşən süni adalar, qurğular və tikililər) və onların üzərindəki hava məkanı
C) Azərbaycan Respublikasının quru ərazisi, daxili suları, Xəzər dənizinin (gölünün) Azərbaycan Respublikasına mənsub olan bölməsi (o cümlədən, orada yerləşən adalar) və onların üzərindəki hava məkanı
D) Azərbaycan Respublikasının quru ərazisi, daxili suları, Xəzər dənizinin (gölünün) Azərbaycan Respublikasına mənsub olan bölməsi (o cümlədən, orada yerləşən adalar, süni adalar, qurğular və tikililər) və onların üzərindəki hava məkanı
(GM maddə 3.2.)6. Gömrük ərazisində sərbəst zonalar yaradıla bilərmi?
A) bilməz
B) bilər
C) Gömrük Məcəllsi müəyyən edilmiş qaydada sərbəst zonalar yaradıla bilər
D ) Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə sərbəst zonalar yaradıla bilər
(GM maddə 3.3.)7. Gömrük ərazisinin hüdudları, həmçinin sərbəst zonaların perimetrləri gömrük sərhədidirmi?
A) Gömrük ərazisinin hüdudları, həmçinin sərbəst zonaların perimetrləri gömrük sərhədidir
B) Yalnız gömrük ərazisinin hüdudları gömrük sərhədidir
C) Gömrük ərazisinin hüdudları və sərbəst zonaların perimetrləri gömrük sərhədidir
D ) Sərbəst zonaların perimetrləri gömrük sərhədidir
(GM maddə 3.4.)8. Aşağıdakılardan hansı doğru olmayanlara aid deyil?
A) sərbəst zonaların perimetrləri istisna olmaqla, gömrük sərhədi Azərbaycan Respublika-sının dövlət sərhədi ilə üst-üstə düşür
B) sərbəst zonaların perimetrləri də daxil olmaqla, gömrük sərhədi Azərbaycan Respublika-sının dövlət sərhədi ilə üst-üstə düşür
C) müəyyən hallarda sərbəst zonaların perimetrləri istisna olmaqla, gömrük sərhədi Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədi ilə üst-üstə düşür
D) müəyyən hallarda sərbəst zonaların perimetrləri də daxil olmaqla, gömrük sərhədi Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədi ilə üst-üstə düşür
(GM maddə 3.5.)9. Hüquqi Aktların Dövlət Reyestrinin elektron variantında dərc edildiyi gündən neçə gün sonra qüvvəyə minir?
A) 30 (otuz) iş günü
B) 10 (on) gün
C) 30 (otuz) gün
D )15 (on beş) gün
(GM maddə 5.2.)10. Gömrük orqanlarının vahid sistemində idarəetmə strukturu hansı elementlərdən ibarətdir:
A) AR DGK, gömrük postları.
B)) AR DGK, gömrükxanalar, gömrük postları.
C) AR DGK, gömrükxanalar.
D) gömrükxanalar, gömrük postları.11. Gömrük orqanlarının vahid sisteminə hansı element daxil deyil?
A) ərazi gömrük idarələri
B)) gömrük postları
C) gömrükxanalar
D) ixtisaslaşdırılmış gömrük idarələri
(GM maddə 7.1.)12. Gomrük komitəsinin Əsasnaməsini və onun strukturunu hansı orqan təsdiq edir?
A) Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti
B) Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
C) Azərbaycan Respublikasının Gömrük Komitəsi
D ) Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi
(GM maddə 7.2.)13. Gömrük komitəsinin strukturuna daxil olan GOyaradılması, yenidən təşkili və ləğvi hansı organ tərəfindən həyata keçirilir?
A) Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti
B) Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
C) Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsi
D ) Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi
(GM maddə 7.4.).
14. “Bir pəncərə” prinsipi nədir?
A) beynəlxalq ticarət-təchizat zəncirinin fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin“bir pəncərə” prinsipi əsasında mümkün qədər qısa vaxtda təmin edilməsi
B) xarici ticarətin asanlaşdırılmasına şəraitin yaradılması məqsədi ilə gömrük sərhədindən keçirilən mallara və nəqliyyat vasitələrinə gömrük nəzarətini “bir pəncərə” prinsipi əsasında mümkün qədər qısa vaxtda həyata keçirilməsi
C) gömrük sərhədindən keçirilən mallara və nəqliyyat vasitələrinə gömrük nəzarətini “bir pəncərə” prinsipi əsasında mümkün qədər qısa vaxtda həyata keçirilməsi
D) beynəlxalq ticarətin asanlaşdırılması məqsədi ilə gömrük orqanları dövlət sərhədinin buraxılış məntəqəsində mallara baytarlıq, fitosanitar və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi digər nəzarət növlərini “bir pəncərə” prinsipi əsasında mümkün qədər qısa vaxtda həyata keçirilməsi
(GM maddə 13.1.)15. Gömrük orqanları və digər dövlət orqanları gömrük sərhədindən keçirilən malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük ərazisinə daxil olması, çıxması və tranziti ilə bağlı əldə edilən məlumatları hansı dövlət orqanları ilə mübadiləsini həyata keçirirlər?
A) məlumatları öz aralarında və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada başqa ölkələrin gömrük və digər səlahiyyətli dövlət orqanları ilə mübadiləsini həyata keçirirlər
B) məlumatları öz aralarında mübadiləsini həyata keçirirlər
C məlumatları yalnız müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada başqa ölkələrin gömrük və digər səlahiyyətli dövlət orqanları ilə mübadiləsini həyata keçirirlər
D) məlumatları öz aralarında və vergi orqanları ilə mübadiləsini həyata keçirirlər
(GM maddə 13.2.)16. Gömrük sərhəd buraxılış məntəqələrindən keçirilən malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük rəsmiləşdirilməsinin sadələşdirilməsi məqsədi ilə malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük ərazisindən buraxılmasının hansı buraxılış sistemləri tətbiq olunur?
A) yaşıl dəhliz
B) qırmızı dəhliz
C) yaşıl, sarı və qırmızı dəhliz
D ) yaşıl, mavi, sarı və qırmızı dəhliz
(GM maddə 13-1.1.)17. Malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük sərhədindən keçirilməsi üçün “Yaşıl dəhliz” və digər buraxılış sistemlərindən istifadə qaydaları hansı orqan tərəfindən müəyyən edilir?
A) Nazirlər Kabineti C) Gömrük Komitəsi
B) Maliyyə Nazirliyi D )Vergilər Nazirliyi
(GM maddə 13-1.2.)18. Hansı hallarda gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri tərəfindən fiziki şəxsin üzərində şəxsi yoxlama aparılır?
A) heç bir halda
B) istənilən halda
C) axırıncı yoxlamadan sonra fiziki şəxsin aparılması və ya gətirilməsi qanunvericiliklə qadağan edilmiş, yaxud məhdudlaşdırılmış, habelə barəsində gömrük ödənişləri ödənilməmiş malları, Gömrük Məcəlləsinin və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarının müddəalarının pozulması faktını təsdiq edən əşyaları üzərində gizlətməsi və daşıması barədə əsaslı şübhə yarandıqda, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri şəxsi yoxlama aparırlar
D) ilkin yoxlamadan sonra fiziki şəxsin aparılması və ya gətirilməsi qanunvericiliklə qadağan edilmiş, yaxud məhdudlaşdırılmış, habelə barəsində gömrük ödənişləri ödənilməmiş malları, Gömrük Məcəlləsinin və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarının müddəalarının pozulması faktını təsdiq edən əşyaları üzərində gizlətməsi və daşıması barədə əsaslı şübhə yarandıqda, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri şəxsi yoxlama aparırlar
(GM maddə 64.1.)19. Aşağıdakılardan hansı doğrudur?
1. Gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri tərəfindən həyata keçirilən şəxsi yoxlama sanitar-gigiyenik tələblərə cavab verən təcrid olunmuş yerdə aparılır
2. Şəxsi yoxlama zamanı videoçəkilişdən istifadə edilmədikdə azı 1 (bir) hal şahidinin iştirakı məcburidir
3. Şəxsi yoxlama zamanı videoçəkilişdən istifadə edilmədikdə azı 2 (iki) hal şahidinin iştirakı məcburidir
4. Şəxsi yoxlama zamanı istənilən halda videoçəkilişdən istifadəyə olunur
5. Şəxsi yoxlama zamanı şəxsin soyundurulması zərurəti yarandığı halda videoçəkilişdən istifadəyə yol verilmir
A) 1,3,5 B) 1,2,4 C) 3,4,5 D)1,2,3
(GM maddə 64.2.)20. Fiziki şəxsin bədənində narkotik vasitələri və psixotrop maddələri gizlətməsini müəyyən etmək məqsədilə üzərində şəxsi yoxlama aparılan fiziki şəxsin bədən üzvləri kim tərəfindən yoxlanılmalıdır?
A) polis işçisi
B) gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri və hal şahidləri
C) tibb işçisi
D ) gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri
(GM maddə 64.4.)21. Şəxsi yoxlama zamanı fiziki şəxs üzərində gizlətdiyi malları (əşyaları) könüllü surətdə təqdim etmədikdə, gömrük orqanlarıının vəzifəli şəxsləri fiziki qüvvə tətbiq edə bilərlərmi?
A) müəyyən hallarda fiziki qüvvə tətbiq edə bilərlər
B) məhkəmənin qərarı əsasında edə bilərlər
C) Gömruk Məcəlləsinin 77-ci və 78-ci maddələrində nəzərdə tutulmuş qaydada fiziki qüvvə tətbiq etmək hüququna malikdirlər
D ) heç bir halda fiziki qüvvə tətbiq edə bilməzlər
(GM maddə 64.6.)22. Şəxsi yoxlama zamanı hansı sənəd tərtib olunur?
A) akt B) protocol C) akt və protokol D ) heç bir sənəd tərtib olunmur
(GM maddə 64.8.)23. Protokol kimlər tərəfindən imzalanır?
A) gömrük orqanının yoxlama aparan vəzifəli şəxsi və hal şahidləri
B) yoxlanılan fiziki şəxs və hal şahidləri
C) gömrük orqanının yoxlama aparan vəzifəli şəxsi və yoxlanılan fiziki şəxs
D ) gömrük orqanının yoxlama aparan vəzifəli şəxsi, yoxlanılan fiziki şəxs, hal şahidləri və fiziki şəxsin bədən üzvləri yoxlanıldıqda tibb işçisi tərəfindən imzalanır
(GM maddə 64.9.)24. Gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri Gömrük Məcəlləsinə və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarına uyğun olaraq şəxs tərəfindən təqdim edilməsi tələb olunan sənəd və məlumatları neçə günədək müddətə götürüb saxlamaq hüququna malikdirlər?
A) 1(bir) günədək
B) 3(üç) günədək
C) 3(üç)iş gününədək
D ) 5(beş) günədək
(GM maddə 73.1.)25. Aşağıdakılardan hansı doğrudur?
A) Gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri Gömrük Məcəlləsinin tələblərinə əsasən sənəd və məlumatları götürüb saxladığı halda, həmin sənəd və ya məlumatlara hüququ olan şəxsin müraciəti əsasında həmin şəxsə onların müəyyən edilmiş qaydada təsdiq edilmiş surətini verirlər
B) Gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri Gömrük Məcəlləsinin tələblərinə əsasən sənəd və məlumatları götürüb saxladığı halda, həmin sənəd və ya məlumatlara hüququ olan şəxsin müraciəti əsasında həmin şəxsə onların müəyyən edilmiş qaydada əslini verirlər
C) Gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri Gömrük Məcəlləsinin tələblərinə əsasən sənəd və məlumatları götürüb saxladığı halda, həmin sənəd və ya məlumatlara hüququ olan şəxsin müraciəti əsasında həmin şəxsə arayış verirlər
D ) Gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri Gömrük Məcəlləsinin tələblərinə əsasən sənəd və məlumatları götürüb saxladığı halda, həmin sənəd və ya məlumatlara hüququ olan şəxsin müraciəti əsasında həmin şəxsə onların müəyyən edilmiş qaydada surətini verirlər
(GM maddə 73.2.)26. Aşağıdakılardan hansı doğrudur?
A) Gömrük auditi aparıldığı zaman yoxlanılan sənədlər Gömrük Məcəlləsinin və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarının tələblərinin pozulması faktını ehtimal etməyə əsas verdikdə, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri həmin sənədlərin surətlərinin çıxarılması məqsədi ilə 2 (iki) günədək müddətinə götürmək hüququna malikdirlər
B) Gömrük auditi aparıldığı zaman yoxlanılan sənədlər Gömrük Məcəlləsinin və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarının tələblərinin pozulması faktını ehtimal etməyə əsas verdikdə, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri həmin sənədlərin surətlərinin çıxarılması məqsədi ilə 3 (üç) günədək müddətinə götürmək hüququna malikdirlər
C) Gömrük auditi aparıldığı zaman yoxlanılan sənədlər Gömrük Məcəlləsinin və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarının tələblərinin pozulması faktını ehtimal etməyə əsas verdikdə, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri həmin sənədlərin surətlərinin çıxarılması məqsədi ilə 1 (bir) günədək müddətinə götürmək hüququna malikdirlər
D) Gömrük auditi aparıldığı zaman yoxlanılan sənədlər Gömrük Məcəlləsinin və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarının tələblərinin pozulması faktını ehtimal etməyə əsas verdikdə, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri həmin sənədlərin surətlərinin çıxarılması məqsədi ilə götürmək hüququna malik deyillər
(GM maddə 75.1.)27. Bəyanetmə hansı üsullarla həyata keçirilə bilər?
A) kağız üzərində yazılı formalarda
B) şifahi və kağız üzərində yazılı formalarda
C) şifahi, kağız üzərində yazılı formalarda və ya müvafiq malların gömrük proseduru altında yerləşdirilməsinə şərait yaradan digər üsullarla
D) müvafiq malların gömrük proseduru altında yerləşdirilməsinə şərait yaradan üsullarla
(GM maddə 149.2.)28. Gömrük ərazisinə gətirilən mallara dair gömrük bəyannaməsi hansı müddətə verilməlidir?
A) mallar gömrük ərazisinə gətirilən yerdəki gömrük orqanına, daxili tranzit xüsusi gömrük proseduru həyata keçirildikdə isə təyinat gömrük orqanına təqdim edildiyi tarixdən 10 (on ) günədək verilməlidir
B) mallar gömrük ərazisinə gətirilən yerdəki gömrük orqanına, daxili tranzit xüsusi gömrük proseduru həyata keçirildikdə isə təyinat gömrük orqanına təqdim edildiyi tarixdən 15 (on beş) günədək verilməlidir
C) mallar gömrük ərazisinə gətirilən yerdəki gömrük orqanına, daxili tranzit xüsusi gömrük proseduru həyata keçirildikdə isə təyinat gömrük orqanına təqdim edildiyi tarixdən 10 (on ) gündən gec olmayaraq verilməlidir
D) mallar gömrük ərazisinə gətirilən yerdəki gömrük orqanına, daxili tranzit xüsusi gömrük proseduru həyata keçirildikdə isə təyinat gömrük orqanına təqdim edildiyi tarixdən 15 (on beş) gündən gec olmayaraq verilməlidir
(GM maddə 149.4.)29. Bəyannaməçi tərəfindən müvafiq sənədlərin və məlumatların toplanması üçün Gömrük Məcəlləsinin 149.3-cü maddəsində göstərilən müddət kifayət etmədikdə, gömrük orqanı həmin müddəti uzada bilərmi?
A) uzada bilməz C) məhkəmə qərarı əsasında uzada bilər
B) uzada bilər D) müəyyən hallarda uzada bilər
(GM maddə 149.3.)30. Gömrük ərazisindən aparılan mallara dair gömrük bəyannaməsi hansı müddətə verilməlidir?
A) həmin mallar gömrük ərazisindən çıxarıldığı gündən 1 (bir) gün müddətinə verilməlidir
B) həmin mallar gömrük ərazisindən çıxarılarkən verilməlidir
C) həmin mallar gömrük ərazisindən çıxarılanadək verilməlidir
D) həmin mallar gömrük ərazisindən çıxarıldığı gündən 3 (üç) gün müddətinə verilməlidir
(GM maddə 149.6.)31. Malları daşıyan nəqliyyat vasitələri də bəyan edilməlidirmi?
A) Gömrük Məcəlləsinin 149.8-ci maddəsində göstərilən hal istisna edilməklə, mallarla eyni vaxtda bəyan edilir
B) malları daşıyan nəqliyyat vasitələri bəyan edilmir
C) malları daşıyan nəqliyyat vasitələri mallardan əvvəl bəyan edilir
D) malları daşıyan nəqliyyat vasitələri mallar təhvil verildikdən sonra bəyan edilir
(GM maddə 149.7.)32. Dəniz, çay və hava gəmiləri harada bəyan edilir?
A) çıxdıqları gömrük ərazisində bəyan edilir
B) bəyan edilmirlər
C) gömrük ərazisində daxil olduqları, yaxud yola düşdükləri su və hava limanında bəyan edilir
D) həm çıxdıqları gömrük ərazisində, həm də gömrük ərazisində daxil olduqları, yaxud yola düşdükləri su və hava limanında bəyan edilir
(GM maddə 149.8.)33. Yüksüz və sərnişinsiz nəqliyyat vasitələri necə bəyan edilir?
A) çıxdıqları gömrük ərazisində bəyan edilir
B) bəyan edilmirlər
C) gömrük sərhədindən keçərkən bəyan edilir
D) yola düşdükləri gömrük ərazisində bəyan edilir
(GM maddə 149.9.)34. Malların bəyan edildiyi gömrük prosedurunun tətbiqi üçün tələb olunan elektron, yaxud kağız üzərində yazılı formalarda sənədlər gömrük orqanlarına nə vaxt verilməlidir?
A) elektron, yaxud kağız üzərində yazılı formalarda sənədlər gömrük orqanlarına gömrük bəyannaməsinin təqdim edilənədək verilməlidir
B) elektron, yaxud kağız üzərində yazılı formalarda sənədlər gömrük orqanlarına zərurət yarandıqda gömrük bəyannaməsinin təqdim edildiyi vaxt verilməlidir
C) elektron, yaxud kağız üzərində yazılı formalarda sənədlər gömrük orqanlarına gömrük bəyannaməsinin təqdim edildiyi vaxtdan 1 (bir) gün müddətinə verilməlidir
D) elektron, yaxud kağız üzərində yazılı formalarda sənədlər gömrük orqanlarına gömrük bəyannaməsinin təqdim edildiyi vaxt verilməlidir
(GM maddə 150.4.)35. Aşağıdakılardan hansı doğrudur?
A) ayrı-ayrı sənədlər üzrlü səbəblərə görə gömrük bəyannaməsi ilə birlikdə təqdim edilə bilmədiyi hallarda, bəyannaməçinin şifahi, o cümlədən elektron formada müraciəti əsasında gömrük orqanları həmin sənədlərin gömrük bəyannaməsi təsdiq edildikdən sonra təqdim edilməsinə icazə verirlər
B) ayrı-ayrı sənədlər üzrlü səbəblərə görə gömrük bəyannaməsi ilə birlikdə təqdim edilə bilmədiyi hallarda, bəyannaməçinin yazılı, o cümlədən elektron formada müraciəti əsasında gömrük orqanları həmin sənədlərin gömrük bəyannaməsi təsdiq edildikdən sonra təqdim edilməsinə icazə verirlər
C) ayrı-ayrı sənədlər üzrlü səbəblərə görə gömrük bəyannaməsi ilə birlikdə təqdim edilə bilmədiyi hallarda, bəyannaməçinin yalnız elektron formada müraciəti əsasında gömrük orqanları həmin sənədlərin gömrük bəyannaməsi təsdiq edildikdən sonra təqdim edilməsinə icazə verirlər
D) ayrı-ayrı sənədlər üzrlü səbəblərə görə gömrük bəyannaməsi ilə birlikdə təqdim edilə bilmədiyi hallarda, bəyannaməçinin yalnız yazılı müraciəti əsasında gömrük orqanları həmin sənədlərin gömrük bəyannaməsi təsdiq edildikdən sonra təqdim edilməsinə icazə verirlər
(GM maddə 150.5.)36. Gömrük Məcəlləsində ayrı-ayrı sənədlərin təqdim edilməsi üçün daha qısa müddət müəyyən edilməmişdirsə, həmin sənədlər gömrük bəyannaməsi təsdiq edildiyi tarixdən hansı müddətə gömrük orqanına təqdim edilməlidir?
A) həmin sənədlər gömrük bəyannaməsi təsdiq edildiyi tarixdən 45 (qırx beş) gündən gec olmayaraq gömrük orqanına təqdim edilməlidir
B) həmin sənədlər gömrük bəyannaməsi təsdiq edildiyi tarixdən 15 (on beş) gündən gec olmayaraq gömrük orqanına təqdim edilməlidir
C) həmin sənədlər gömrük bəyannaməsi təsdiq edildiyi tarixdən 45 (qırx beş) iş günündən gec olmayaraq gömrük orqanına təqdim edilməlidir
D) həmin sənədlər gömrük bəyannaməsi təsdiq edildiyi tarixdən 30 (otuz) gündən gec olmayaraq gömrük orqanına təqdim edilməlidir
(GM maddə 150.5.)37. Bəyannaməçi sənədlərin vaxtında verilməsinə dair gömrük orqanına hansı sənədi təqdim edir?
A) heç bir sənəd təqdim etmir C) yazılı, o cümlədən elektron formada öhdəlik təqdim edir
B) elektron ərizə təqdim edir D) iltizam təqdim edir
(GM maddə 150.5.)38. Aşağıdakılardan hansı xüsusi gömrük prosedurlarının əhatə dairəsinə aiddir?
1. tranzit (beynəlxalq və daxili tranzit)
2. saxlanc (müvəqqəti saxlanc və gömrük anbarlarında saxlanc)
3. xüsusi zona
4. sərbəst zona
5. idxal
A) 1,3,4 B) 2,3,5 C)3,4,5 D) 1,2,4
(GM maddə 166.0.)39. Aşağıdakılardan hansı xüsusi gömrük prosedurlarının əhatə dairəsinə aid deyil?
1. xüsusi istifadə (müvəqqəti idxal və son istifadə)
2. emal (daxildə və xaricdə emal
3. azad zona
4. beynəlxalq zona
5. xüsusi zona
A) 1,3,4 B) 2,3,5 C)3,4,5 D) 1,2,4
(GM maddə 166.0.)40. Malların qeyri-preferensial mənşəyinin müəyyən edilməsinin məqsədi nədir?
A) Gömrük tarifləri üzrə güzəştlərin verilməsi məqsədilə müvafiq tədbirləri tətbiq etməkdir.
B) İstehsalında birdən çox ölkənin iştirak etdiyi mallar, həmin malların son dəfə əhəmiyyətli dərəcədə dəyişikliyə məruz qaldığı mallarla bağlı qanunvericiliklə müəyyən edilmiş tədbirləri tətbiq etməkdir.
C) Malların qeyri-preferensial mənşəyinin müəyyən edilməsinin məqsədi onlar barəsində gömrük tarifini, mallarla ticarətin xüsusi sahələrini tənzimləyən tədbirləri və malların qeyri-preferensial mənşəyi ilə bağlı qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər tədbirləri tətbiq etməkdir.
D) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə və tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrəəsasən malları Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisinə buraxılmayan ölkəyə mənsub malların buraxılmasından imtina etməkdir.
(GM maddə 222.1.)41. Hansı mallar ölkə və ya ərazi mənşəli mallar hesab olunur?
A) əsas hissəsi bir ölkədə və ya ərazidə istehsal edilmiş mallar
B) qismən bir ölkədə və ya ərazidə istehsal edilmiş mallar
C) 50 faizdən çoxu bir ölkədə və ya ərazidə istehsal edilmiş mallar
D) tamamilə bir ölkədə və ya ərazidə istehsal edilmiş mallar
(GM maddə 222.2.)42. Aşağıdakılardan hansı doğrudur?
A) istehsalında birdən çox ölkənin iştirak etdiyi mallar həmin ölkələrin malları hesab edilir
B) istehsalında birdən çox ölkənin iştirak etdiyi mallar həmin malların son dəfə əhəmiyyətli dərəcədə dəyişikliyə məruz qaldığı ölkə mənşəli mallar hesab edilir
C) istehsalında birdən çox ölkənin iştirak etdiyi mallar iştirak payı daha çox olan ölkənin mənşəli malları hesab edilir
D) istehsalında birdən çox ölkənin iştirak etdiyi mallar həmin malların ilk dəfə əhəmiyyətli dərəcədə dəyişikliyə məruz qaldığı ölkə mənşəli mallar hesab edilir
(GM maddə 222.3.)43. Gömrük orqanları malların gömrük bəyannaməsində göstərilən mənşəyini təsdiq edən sənədin təqdim olunmasını bəyannaməçidən tələb edə bilərlərmi?
A) tələb etmək hüququna malikdirlər
B) müəyyən hallarda tələb etmək hüququna malikdirlər
C) tələb edə bilməzlər
D)məhkəmənin qərarı əsasında tələb edə bilərlər
(GM maddə 222.4.)44. Malların preferensial mənşəyinin müəyyən edilməsinin məqsədi nədir?
A) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə və tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrə əsasən malları Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisinə buraxılmayan ölkəyə mənsub malların buraxılmasından imtina etməkdir.
B) İstehsalında birdən çox ölkənin iştirak etdiyi mallara Azərbaycan Respublikasının gömrük tarifinə əsasən gömrük idxal rüsumlarının tətbiqi.
C) Gömrük Məcəlləsinin müvafiq maddələrində nəzərdə tutulmuş preferensial tarif tədbirlərindən və ya qeyri-preferensial tədbirlərdən istifadə etmək üçün.
D) Malların preferensial mənşəyinin müəyyən edilməsinin məqsədi onlar barəsində mallarla ticarətin xüsusi sahələrini tənzimləyən tədbirləri tətbiq etməkdir.
(GM maddə 223.1.)45. “Malların preferensial və qeyri-preferensial mənşəyinin müəyyən edilməsi Qaydaları” hansı orqan tərəfindən qəbul olunub?
A) Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsi.
B) Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti.
C) Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyi.
D) Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi
(GM maddə 222.5.; 223.4.)46. Aşağıdakılardan hansı gömrük ödənişlərinə aid deyil?
A) Gömrük yığımları. C) Dövlət rüsumu.
B) Mədən vergisi. D) Haqq.
(GM maddə 224.1.)47. Aşağıdakılardan hansı gömrük ödənişlərinə aiddir?
A) Mənfəət vergisi. C) Sadələşdirilmiş vergi.
B) Mədən vergisi. D) Haqq.
(GM maddə 224.1.)48 Aşağıdakılardan hansı gömrük ödənişlərinə aiddir?
A) Mənfəət vergisi. C) Sadələşdirilmiş vergi.
B) Mədən vergisi. D) Yol vergisi.
(GM maddə 224.1.)49. Aşağıdakılardan hansı gömrük ödənişlərinə aiddir?
A) Əlavə dəyər vergisi C) Sadələşdirilmiş vergisi
B) Mədən vergisi. D) Əmlak vergisi.
(GM maddə 224.1.)50. Aşağıdakılardan hansı gömrük ödənişlərinə aiddir?
A) Gömrük yığımları C) Torpqa vergisi
B) Gəlir vergisi. D) Mənfəət vergisi
(GM maddə 224.1.)51. Mallara müvəqqəti olaraq mövsümi rüsumlar tətbiq oluna bilərmi?
A) bilməz
B) malların ixracını və idxalını operativ tənzimləmək məqsədi ilə istənilən mala müvəqqəti olaraq mövsümi rüsumlar tətbiq oluna bilər
C) daxili bazarı qorumaq üçün bütün mallara “Gömrük tarifi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktlarında nəzərdə tutulmuş qaydada müvəqqəti olaraq mövsümi rüsumlar tətbiq oluna bilər
D) malların ixracını və idxalını operativ tənzimləmək məqsədi ilə bəzi mallara “Gömrük tarifi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktlarında nəzərdə tutulmuş qaydada müvəqqəti olaraq mövsümi rüsumlar tətbiq oluna bilər
(GM maddə 224.3.)52. Hansı hallarda mallara xüsusi, antidempinq və kompensasiya rüsumları tətbiq olunur?
A) daxili bazrın qorunması məqsədi ilə idxal edilən mallara “Antidempinq, kompensasiya və mühafizə tədbirləri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda nəzərdə tutulan hallarda müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən xüsusi, antidempinq və kompensasiya rüsumları tətbiq olunur
B) ixracı stimullaşdırmaq məqsədi ilə ixraci edilən mallara “Antidempinq, kompensasiya və mühafizə tədbirləri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda nəzərdə tutulan hallarda müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən xüsusi, antidempinq və kompensasiya rüsumları tətbiq olunur
C) Azərbaycan Respublikasının iqtisadi maraqlarının qorunması məqsədi ilə idxal edilən mallara “Antidempinq, kompensasiya və mühafizə tədbirləri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda nəzərdə tutulan hallarda müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən xüsusi, antidempinq və kompensasiya rüsumları tətbiq olunur
D) malların ixracını və idxalını operativ tənzimləmək məqsədi ilə bəzi mallara “Gömrük tarifi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktlarında nəzərdə tutulmuş qaydada xüsusi, antidempinq və kompensasiya rüsumları tətbiq olunur
(GM maddə 224.3-1.)53. Fiziki şəxslər tərəfindən gömrük sərhədindən kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan mallar keçirilərkən gömrük ödənişləri müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi hansı qaydada alınır?
A) gömrük ödənişləri alınmır
B) gömrük ödənişləri xüsusi qaydada alınır
C) gömrük ödənişləri sadələşdirilmiş qaydada alınır
D) gömrük ödənişləri beynəlxalq qaydada alınır
(GM maddə 224.4.)54. Bəyan olunan mallara gömrük ödənişlərinin tətbiqi zamanı onların nəyi əsas götürülür?
A) onların daxili iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasına uyğun kodu əsas götürülür
B) onların gömrük dəyəri əsas götürülür
C) onların mənşə ölkəsi əsas götürülür
D) onların xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasına uyğun kodu əsas götürülür
(GM maddə 224.5.)55. Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisinə sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduruna uyğun idxal olunan spirtli içkilərə hansı növ gömrük rüsumları tətbiq olunur?
A) Xüsusi. B) Advalor. C) Spesifik. D) Kombinə edilmiş.
(GM maddə 226.0.)56. Advalor gömrük rüsumu dedikdə nə başa düşülür?
A) malın vahidinə görə müəyyən olunmuş məbləğlə hesablanan
B) malların gömrük dəyərinə görə nisbətən faizlə hesablanan
C) malın vahidinə nisbətən faizlə hesablanan
D) malın vahidinə görə müəyyən olunmuş məbləğlə hesablanan və malların gömrük dəyərinə görə nisbətən faizlə hesablanan gömrük rüsum növlərinin birləşdirilməsi yolu ilə müəyyən olunan
(GM maddə 226.0.1.)57. Spesfik gömrük rüsumu nədir?
A) malın vahidinə görə müəyyən olunmuş məbləğlə hesablanan
B) malların gömrük dəyərinə görə nisbətən faizlə hesablanan
C) malın vahidinə nisbətən faizlə hesablanan
D) malın vahidinə görə müəyyən olunmuş məbləğlə hesablanan və malların gömrük dəyərinə görə nisbətən faizlə hesablanan gömrük rüsum növlərinin birləşdirilməsi yolu ilə müəyyən olunan
(GM maddə 226.0.2.)58. Kombinə edilmiş gömrük rüsumu nədir?
A) malın həcminə görə müəyyən olunmuş məbləğlə hesablanan
B) malların keyfiyyətinə və qiymətinə görə hesablanan
C) malların mənşə ölkəsinə görə hesablanan
D) advalor və spesifik gömrük rüsum növlərinin birləşdirilməsi yolu ilə hesablanan
(GM maddə 226.0.3.)59. Aşağıdakılardan hansı gömrük yığımlarına aid deyil?
A) Gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımları.
B) Gömrük hərraclarında iştiraka görə gömrük yığımları.
C) Gömrük müşayiətinə görə gömrük yığımları.
D) Bankların və bank olmayan kredit təşkilatlarının müvafiq icra hakimiyyəti orqanının reyestrinə daxil edilməsinə görə yığımları.
(GM maddə 231.1.)60. Aşağıdakılardan hansı gömrük yığımlarına aid deyil?
A) Gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımları.
B) Beynəlxalq avtomobil daşımalarını yerinə yetirən nəqliyyat vasitələrinə sərhəddə icazə blanklarının verilməsinə görə gömrük yığımları.
C) Gömrük rəsmiləşdirilməsi üzrə mütəxəssislərə ixtisas attestatının verilməsinə görə yığımları.
D) Bankların və bank olmayan kredit təşkilatlarının müvafiq icra hakimiyyəti orqanının reyestrinə daxil edilməsinə görə yığımları.
(GM maddə 231.1.)61. Aşağıdakılardan hansı gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımlarına aid deyil?
A) Malların gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə gömrük yığımları.
B) Gömrük müşayiətinə görə gömrük yığımları.
C) Gömrük nəzarəti və rəsmiləşdirilməsi iləəlaqədar olaraq bəyannaməçinin, mallar
barəsində səlahiyyəti olan şəxslərin və ya onların nümayəndələrinin təşəbbüsü ilə malların gömrük ekspertizasının aparılmasına görə yığımları.
D) Malların gömrük nəzarəti altında məhvinə görə yığımları.
(GM maddə 231.1.)62. Aşağıdakılardan hansı gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımlarına aid deyil?
A) Malların gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə gömrük yığımları.
B) Malların saxlancına görə gömrük yığımları.
C) Gömrük nəzarəti və rəsmiləşdirilməsi iləəlaqədar olaraq bəyannaməçinin, mallar barəsində səlahiyyəti olan şəxslərin və ya onların nümayəndələrinin təşəbbüsü iləmalların gömrük ekspertizasının aparılmasına görə yığımları.
D) Malların gömrük nəzarəti altında məhvinə görə yığımları.
(GM maddə 231.1.)63. Aşağıdakılardan hansı gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımlarına aiddir?
A) Gömrük rəsmiləşdirilməsi üzrə müt. ixtisas attestatının verilməsinə görə yığımlar.
B) Malların saxlancına görə gömrük yığımları.
C) Gömrük müşayiətinə görə gömrük yığımları.
D) Malların gömrük nəzarəti altında məhvinə görə yığımları.
(GM maddə 231.1.)64. Aşağıdakılardan hansı gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımlarına aiddir?
A) Gömrük rəsmiləşdirilməsi üzrə müt. ixtisas attestatının verilməsinə görə yığımlar.
B) Malların saxlancına görə gömrük yığımları.
C) Gömrük müşayiətinə görə gömrük yığımları.
D) Gömrük nəzarəti və rəsmiləşdirilməsi ilə əlaqədar olaraq bəyannaməçinin, mallar barəsində səlahiyyəti olan şəxslərin və ya onların nümayəndələrinin təşəbbüsü ilə malların gömrük ekspertizasının aparılmasına görə yığımları.
(GM maddə 231.1.)65. Aşağıdakılardan hansı gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımlarına aiddir?
A) Bankların və bank olmayan kredit təşkilatlarının müvafiq icra hakimiyyəti orqanının reyestrinə daxil edilməsinə görə yığımlar.
B) Malların saxlancına görə gömrük yığımları.
C) Gömrük müşayiətinə görə gömrük yığımları.
D) Malların gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə gömrük yığımları.
(GM maddə 231.1.)66. Gömrük yığımlarının məbləğini hans ımüvafiq icra hakimiyyəti orqanı müəyyən edir?
A) Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti.
B) Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi.
C) Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsi.
D) Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı.
(GM maddə 231.1.)67. İdxal üzrə gömrük borcu nə vaxt yaranır?
A) xarici malların sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru, yaxud gömrük rüsumlarından tamamilə və ya qismən azad edilməklə idxal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır
B) xarici malların sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru, yaxud gömrük rüsumlarından və vergilərdən tamamilə azad edilməklə müvəqqəti idxal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır
C) xarici malların sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru, yaxud gömrük rüsumlarından və vergilərdən qismən azad edilməklə müvəqqəti idxal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır
D) xarici malların sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru, yaxud gömrük rüsumlarından və vergilərdən tamamilə və ya qismən azad edilməklə müvəqqəti idxal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır
(GM maddə 238.1.)68. Gömrük borcu nə vaxt yaranır?
A) malların ixracı vaxtı yaranır B) malların idxalı vaxtı yaranır
C) gömrük bəyannaməsinin təsdiq edildiyi vaxt yaranır
D) xarici malların sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük prosedura nəticəsində yaranır
(GM maddə 238.2.)69. Malları bəyan edən şəxs nə sayılır?
A) vergi ödəyicisi B) bəyannaməçi C) borclu D) idxal üzrə vergi ödəyicisi
(GM maddə 238.3.)70. Verilən gömrük bəyannaməsi idxal gömrük rüsumlarından və vergilərdən tamamilə və ya qismən azad olunmasına səbəb olan məlumatlar əsasında tərtib edilmişdirsə, həmin məlumatları təqdim etmiş şəxs də, bu məlumatların səhv olduğunu bildiyi, yaxud bilməli olduğu halda, borclu hesab edilirmi?
A) borclu hesab edilmir C) səhvi düzəltdikdən sonra borclu hesab edilir
B) borclu hesab edilir D) heç bir halda borclu hesab edilmir
(GM maddə 238.4.)71. Malların ixracı üzrə gömrük borcu nə zaman yaranır?
A) Daxili malların ixrac gömrük proseduru və ya xaricdə emal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır.
B) Daxili malların müvəqqəti ixrac gömrük proseduru və ya xaricdə emal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır.
C) Daxili malların beynəlxalq tranzit xüsusi gömrük proseduru və ya xaricdə emal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır.
D) Daxili malların təkrar ixrac gömrük proseduru və ya xaricdə emal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır.
(GM maddə 240.1.)72. Əlavə dəyər vergisi üzrə gömrük borcunun məbləği hesablanarkən malların hansı dəyəri əsas götürülür?
A) gömrük dəyəri B) faktura dəyəri C) bazar dəyəri
D) Azərbaycan Respublikasının xarici iqtisadi fəaliyyətinin mal nomenklaturasında əks olunmuş ölçü vahidi
(GM maddə 242.1.)73. Gömrük rüsumları üzrə gömrük borcunun məbləği hesablanarkən hansı dəyər əsas götürülür?
A) Azərbaycan Respublikasının xarici iqtisadi fəaliyyətinin mal nomenklaturasında əks olunmuş gömrük dəyəri
B) Azərbaycan Respublikasının xarici iqtisadi fəaliyyətinin mal nomenklaturasında əks olunmuş ölçü vahidi
C) bazar dəyəri
D) Azərbaycan Respublikasının xarici iqtisadi fəaliyyətinin mal nomenklaturasında əks olunmuş ölçü vahidi və gömrük dəyəri
(GM maddə 242.2.)74. Aşağıdakılardan hansı doğrudur?
A) gömrük rüsumlarının və yığılması gömrük orqanlarına həvalə edilmiş vergilərin hesablanması idxal olunan mallara münasibətdə mallara dair bəyannamənin təqdim olunduğu gündən, ixrac olunan mallara münasibətdə isə, gömrük sərhədini keçən gündən başlanır
B) gömrük rüsumlarının və yığılması gömrük orqanlarına həvalə edilmiş vergilərin hesablanması idxal olunan mallara münasibətdə mallara dair bəyannamənin təqdim olunduğu günədək, ixrac olunan mallara münasibətdə isə, gömrük sərhədini keçən gündən başlanır
C) gömrük rüsumlarının və yığılması gömrük orqanlarına həvalə edilmiş vergilərin hesablanması idxal olunan mallara münasibətdə gömrük sərhədini keçən gündən, ixrac olunan mallara münasibətdə isə, mallara dair bəyannamənin təqdim olunduğu gündən başlanır
D) gömrük rüsumlarının və yığılması gömrük orqanlarına həvalə edilmiş vergilərin hesablanması idxal olunan mallara münasibətdə mallara dair bəyannamənin təqdim olunduğu gündən, ixrac olunan mallara münasibətdə isə, gömrük sərhədini keçənədək başlanır
(GM maddə 242.3.)75. Əlavə dəyər vergisi üzrə gömrük borcunun məbləği hansı orqan tərəfindən müəyyən edilir?
A) Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi
B) Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyi
C) Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti
D) Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyi
(GM maddə 242.5.)76. Gömrük borcu nə vaxt ödənilir?
A) gömrük orqanları tərəfindən gömrük bəyannaməsi təsdiq ediləndən sonra
B) gömrük orqanları tərəfindən gömrük bəyannaməsi təsdiq ediləndən sonra və ya gömrük bəyannaməsinin təsdiqi ilə eyni vaxtda ödənilir
C) gömrük orqanları tərəfindən gömrük bəyannaməsi təsdiq edilənədək və ya gömrük bəyannaməsinin təsdiqi ilə eyni vaxtda ödənilir
D) gömrük orqanları tərəfindən yalnız gömrük bəyannaməsinin təsdiqi ilə eyni vaxtda ödənilir
(GM maddə 243.1.)77. Kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan mallar üzrə gömrük borcu nə vaxt ödənilir?
A) mallar gömrük sərhədindən keçirilərkən sadələşdirilmiş bəyannamənin təsdiqi ilə eyni vaxtda ödənilir
B) mallar gömrük sərhədindən keçirilərkən sadələşdirilmiş bəyannamənin təsdiqindən sonra ödənilir
C) mallar gömrük sərhədindən keçirilərkən sadələşdirilmiş bəyannamənin təsdiqindək ödənilir
D) mallar gömrük sərhədindən keçirilərkən sadələşdirilmiş bəyannamənin təsdiqindən 1(bir) gün sonra ödənilir
(GM maddə 243.2.)78. Gömrük bəyannaməsinin verilməsi gecikdirildikdə gömrük borcunun ödənilməsi müddəti necə müəyyən olunur?
A) gömrük borcunun ödənilməsi müddəti gömrük bəyannaməsinin verilməsi üçün müəyyən edilən müddətin başa çatdığı günədək hesablanır
B) gömrük borcunun ödənilməsi müddəti gömrük bəyannaməsinin verilməsi üçün müəyyən edilən müddətin başa çatdığı gündən hesablanır
C) gömrük borcunun ödənilməsi müddəti gömrük bəyannaməsinin verilməsi üçün müəyyən edilən müddətin başa çatdığı gündən 1(bir) gün sonra hesablanır
D) gömrük borcunun ödənilməsi müddəti gömrük bəyannaməsinin verilməsi üçün müəyyən edilən müddətin başa çatmasına 1(bir) gün qalmış hesablanır
(GM maddə 243.3.)79. Aşağıdakılardan hansı doğrudur?
A) Gömrük Məcəlləsinin 156.2-ci maddəsində nəzərdə tutulan dövri bəyannamə verildiyi halda, gömrük borcu mallar müvafiq gömrük orqanına təqdim olunduğu tarixdən 5 ( beş) gündən gec olmayaraq ödənilməlidir
B) Gömrük Məcəlləsinin 156.2-ci maddəsində nəzərdə tutulan dövri bəyannamə verildiyi halda, gömrük borcu mallar müvafiq gömrük orqanına təqdim olunduğu tarixdən 15 (on beş) gündən gec olmayaraq ödənilməlidir
C) Gömrük Məcəlləsinin 156.2-ci maddəsində nəzərdə tutulan dövri bəyannamə verildiyi halda, gömrük borcu mallar müvafiq gömrük orqanına təqdim olunduğu tarixdən 10 (on ) gündən gec olmayaraq ödənilməlidir
D) Gömrük Məcəlləsinin 156.2-ci maddəsində nəzərdə tutulan dövri bəyannamə verildiyi halda, gömrük borcu mallar müvafiq gömrük orqanına təqdim olunduğu tarixdən 3 (üç) gündən gec olmayaraq ödənilməlidir
(GM maddə 243.4.)80. Gömrük borcu hansı qaydada ödənilir?
A) gömrük orqanına (yalnız bank, poçt və ya plastik kart vasitəsi ilə), beynəlxalq poçt göndərişləri ilə göndərilən mallar üçün isə poçt rabitəsi operatorlarına (qanunvericiliklə müəyyən edilmiş ödəniş vasitələri ilə) ödənilir
B) gömrük orqanına yalnız bank, beynəlxalq poçt göndərişləri ilə göndərilən mallar üçün isə poçt rabitəsi operatorlarına (qanunvericiliklə müəyyən edilmiş ödəniş vasitələri ilə) ödənilir
C) gömrük orqanına (yalnız poçt və ya plastik kart vasitəsi ilə), beynəlxalq poçt göndərişləri ilə göndərilən mallar üçün isə poçt rabitəsi operatorlarına (qanunvericiliklə müəyyən edilmiş ödəniş vasitələri ilə) ödənilir
D) gömrük orqanına plastik kart vasitəsi ilə, beynəlxalq poçt göndərişləri ilə göndərilən mallar üçün isə poçt rabitəsi operatorlarına(qanunda müəyyən edilmiş ödəniş vasitələri ilə) ödənilir
(GM maddə 244.1.)81. Gömrük borcu üzrə ödənişlərin həyata keçirilməsi məqsədilə gömrük sərhəd buraxılış məntəqələrində bank və ya poçt şöbələri yaradıla bilərmi?
A) yaradıla bilməz C) yalnız poçt şöbələri yaradıla bilər
B) yalnız bank şöbələri yaradıla bilər D) həm bank, həm də poçt şöbələri yaradıla bilər
(GM maddə 244.2.)82. Gömrük borcu kim tərəfindən ödənilməlidir?
A) malların idxal-ixracı ilə məşğul olan şəxslərin səlahiyyətili nümayəndələri tərəfindən
B) malların idxal-ixracı ilə məşğul olan şəxslərin bilavasitə özləri tərəfindən
C) gömrük orqanları tərəfindən
D) istənilən maraqlı şəxs tərəfindən
(GM maddə 244.3.)83. Poçt rabitəsi operatorları gömrük borcu üzrə ödənişləri hansı orqanların birlikdə müəyyən etdiyi qaydada gömrük orqanlarının hesabına köçürürlər?
A) Maliyyə nazirliyi və Dövlət Gömrük Komitəsi
C) Dövlət Gömrük Komitəsi və Rabitə və Yüksək Texnologiyalar nazirliyi
B) Maliyyə nazirliyi və Rabitə və Yüksək Texnologiyalar nazirliyinin
D) Dövlət Gömrük Komitəsi və Nazirlər Kabineti
(GM maddə 244.4.)84. Aşağıdakılardan hansı doğrudur?
A) yol vergisi və icazə blankına görə dövlət rüsumu xarici dövlətlərin avtonəqliyyat vasitələri gömrük ərazisinə daxil olan zaman gömrük orqanları tərəfindən tutulur və üç bank günü ərzində dövlət büdcəsinə köçürülür
B) yol vergisi və icazə blankına görə dövlət rüsumu xarici dövlətlərin avtonəqliyyat vasitələri gömrük ərazisinə daxil olan zaman gömrük orqanları tərəfindən tutulur və bir iş günü ərzində dövlət büdcəsinə köçürülür
C) yol vergisi və icazə blankına görə dövlət rüsumu xarici dövlətlərin avtonəqliyyat vasitələri gömrük ərazisinə daxil olan zaman gömrük orqanları tərəfindən tutulur və bir bank günü ərzində dövlət büdcəsinə köçürülür
D) yol vergisi və icazə blankına görə dövlət rüsumu avtonəqliyyat vasitələri gömrük ərazisinə daxil olan zaman gömrük orqanları tərəfindən tutulur və bir bank günü ərzində dövlət büdcəsinə köçürülür
(GM maddə 244.5.)85. Gömrük borcunun ödənilməsinə neçə günədək möhlət verilir?
A) möhlət verilmir C) 30 (otuz) gündən 60 (altmış) günədək
B) 14 (on dörd) gündən 60 (altmış) günədək D) 60 (altmış) günədək
(GM maddə 246.1.)86. Gömrük borcunun ödənilməsinə verilən möhlət müddətinin növbəti maliyyə ilinə keçməsi ilə bağlı gömrük rəsmiləşdirilməsini həyata keçirən gömrük orqanından Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinə məlumat daxil olduğu təqdirdə Komitə bu barədə hansı mərkəzi icra hakimiyyəti orqanına məlumat verməlidir?
A) Azərbaycan Respublikasının Hesablama Palatasına.
B) Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə.
C) Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat və Sənaye Nazirliyinə.
D) Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyinə.87. Gömrük borcunun ödənilməsinə möhlət verilməsi zamanı dövlət büdcəsinə ödənilən əlavə vəsaitlər mövcuddurmu?
A) Gömrük borcunun ödənilməsinə möhlət verilməsi zamanı dövlət büdcəsinə ödənilən əlavə vəsaitlər mövcud deyil.
B) Gömrük borcunun ödənilməsinə verilən möhlət müddətində borcun məbləğinə 3 (üç) faiz dərəcəsi ilə dövlət büdcəsinə ödənilən faizlər hesablanır.
C) Gömrük borcunun ödənilməsinə verilən möhlət müddətində borcun məbləğinə Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının müəyyən etdiyi uçot dərəcəsi ilə dövlət büdcəsinə ödənilən faizlər hesablanır.
D) Gömrük borcunun ödənilməsinə verilən möhlət müddətində borcun məbləğinə 1 (bir) faiz dərəcəsi ilə dövlət büdcəsinə ödənilən faizlər hesablanır.
(GM maddə 246.2.)88. Gömrük borcunun ödənilməsinin Gömrük Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş müddəti pozulduqda, gömrük orqanları ödəyici barədə hansı tədbiri görür?
A) gömrük orqanları ödəyiciyə sanksiya tətbiq edirlər
B) borc ödənilənədək ödəyicinin əməliyyatlarını dayandırırlar
C) gömrük orqanları ödəyicidən dəbbə pulu alırlar
D) ödəyicinin bank hesablarına sərəncam qoyurlar
(GM maddə 247.1.)89. Gömrük borcunun ödənilməsinin Gömrük Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş müddəti pozulduqda, gömrük orqanları ödəyicidən hansı məbləğdə dəbbə pulu tələb edirlər?
A) Gömrük borcu məbləğinin 0,01 faizi miqdarında.
B) Gömrük borcu məbləğinin 0,1 faizi miqdarında.
C) Gömrük borcu məbləğinin 0,3 faizi miqdarında.
D) Gömrük borcu məbləğinin 0,2 faizi miqdarında.
(GM maddə 247.3.)90. Gömrük borcu üzrə dəbbə pulu hansı müddətə tətbiq edilir?
A) Bütün ötmüş müddətə.
B) Bütün ötmüş müddətə, lakin 6 aydan çox olmamaq şərti ilə.
C) Bütün ötmüş müddətə, lakin iki ildən çox olmamaq şərti ilə.
D) Bütün ötmüş müddətə, lakin bir ildən çox olmamaq şərti ilə.
( GM maddə 247.3.)91. Dəbbə pulu nə vaxt ödənilir?
A) Dəbbə pulu gömrük borcu ilə eyni vaxtda ödənilir.
B) Dəbbə pulu gömrük borcu ödənildikdən sonra ödənilir.
C) Dəbbə pulu gömrük borcu ödənildikdən 1 iş günü sonra ödənilir.
D) Dəbbə pulu gömrük borcu ödənildikdən 3 iş günü sonra ödənilir.
(GM maddə 247.4.)92. Ödənilməmiş gömrük borcları neçə il ərzində gömrük tərəfindən məcburi tutulur?
A) 5 (beş) il B) 2 (iki) il C) 3 (üç) il D) 1 (bir) il
(GM maddə 249.1.)93. Aşağıdakılardan hansı doğrudur?
A) gömrük bəyannaməsindəki səhvlərin gömrük borcunun məbləğinin qanunvericiliklə müəyyən edildiyindən az məbləğdə hesablanmasına, yaxud ödənilməsinə səbəb olması 2 (iki) il ərzində aşkar edildikdə, gömrük orqanları ödəyicidən ödənilməmiş məbləğləri alırlar
B) gömrük bəyannaməsindəki səhvlərin gömrük borcunun məbləğinin qanunvericiliklə müəyyən edildiyindən az məbləğdə hesablanmasına, yaxud ödənilməsinə səbəb olması 3 (üç) il ərzində aşkar edildikdə, gömrük orqanları ödəyicidən ödənilməmiş məbləğləri alırlar
C) gömrük bəyannaməsindəki səhvlərin gömrük borcunun məbləğinin qanunvericiliklə müəyyən edildiyindən az məbləğdə hesablanmasına, yaxud ödənilməsinə səbəb olması 5 (beş) il ərzində aşkar edildikdə, gömrük orqanları ödəyicidən ödənilməmiş məbləğləri alırlar
D) gömrük bəyannaməsindəki səhvlərin gömrük borcunun məbləğinin qanunvericiliklə müəyyən edildiyindən az məbləğdə hesablanmasına, yaxud ödənilməsinə səbəb olması 1 (il) il ərzində aşkar edildikdə, gömrük orqanları ödəyicidən ödənilməmiş məbləğləri alırlar
(GM maddə 249.2.)94. Vaxtında ödənilməmiş gömrük borcları ödəyicidən hansı qaydada tutulur?
A) vaxtında ödənilməmiş gömrük borcları gömrük orqanlarının icra (ödəniş) sənədi əsasında, vergi borclarının dövlət büdcəsinə alınmasının qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydalarına uyğun olaraq, ödəyicinin bank hesablarından tutulur
B) vaxtında ödənilməmiş gömrük borcları gömrük orqanlarının qərarı əsasında, vergi borclarının dövlət büdcəsinə alınmasının qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydalarına uyğun olaraq, ödəyicinin bank hesablarından tutulur
C) vaxtında ödənilməmiş gömrük borcları gömrük orqanlarının sərancamı əsasında, vergi borclarının dövlət büdcəsinə alınmasının qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydalarına uyğun olaraq, ödəyicinin bank hesablarından tutulur
D) vaxtında ödənilməmiş gömrük borcları məhkəmənin qərarı əsasında, vergi borclarının dövlət büdcəsinə alınmasının qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydalarına uyğun olaraq, ödəyicinin bank hesablarından tutulur
(GM maddə 249.3.)95. Hansı orqan ödəyicinin banklardakı hesablaşma, valyuta və digər hesablarına həbs qoyulması barədə məhkəmədə iddia qaldırır?
A) Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi
B) Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyi
C) Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti
D) Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyi
(GM maddə 249.4.)96. Aşağıdakılardan hansı doğru olmayanlara aid deyil?
A) malları və nəqliyyat vasitələrini gömrük sərhədindən qanunsuz keçirən şəxs, həmçinin onların qanunsuz keçirildiyindən şübhələndiyi, yaxud bilməli olduğu halda, belə əməliyyatda iştirak edən şəxs, həmin malları və
nəqliyyat vasitələrini öz mülkiyyətinə və ya istifadəsinə götürən şəxs gömrük borcunun ödənilməsi üzrə bəyannaməçi ilə birgə məsuliyyət daşıyırlar
B) malları və nəqliyyat vasitələrini gömrük sərhədindən qanunsuz keçirən şəxs, ( onların qanunsuz keçirildiyini bildiyi, yaxud bilməli olduğu hallar istisna olmaqla), belə əməliyyatda iştirak edən şəxs, həmin malları və nəqliyyat vasitələrini öz mülkiyyətinə və ya istifadəsinə götürən şəxs gömrük borcunun ödənilməsi üzrə bəyannaməçi ilə birgə məsuliyyət daşıyırlar
C) malları və nəqliyyat vasitələrini gömrük sərhədindən qanunsuz keçirən şəxs, həmin malları və nəqliyyat vasitələrini öz mülkiyyətinə və ya istifadəsinə götürən şəxs gömrük borcunun ödənilməsi üzrə bəyannaməçi ilə birgə məsuliyyət daşıyırlar
D) malları və nəqliyyat vasitələrini gömrük sərhədindən qanunsuz keçirən şəxs, həmçinin onların qanunsuz keçirildiyini bildiyi, yaxud bilməli olduğu halda, belə əməliyyatda iştirak edən şəxs, həmin malları və nəqliyyat vasitələrini öz mülkiyyətinə və ya istifadəsinə götürən şəxs gömrük borcunun ödənilməsi üzrə bəyannaməçi ilə birgə məsuliyyət daşıyırlar
(GM maddə 249.5.)97. Gömrük borcunun ödənilməsinin təmin edilməsi üsulları Gömrük Məcəlləsinin hansı maddəsindəəks olunmuşdur?
A) 258-ci maddəsində. B) 195-ci maddəsində. C) 167-ci maddəsində. D) 334-cü maddəsində.
(GM maddə 258.1.)98. Gömrük borcunun ödənilməsinin təmin edilməsi üçün hansı təminat üsullarından (təminatdan) istifadə olunur?
A) girov, veksel zaminliyi , dövlət qarantiyası, üçüncü şəxsin zaminliyi, avans ödəmələr
B) girov, veksel zaminliyi , bank qarantiyası, ikinci şəxsin zaminliyi, avans ödəmələr
C) girov, veksel zaminliyi , bank qarantiyası, üçüncü şəxsin zaminliyi, avans ödəmələr
D) ödənilməli olan məbləğin gömrük orqanının depozit hesabına köçürülməsi, cari ödəmələr
(GM maddə 258.1.)99. Təminatdan istifadə etməklə gömrük borcunun ödənilməsinin təmin edilməsi qaydalarını hansı orqan müəyyən edir?
A) Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi
B) Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyi
C) Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti
D) Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyi
(GM maddə 258.3.)100. Gömrük borcu üzrə ödənilmiş gömrük ödənişləri aşağıdakı hansı hallarda qaytarılır?
1. mallar qüsurlu olduqda 2. mallar xarab olduqda
3. gömrük ödənişlərinin məbləği hesablanarkən səhvə yol verildikdə
4. gömrük ödənişləri nağd qaydada edildikdə
5. “Antidempinq, kompensasiya və mühafizə tədbirləri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda nəzərdə tutulan hallarda
A)1,3,5 B)1,2,3 C)3,4,5 D)2,4,5
(GM maddə 267.1.)101. Gömrük ödənişləri hansı orqanının müəyyən etdiyi qaydada qaytarılır?
A) Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti
B) Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyi
C) Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi
D) Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyi
(GM maddə 267.2.)102. Gömrük ödənişləri qaytarılarkən gömrük orqanları tərəfindən hansı məbləğdə faizlərin ödənilir?
A) Gömrük Məcəllsinin 267.4-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş hal istisna olmaqla, gömrük ödənişlərinin qaytarılması gömrük orqanları tərəfindən faizlərin ödənilməsinə səbəb olmur
B) Gömrük borcu məbləğinin 0,01 faizi miqdarında.
C) Gömrük borcu məbləğinin 0,1 faizi miqdarında.
D) gömrük ödənişlərinin qaytarılması gömrük orqanları tərəfindən faizlərin ödənilməsinə səbəb olmur
(GM maddə 267.3.)103. Gömrük ödənişlərinin qaytarılması barədə qərar verildikdən sonra neçə ay ərzində ödəniş edilmədikdə və bu gecikmə gömrük orqanının (onun vəzifəli şəxslərinin) hərəkətləri (hərəkətsizliyi) nəticəsində baş verdikdə, faizlər hesablanır və şəxsə ödənilir?
A) 2 (iki) ay ərzində B) 1 (bir) ay ərzində C) 3 (üç) ay ərzində D) 5 (beş) ay ərzində
(GM maddə 267.4.)104. Faizlər hansı müddət üzrə hesablanır?
A) üç aylıq müddətin ikinci ayının bitdiyi tarixdən gömrük ödənişinin qaytarıldığı tarixədək
B) üç aylıq müddətin birinci ayının başa çatdığı tarixdən gömrük ödənişinin qaytarıldığı tarixədək
C) üç aylıq müddətin başa çatdığı tarixdən
D) üç aylıq müddətin başa çatdığı tarixdən gömrük ödənişinin qaytarıldığı tarixədək
(GM maddə 267.4.)105. Borclu şəxsin qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müflis elan edilməsi nəticəsində borcunu ödəyə bilməməsi halları ilə yanaşı, gömrük borcu aşağıdakı üsullardan hansı birinin tətbiqi vasitəsilə ləğv edilir?
A) gömrük borcunun qismən ödənilməsi
B) gömrük borcunun tam məbləğdə ödənilməsi
C) gömrük borcunun 50 faizdən çox məbləğdə ödənilməsi
D) malların fors-major hallar nəticəsində bərpaedilməz şəkildə itirilməsi və ya oğurlanması
(GM maddə 271.1.)106. Borclu şəxsin qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müflis elan edilməsi nəticəsində borcunu ödəyə bilməməsi halları ilə yanaşı, gömrük borcu aşağıdakı üsullardan hansı birinin tətbiqi vasitəsilə ləğv edilir?
A)yalnız idxal gömrük rüsumları və vergilər ödənilməli olan malların gömrük nəzarəti altında məhvi, yaxud şəxsin onlardan dövlətin xeyrinə imtina etməsi
B) idxal və ya ixrac gömrük rüsumları və vergilər ödənilməli olan malların gömrük nəzarəti altında məhvi, yaxud şəxsin onlardan dövlətin xeyrinə imtina etməsi
C) gömrük borcunun 80 faizdən çox məbləğdə ödənilməsi
D) idxal və ya ixrac gömrük rüsumları və vergilər ödənilməli olan malların gömrük orqanları tərəfindən müsadirə edilməsi, yaxud şəxsin onlardan dövlətin xeyrinə imtina etməsi
(GM maddə 271.1.)107. Borclu şəxsin qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müflis elan edilməsi nəticəsində borcunu ödəyə bilməməsi halları ilə yanaşı, gömrük borcu aşağıdakı üsullardan hansı birinin tətbiqi vasitəsilə ləğv edilir?
A) Qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallarda şəxsin gömrük borcunu ödəməkdən azad edilməsi zamanı.
B) Idxal və ya ixrac gömrük rüsumları və vergilər ödənilməli olan malların gömrük nəzarəti altında məhvi, yaxud şəxsin onlardan dövlətin xeyrinə imtina etməsi zamanı.
C) Malların fors-major hallar nəticəsində bərpa edilməz şəkildə itirilməsi və ya məhv olması zamanı.
D) Hər üç halda.
(GM maddə 271.1.)108. Borclu şəxsin qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müflis elan edilməsi nəticəsində borcunu ödəyə bilməməsi halları ilə yanaşı, gömrük borcu aşağıdakı üsullardan hansı birinin tətbiqi vasitəsilə ləğv edilir?
A) Gömrük borcunun tam məbləğdə ödənilməsi zamanı.
B) İdxal və ya ixrac gömrük rüsumları və vergiləri ödənilməli olan malların qanunla nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada müsadirəsi zamanı.
C) Malların fors-major hallar nəticəsində bərpa edilməz şəkildə itirilməsi və ya məhv olması zamanı.
D) Hər üç halda.
(GM maddə 271.1.)109. Gömrük borcunun ödənilməsinə dair bir neçə şəxsin öhdəliyi olduqda, gömrük borcu, hansı şəxsə (şəxslərə) münasibətdə ləğv edilir?
A) gömrük borcu bütün şəxslərə münasibətdə ləğv edilir
B) gömrük borcu heç bir şəxsə münasibətdə ləğv edilmir
C) gömrük borcu yalnız onu ödəməkdən azad edilən şəxsə (şəxslərə) münasibətdə ləğv edilir
D) gömrük borcu ən az borcu olan şəxsə münasibətdə ləğv edilir
(GM maddə 271.2.)GÖMRÜK MƏCƏLLƏSİNİN VERGİ ORQANLARINA İŞƏ QƏBUL ÜZRƏ MÜSABIQƏNİN TEST İMTAHANI MƏRHƏLƏSİNƏ AİD MADƏLƏRİ
Maddə 2. Gömrük işi və gömrük tənzimlənməsi
2.1. Gömrük işi – gömrük sərhədindən keçirilən mallar və nəqliyyat vasitələri barəsində gömrük-tarif tənzimlənməsi tədbirlərindən, xarici ticarətin iştirakçıları tərəfindən gömrük qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qadağalara və məhdudiyyətlərə riayət olunmasını təmin edən üsullar toplusundan, gömrük siyasətinin həyata keçirilməsinin digər vasitələrindən ibarətdir.
2.2. Gömrük tənzimlənməsi – gömrük sərhədindən malları və nəqliyyat vasitələrini keçirmək hüququndan istifadə edən şəxslərin riayət etməli olduğu norma və qaydaların müəyyən olunmasıdır.
2.3. Gömrük tənzimlənməsi gömrük qanunvericiliyinə və xarici ticarətin dövlət tənzimlənməsinə dair qanunvericiliyə, beynəlxalq müqavilələrə uyğun olaraq həyata keçirilir.
2.4. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı gömrük işi sahəsində dövlət siyasətini və tənzimlənməsini həyata keçirir.
2.5. Azərbaycan Respublikası gömrük işi sahəsində qanunvericiliyinin və bu sahədə təcrübənin beynəlxalq hüququn normalarına və ümumi qəbul olunmuş beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşdırılması məqsədi ilə gömrük tənzimlənməsi sahəsində beynəlxalq əməkdaşlıqda iştirak edir.Maddə 3. Gömrük ərazisi və gömrük sərhədi
3.1. Azərbaycan Respublikasının ərazisi vahid gömrük ərazisidir.
3.2. Gömrük ərazisinə Azərbaycan Respublikasının quru ərazisi, daxili suları, Xəzər dənizinin (gölünün) Azərbaycan Respublikasına mənsub olan bölməsi (o cümlədən, orada yerləşən adalar, süni adalar, qurğular və tikililər) və onların üzərindəki hava məkanı daxildir.
3.3. Gömrük ərazisində bu Məcəllədə müəyyən edilmiş qaydada sərbəst zonalar yaradıla bilər.
3.4. Gömrük ərazisinin hüdudları, həmçinin sərbəst zonaların perimetrləri gömrük sərhədidir.
3.5. Sərbəst zonaların perimetrləri istisna olmaqla, gömrük sərhədi Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədi ilə üst-üstə düşür.Maddə 5. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktları
5.1. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı Azərbaycan Respublikası Prezidentinin aktları ilə nəzərdə tutulmuş hallarda və hədlərdə, yalnız Azərbaycan Respublikası Prezidentinin aktları ilə onların səlahiyyətlərinə aid edilmiş məsələlər üzrə normativ hüquqi aktları qəbul edirlər.
5.2. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktları, həmin aktlarda qüvvəyə minmənin daha gec müddəti nəzərdə tutulmadıqda, Hüquqi Aktların Dövlət Reyestrinin elektron variantında dərc edildiyi gündən 30 (otuz) gün sonra qüvvəyə minir.
5.3. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktları onun rəsmi internet saytında da yerləşdirilməlidir.Maddə 7. Gömrük orqanlarının vahid sistemi
7.1. Gömrük orqanlarının vahid sisteminə aşağıdakılar daxildir:
7.1.1. müvafiq icra hakimiyyəti orqanının aparatı;
7.1.2. ərazi gömrük idarələri;
7.1.3. ixtisaslaşdırılmış gömrük idarələri;
7.1.4. gömrük postları.
7.2. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanının Əsasnaməsi və onun strukturu müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təsdiq edilir.
7.3. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanının strukturuna daxil olan gömrük orqanları müvafiq icra hakimiyyəti orqanının təsdiq etdiyi əsasnamələrə uyğun fəaliyyət göstərirlər.
7.4. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanının strukturuna daxil olan gömrük orqanlarının yaradılması, yenidən təşkili və ləğvi müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən həyata keçirilir.Maddə 13. Gömrük orqanları tərəfindən “bir pəncərə” prinsipinin tətbiqi
13.1. Beynəlxalq ticarətin asanlaşdırılması məqsədi ilə gömrük orqanları dövlət sərhədinin buraxılış məntəqəsində mallara baytarlıq, fitosanitar və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi digər nəzarət növlərini “bir pəncərə” prinsipi əsasında mümkün qədər qısa vaxtda həyata keçirirlər.
13.2. Gömrük orqanları və digər dövlət orqanları risklərin azaldılması, beynəlxalq ticarət-təchizat zəncirinin fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, xarici ticarətin asanlaşdırılmasına şəraitin yaradılması məqsədi ilə gömrük sərhədindən keçirilən malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük ərazisinə daxil olması, çıxması və tranziti ilə bağlı əldə edilən məlumatların öz aralarında və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada başqa ölkələrin gömrük və digər səlahiyyətli dövlət orqanları ilə mübadiləsini həyata keçirirlər.
Maddə 13-1. Malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük sərhədindən keçirilməsi üçün buraxılış sistemlərinin tətbiqi[2]
13-1.1. Gömrük sərhəd buraxılış məntəqələrindən keçirilən malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük rəsmiləşdirilməsinin sadələşdirilməsi məqsədi ilə qısa idxal bəyannaməsi əsasında malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük ərazisinə buraxılmasının yaşıl, mavi, sarı və qırmızı dəhliz buraxılış sistemləri tətbiq olunur.
13-1.2. Malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük sərhədindən keçirilməsi üçün “Yaşıl dəhliz” və digər buraxılış sistemlərindən istifadə qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.Maddə 64. Şəxsi yoxlama
64.1. İlkin yoxlamadan sonra fiziki şəxsin aparılması və ya gətirilməsi qanunvericiliklə qadağan edilmiş, yaxud məhdudlaşdırılmış, habelə barəsində gömrük ödənişləri ödənilməmiş malları, bu Məcəllənin və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarının müddəalarının pozulması faktını təsdiq edən əşyaları üzərində gizlətməsi və daşıması barədə əsaslı şübhə yarandıqda, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri onu saxlayır və gömrük nəzarətinin müstəsna forması kimi, bu Məcəllənin 92.2.2-ci maddəsinə müvafiq olaraq üzərində şəxsi yoxlama aparırlar.
64.2. Gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri tərəfindən həyata keçirilən şəxsi yoxlama sanitar-gigiyenik tələblərə cavab verən təcrid olunmuş yerdə aparılır. Şəxsi yoxlama zamanı videoçəkilişdən istifadə edilmədikdə azı 2 (iki) hal şahidinin iştirakı məcburidir. Şəxsi yoxlama zamanı şəxsin soyundurulması zərurəti yarandığı halda videoçəkilişdən istifadəyə yol verilmir.[8]
64.3. Fiziki şəxsin bədənində narkotik vasitələri və psixotrop maddələri gizlətməsini müəyyən etmək məqsədilə tibbi müayinə tibb işçisi tərəfindən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada həyata keçirilməlidir.
64.4. Üzərində şəxsi yoxlama aparılan fiziki şəxsin bədən üzvləri tibb işçisi tərəfindən yoxlanılmalıdır.
64.5. Gömrük orqanlarının şəxsi yoxlama aparan vəzifəli şəxsləri, hal şahidləri, bu prosesə cəlb edilən tibb işçiləri yoxlanılan fiziki şəxslə eyni cinsdən olmalıdırlar.
64.6. Şəxsi yoxlama zamanı fiziki şəxs üzərində gizlətdiyi malları (əşyaları) könüllü surətdə təqdim etmədikdə, gömrük orqanlarıının vəzifəli şəxsləri bu Məcəllənin 77-ci və 78-ci maddələrində nəzərdə tutulmuş qaydada fiziki qüvvə tətbiq etmək hüququna malikdirlər.
64.7. Şəxsi yoxlama aparılarkən, fiziki şəxsin üzərində aşkar edilən malın (əşyanın) bu Məcəllənin 64.1-ci maddəsində göstərilənlərə aid olması barədə kifayət qədər əsas olduğu halda, həmin mallar və əşyalar gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri tərəfindən qanunla nəzərdə tutulmuş qaydada götürülür.
64.8. Şəxsi yoxlama aparılması haqqında bu Məcəllənin 99-cu maddəsinin tələbləri nəzərə alınmaqla müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi formada protokol tərtib olunur.
64.9. Protokol gömrük orqanının yoxlama aparan vəzifəli şəxsi, yoxlanılan fiziki şəxs, hal şahidləri, narkotik vasitələr və psixotrop maddələr gizlədilməsini müəyyən etmək məqsədilə tibbi müayinə aparıldıqda və ya fiziki şəxsin bədən üzvləri yoxlanıldıqda tibb işçisi tərəfindən imzalanır.Maddə 73. Gömrük orqanları tərəfindən sənədlərin və məlumatların götürülüb saxlanılması
73.1. Qanunla başqa müddət müəyyən edilmədikdə, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri bu Məcəlləyə və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarına uyğun olaraq şəxs tərəfindən təqdim edilməsi tələb olunan sənəd və məlumatları 1(bir) günədək müddətə götürüb saxlamaq hüququna malikdirlər. [9]
73.2. Gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri bu Məcəllənin tələblərinə əsasən sənəd və məlumatları götürüb saxladığı halda, həmin sənəd və ya məlumatlara hüququ olan şəxsin müraciəti əsasında həmin şəxsə onların müəyyən edilmiş qaydada təsdiq edilmiş surətini verirlər.
73.3. Müəyyən edilmiş qaydada təsdiq edilmiş sənəd və məlumatların surəti sənədin əsli kimi istifadə oluna bilər.Maddə 75. Gömrük auditi zamanı əldə edilmiş sənədlərin surətinin çıxarılması
75.1. Gömrük auditi aparıldığı zaman yoxlanılan sənədlər bu Məcəllənin və gömrük işi üzrə digər qanunvericilik aktlarının tələblərinin pozulması faktını ehtimal etməyə əsas verdikdə, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri həmin sənədlərin surətlərinin çıxarılması məqsədi ilə 1 (bir) günədək müddətinə götürmək hüququna malikdirlər.
75.2. Surəti çıxarıldıqdan sonra sənədlər onlar üzərində hüquq sahibi olan şəxsə qaytarılır.Maddə 149. Gömrük bəyannaməsinin təqdim edilməsi qaydaları və müddəti
149.1. Gömrük bəyannaməsi məlumatların elektron emalı üsullarından istifadə olunmaqla gömrük orqanlarına təqdim edilir. Malların bəyan edildiyi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi üçün tələb olunan müvafiq sənədlər də həmin qaydada təqdim oluna bilər.
149.2. Bəyanetmə qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallarda şifahi, kağız üzərində yazılı formalarda və ya müvafiq malların gömrük proseduru altında yerləşdirilməsinə şərait yaradan digər üsullarla da həyata kecirilə bilər.
149.3. Gömrük ərazisinə gətirilən mallara dair gömrük bəyannaməsi həmin mallar gömrük ərazisinə gətirilən yerdəki gömrük orqanına, daxili tranzit xüsusi gömrük proseduru həyata keçirildikdə isə təyinat gömrük orqanına təqdim edildiyi tarixdən 15 (on beş) gündən gec olmayaraq verilməlidir.
149.4. Bu Məcəllənin 149.3-cü maddəsində göstərilən müddət bəyannaməçi tərəfindən müvafiq sənədlərin və məlumatların toplanması üçün kifayət etmədikdə, onun əsaslandırılmış müraciəti əsasında gömrük orqanı həmin müddəti uzadır. Gömrük
bəyannaməsinin təqdim edilməsi müddətinin uzadılmasına malların müvəqqəti saxlanc xüsusi gömrük proseduru altında qalma müddəti çərçivəsində yol verilir.
149.5. Gömrük bəyannaməsinin təqdim edilməsinin son günü qeyri-iş gününə düşərsə, onun ardınca gələn növbəti iş günü müddətin bitdiyi gün hesab edilir.
149.6. Gömrük ərazisindən aparılan mallara dair gömrük bəyannaməsi həmin mallar gömrük ərazisindən çıxarılarkən verilməlidir.
149.7. Malları daşıyan nəqliyyat vasitələri bu Məcəllənin 149.8-ci maddəsində göstərilən hal istisna edilməklə, mallarla eyni vaxtda bəyan edilir.
149.8. Dəniz, çay və hava gəmiləri gömrük ərazisində daxil olduqları, yaxud yola düşdükləri su və hava limanında bəyan edilir.
149.9. Yüksüz və sərnişinsiz nəqliyyat vasitələri gömrük sərhədindən keçərkən bəyan edilir.Maddə 150. Gömrük bəyannaməsinin məzmunu və onunla birgə təqdim olunan sənədlər
150.1. Gömrük bəyannaməsi malların bəyan edildiyi gömrük prosedurunun tətbiqi üçün lazım olan bütün məlumatları özündə əks etdirməlidir.
150.2. Elektron formada təqdim olunan gömrük bəyannaməsində elektron imza və ya bəyannaməçinin eyniləşdirilməsinə imkan verən digər vasitələr olmalıdır. Kağız üzərində yazılı formada təqdim olunan gömrük bəyannamələri bəyannaməçi tərəfindən imzalanmalı, hüquqi şəxs olan bəyannaməçi tərəfindən həmçinin möhürlə təsdiq edilməlidir.
150.3. Gömrük bəyannaməsinin forması və malların bəyan edildiyi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi üçün onunla birgə təqdim olunan sənədlərin siyahısı müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilələk rəsmi nəşrlərdə dərc olunur və müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarının rəsmi internet saytlarında yerləşdirilir.
150.4. Malların bəyan edildiyi gömrük prosedurunun tətbiqi üçün tələb olunan elektron, yaxud kağız üzərində yazılı formalarda sənədlər gömrük orqanlarına gömrük bəyannaməsinin təqdim edildiyi vaxt verilməlidir.
150.5. Ayrı-ayrı sənədlər üzrlü səbəblərə görə gömrük bəyannaməsi ilə birlikdə təqdim edilə bilmədiyi hallarda, bəyannaməçinin yazılı, o cümlədən elektron formada müraciəti əsasında gömrük orqanları həmin sənədlərin gömrük bəyannaməsi təsdiq edildikdən sonra təqdim edilməsinə icazə verirlər. Bu Məcəllədə ayrı-ayrı sənədlərin təqdim edilməsi üçün daha qısa müddət müəyyən edilməmişdirsə, həmin sənədlər gömrük bəyannaməsi təsdiq edildiyi tarixdən 45 (qırx beş) gündən gec olmayaraq gömrük orqanına təqdim edilməlidir. Bəyannaməçi sənədlərin vaxtında verilməsinə dair gömrük orqanına yazılı, o cümlədən elektron formada öhdəlik təqdim edir.Maddə 166. Xüsusi gömrük prosedurlarının əhatə dairəsi
166.0. Mallar aşağıdakı xüsusi gömrük prosedurları altında yerləşdirilə bilər:
166.0.1. tranzit (beynəlxalq və daxili tranzit);
166.0.2. saxlanc (müvəqqəti saxlanc və gömrük anbarlarında saxlanc);
166.0.3. sərbəst zona;
166.0.4. xüsusi istifadə (müvəqqəti idxal və son istifadə);
166.0.5. emal (daxildə və xaricdə emal).Maddə 222. Malların qeyri-preferensial mənşəyi
222.1. Malların qeyri-preferensial mənşəyinin müəyyən edilməsinin məqsədi onlar barəsində gömrük tarifini, mallarla ticarətin xüsusi sahələrini tənzimləyən tədbirləri və malların qeyri-preferensial mənşəyi ilə bağlı qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər tədbirləri tətbiq etməkdir.
222.2. Tamamilə bir ölkədə və ya ərazidə istehsal edilmiş mallar həmin ölkə və ya ərazi mənşəli mallar hesab olunur.
222.3. İstehsalında birdən çox ölkənin iştirak etdiyi mallar həmin malların son dəfə əhəmiyyətli dərəcədə dəyişikliyə məruz qaldığı ölkə mənşəli mallar hesab edilir.
222.4. Gömrük orqanları malların gömrük bəyannaməsində göstərilən mənşəyini təsdiq edən sənədin təqdim olunmasını bəyannaməçidən tələb etmək hüququna malikdirlər.
222.5. Malların qeyri-preferensial mənşəyinin müəyyən edilməsi qaydalarını müvafiq icra hakimiyyəti orqanı müəyyən edir.Maddə 223. Malların preferensial mənşəyi
223.1. Bu Məcəllənin 218.2.4-cü və 218.2.5-ci maddələrində nəzərdə tutulmuş preferensial tarif tədbirlərindən və ya qeyri-tarif preferensial tədbirlərindən istifadə etmək üçün mallar bu Məcəllənin 223.2-223.4-cü maddələrində qeyd olunan preferensial mənşəyə dair qaydalara uyğun olmalıdır.
223.2. Azərbaycan Respublikasının müəyyən ölkələrlə və ya beynəlxalq təşkilatlarla bağladığı beynəlxalq müqavilələrdə göstərilən preferensial tədbirlərin şamil olduğu mallar üzrə preferensial mənşə qaydaları bu müqavilələrdə öz əksini tapır.
223.3. Gömrük orqanları Azərbaycan Respublikasının xarici ölkələrə və ya beynəlxalq təşkilatın üzv ölkələrinə birtərəfli qaydada qəbul etdiyi preferensial tədbirlərin şamil olunduğu mallara münasibətdə bu Məcəllənin 223.4-cü maddəsində nəzərdə tutulan qaydaları tətbiq edirlər.
223.4. Malların preferensial mənşəyinin müəyyən olunması qaydalarını müvafiq icra hakimiyyəti orqanı müəyyən edir.Maddə 224. Gömrük ödənişləri
224.1. Bu Məcəllədə, Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində, “Gömrük tarifi haqqında”, “Antidempinq, kompensasiya və mühafizə tədbirləri haqqında”, “Dövlət rüsumu haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunlarında və müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarında nəzərdə tutulmuş hallarda gömrük orqanları tərəfindən aşağıdakı gömrük ödənişləri alınır:[26]
224.1.1. gömrük rüsumları;
224.1.2. əlavə dəyər vergisi ;
224.1.3. aksizlər;
224.1.4. yol vergisi;
224.1.5. gömrük yığımları;
224.1.6. haqq;
224.1.7. dövlət rüsumu.
224.2. Gömrük ödənişlərinin ödəyiciləri, gömrük ödənişlərinin hesablanması, alınması və hesablara daxil edilməsi, ödənilmə müddətinin uzadılması, gömrük ödənişlərinin qaytarılması qaydaları, gömrük borcu, gömrük borcunun ləğvi, malların gömrük dəyərləndirilməsi, gömrük borcunun ödənilməsinin təmin edilməsi üsulları və onlardan istifadə, həmçinin gömrük ödənişləri ilə bağlı güzəştlər və başqa məsələlər bu Məcəllə və Məcəllənin 224.1-ci maddəsində nəzərdə tutulan digər normativ hüquqi aktlarla müəyyən edilir.
224.3. Malların ixracını və idxalını operativ tənzimləmək məqsədi ilə bəzi mallara “Gömrük tarifi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktlarında nəzərdə tutulmuş qaydada müvəqqəti olaraq mövsümi rüsumlar tətbiq oluna bilər.
224.3-1. Azərbaycan Respublikasının iqtisadi maraqlarının qorunması məqsədi ilə idxal edilən mallara “Antidempinq, kompensasiya və mühafizə tədbirləri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda nəzərdə tutulan hallarda müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən xüsusi, antidempinq və kompensasiya rüsumları tətbiq olunur.
224.4. Fiziki şəxslər tərəfindən gömrük sərhədindən kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan mallar keçirilərkən gömrük ödənişləri müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi sadələşdirilmiş qaydada alınır.
224.5. Bəyan olunan mallara gömrük ödənişlərinin tətbiqi zamanı onların xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasına uyğun kodu əsas götürülür.
224.6. Gömrük rüsumlarının dərəcələri göstərilməklə, bu dərəcələrin həm malların adları, həm də kodları üzrə axtarışının həyata keçirilməsinə, qanunla nəzərdə tutulmuş digər gömrük ödənişlərinin məbləğlərinin öyrənilməsinə imkan verən, malları gömrük sərhədindən keçirən şəxslərin istifadəsi üçün nəzərdə tutulan və istifadəsi sadə olan elektron avadanlıqlar gömrük sərhəd buraxılış məntəqələrində hər kəsin yaxşı görə biləcəyi yerlərdə yerləşdirilməlidir.Maddə 226. Gömrük rüsumlarının növləri
226.0. “Gömrük tarifi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq aşağıdakı gömrük rüsumları tətbiq edilir:
226.0.1. advalor – malların gömrük dəyərinə görə nisbətən faizlə hesablanan;
226.0.2. spesifik – malın vahidinə görə müəyyən olunmuş məbləğlə hesablanan;
226.0.3. kombinə edilmiş – yuxarıda göstərilən hər iki gömrük rüsum növlərinin birləşdirilməsi yolu ilə hesablanan.Maddə 231. Gömrük yığımları
231.1. Gömrük yığımlarına aşağıdakılar aiddir:
231.1.1. gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımları;
231.1.2. gömrük müşayiətinə görə gömrük yığımları;
231.1.3. malların saxlancına görə gömrük yığımları;
231.1.4. gömrük rəsmiləşdirilməsi üzrə mütəxəssislərə ixtisas attestatının verilməsinə görə yığımlar;
231.1.5. bankların və bank olmayan kredit təşkilatlarının müvafiq icra hakimiyyəti orqanının reyestrinə daxil edilməsinə görə yığımlar.
231.2. Gömrük yığımlarının məbləğini müvafiq icra hakimiyyəti orqanı müəyyən edir.Maddə 237. Gömrük borcunun yarandığı yer
237.1. Gömrük borcu malların bu Məcəllənin 238-ci və 240-cı maddələrində göstərilən gömrük prosedurları altında yerləşdirilməsi üçün gömrük bəyannaməsinin gömrük orqanlarına təqdim edildiyi yerdə yaranır. Bütün başqa hallarda gömrük borcunun yarandığı yer, onun yaranmasına səbəb olan halların baş verdiyi yer hesab edilir.
237.2. Gömrük borcunun yaranma yerini müəyyənləşdirmək mümkün olmadıqda, onun mövcudluğunun aşkarlandığı yer gömrük borcunun yarandığı yer hesab edilir.
237.3. Müvafiq gömrük proseduru altında yerləşdirilmiş mallar üzrə bu Məcəllənin 237.1-ci maddəsinin ikinci cümləsində və 237.2-ci maddəsində göstərilən yeri müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi müddət ərzində müəyyənləşdirmək mümkün olmadıqda, gömrük borcu malların aidiyyətı gömrük proseduru altında yerləşdirildiyi yerdə, yaxud həmin prosedur daxilində gömrük ərazisinə gətirildiyi yerdə yaranmış hesab edilir.
237.4. Gömrük orqanlarında olan məlumatlar gömrük borcunun bir neçə yerdə yarandığını müəyyənləşdirməyə imkan verdiyi hallarda, onun yarandığı ilk yer gömrük borcunun yarandığı yer hesab edilir.Maddə 238. Malların idxalı üzrə gömrük borcu
238.1. İdxal üzrə gömrük borcu xarici malların sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru, yaxud gömrük rüsumlarından və vergilərdən tamamilə və ya qismən azad edilməklə müvəqqəti idxal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır.
238.2. Gömrük borcu gömrük bəyannaməsinin təsdiq edildiyi vaxt yaranır.
238.3. Malları bəyan edən şəxs borclu hesab olunur. Gömrük təmsilçiliyi dolayısı həyata keçirilərsə, adından gömrük bəyannaməsi verilən şəxs də borclu hesab edilir.
238.4. Bu Məcəllənin 238.1-ci maddəsində nəzərdə tutulan gömrük prosedurları tətbiq olunarkən verilən gömrük bəyannaməsi idxal gömrük rüsumlarından və vergilərdən tamamilə və ya qismən azad olunmasına səbəb olan məlumatlar əsasında tərtib edilmişdirsə, həmin məlumatları təqdim etmiş şəxs də, bu məlumatların səhv olduğunu bildiyi, yaxud bilməli olduğu halda, borclu hesab edilir.Maddə 240. Malların ixracı üzrə gömrük borcu
240.1. Malların ixracı üzrə gömrük borcu daxili malların bu Məcəlləyə əsasən ixrac gömrük proseduru və ya xaricdə emal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində yaranır.
240.2. Gömrük borcu gömrük bəyannaməsinin gömrük orqanları tərəfindən təsdiq edildiyi vaxt yaranır.
240.3. Malları bəyan edən şəxs borclu hesab olunur. Gömrük təmsilçiliyi dolayısı həyata keçirilərsə, adından gömrük bəyannaməsi verilən şəxs də borclu hesab edilir.
240.4. Bu Məcəllənin 240.1-ci maddəsində göstərilən gömrük prosedurları ilə əlaqədar gömrük orqanlarına təqdim olunan gömrük bəyannaməsi ixrac gömrük rüsumlarından və vergilərdən tamamilə və ya qismən azad edilməsinə səbəb olan məlumatlar əsasında tərtib edilmişdirsə, həmin məlumatları təqdim etmiş şəxs də, bu məlumatların səhv olduğunu bildiyi, yaxud bilməli olduğu halda, borclu hesab olunur.Maddə 242. Gömrük borcunun hesablanmasının əsasları
242.1. Əlavə dəyər vergisi üzrə gömrük borcunun məbləği hesablanarkən, malların bu Məcəllə və “Gömrük tarifi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun qaydada müəyyən edilən gömrük dəyəri əsas götürülür.
242.2. Gömrük rüsumları üzrə gömrük borcunun məbləği hesablanarkən, Azərbaycan Respublikasının xarici iqtisadi fəaliyyətinin mal nomenklaturasında əks olunmuş ölçü vahidi və gömrük dəyəri əsas götürülür.
242.3. Gömrük rüsumlarının və yığılması gömrük orqanlarına həvalə edilmiş vergilərin hesablanması idxal olunan mallara münasibətdə gömrük sərhədini keçən gündən, ixrac olunan mallara münasibətdə isə, mallara dair bəyannamənin təqdim olunduğu gündən başlanır və həmin gün qüvvədə olan gömrük rüsumları və vergilərin dərəcələri əsas götürülür.
242.4. Gömrük borcunun məbləği gömrük bəyannaməsi verildikdən sonra mümkün qədər qısa müddətdə hesablanmalıdır.
242.5. Əlavə dəyər vergisi üzrə gömrük borcunun məbləği müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada hesablanır.Maddə 243. Gömrük borcunun ödənilməsi müddətləri
243.1. Gömrük borcu gömrük orqanları tərəfindən gömrük bəyannaməsi təsdiq edilənədək və ya gömrük bəyannaməsinin təsdiqi ilə eyni vaxtda ödənilir.
243.2. Kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan mallar üzrə gömrük borcu, onlar gömrük sərhədindən keçirilərkən sadələşdirilmiş bəyannamənin təsdiqi ilə eyni vaxtda ödənilir.
243.3. Gömrük bəyannaməsinin verilməsi gecikdirildikdə, gömrük borcunun ödənilməsi müddəti gömrük bəyannaməsinin verilməsi üçün müəyyən edilən müddətin başa çatdığı gündən hesablanır.
243.4. Bu Məcəllənin 156.2-ci maddəsində nəzərdə tutulan dövri bəyannamə verildiyi halda, gömrük borcu mallar müvafiq gömrük orqanına təqdim olunduğu tarixdən 15 (on beş) gündən gec olmayaraq ödənilməlidir.Maddə 244. Gömrük borcunun ödənilməsi qaydaları
244.1. Gömrük borcu gömrük orqanına (yalnız bank, poçt və ya plastik kart vasitəsi ilə), beynəlxalq poçt göndərişləri ilə göndərilən mallar üçün isə poçt rabitəsi operatorlarına (qanunvericiliklə müəyyən edilmiş ödəniş vasitələri ilə) ödənilir.
244.2. Gömrük borcu üzrə ödənişlərin həyata keçirilməsi məqsədilə gömrük sərhəd buraxılış məntəqələrində bank və ya poçt şöbələri yaradılmalıdır.
244.3. Gömrük borcu istənilən maraqlı şəxs tərəfindən ödənilə bilər.
244.4. Poçt rabitəsi operatorları gömrük borcu üzrə ödənişləri müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarının birlikdə müəyyən etdiyi qaydada gömrük orqanlarının hesabına köçürürlər.
244.5. Yol vergisi və icazə blankına görə dövlət rüsumu xarici dövlətlərin avtonəqliyyat vasitələri gömrük ərazisinə daxil olan zaman gömrük orqanları tərəfindən tutulur və bir bank günü ərzində dövlət büdcəsinə köçürülür.Maddə 246. Gömrük borcunun ödənilməsinə möhlət verilməsi
246.1. Şəxs tərəfindən bu Məcəllənin 258.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş üsullardan istifadə edilməklə təminat verildikdə, gömrük orqanları müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi hallarda və qaydada gömrük borcunun ödənilməsinə 14 (on dörd) gündən 60 (altmış) günədək möhlət verirlər.
246.2. Gömrük borcunun ödənilməsinə verilən möhlət müddəti ərzində borcun məbləğinə Mərkəzi Bankın müəyyən etdiyi uçot dərəcəsi ilə dövlət büdcəsinə ödənilən faizlər hesablanır.Maddə 247. Dəbbə pulu
247.1. Gömrük borcunun ödənilməsinin bu Məcəllə ilə müəyyən edilmiş müddəti pozulduqda, gömrük orqanları ödəyicidən dəbbə pulu alırlar.
247.2. Dəbbə pulunun hesablanması üçün müddətlər aşağıdakılardır:
247.2.1. gömrük borcunun ödənilməsi müddətinin başa çatdığı tarixdən növbəti gündən başlayaraq, borcun faktiki ödənilmə gününədək və ya bu Məcəllənin 246.1-ci maddəsinə əsasən həmin borcun ödənilməsinə möhlət verilənədək;
247.2.2. bu Məcəllənin 246.1-ci maddəsinə əsasən gömrük borcunun ödənilməsinə verilmiş möhlətin başa çatdığı tarixdən növbəti gündən başlayaraq, borcun faktiki ödənilmə gününədək.
247.3. Dəbbə pulu bu Məcəllənin 247.2-ci maddəsində göstərilən müddətlər ərzində hər gecikdirilən günə görə gömrük borcu məbləğinin 0,1 faizi miqdarında hesablanır. Dəbbə pulu gömrük borcu üzrə bütün ötmüş müddətə, lakin bir ildən çox olmamaq şərti ilə tətbiq edilir.
247.4. Dəbbə pulu gömrük borcu ilə eyni vaxtda ödənilir.
247.5. Dəbbə pulunun ödənilməsi, tutulması və qaytarılması bu Məcəllədə gömrük ödənişlərinin ödənilməsi, tutulması və qaytarılması üçün nəzərdə tutulmuş qaydalara uyğun olaraq həyata keçirilir.Maddə 249. Gömrük borclarının alınması və məsuliyyət tədbirləri
249.1. Ödənilməmiş gömrük borcları gömrük ödənişlərini ödəmək öhdəliyinin yarandığı tarixdən 3 (üç) il ərzində gömrük orqanları tərəfindən bu maddədə müəyyən edilmiş qaydada məcburi tutulur.
249.2. Gömrük bəyannaməsindəki səhvlərin gömrük borcunun məbləğinin qanunvericiliklə müəyyən edildiyindən az məbləğdə hesablanmasına, yaxud ödənilməsinə səbəb olmasını bu Məcəllənin 249.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş müddət ərzində aşkar edildikdə, gömrük orqanları ödəyicidən ödənilməmiş məbləğləri alırlar.
249.3. Vaxtında ödənilməmiş gömrük borcları gömrük orqanlarının icra (ödəniş) sənədi əsasında, vergi borclarının dövlət büdcəsinə alınmasının qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydalarına uyğun olaraq, ödəyicinin bank hesablarından tutulur.
249.4. Qanunla müəyyən edilmiş hallarda müvafiq icra hakimiyyəti orqanı ödəyicinin banklardakı hesablaşma, valyuta və digər hesablarına həbs qoyulması barədə məhkəmədə iddia qaldırır.
249.5. Malları və nəqliyyat vasitələrini gömrük sərhədindən qanunsuz keçirən şəxs, həmçinin onların qanunsuz keçirildiyini bildiyi, yaxud bilməli olduğu halda, belə əməliyyatda iştirak edən şəxs, həmin malları və nəqliyyat vasitələrini öz mülkiyyətinə və ya istifadəsinə götürən şəxs gömrük borcunun ödənilməsi üzrə bəyannaməçi ilə birgə məsuliyyət daşıyırlar.Maddə 258. Gömrük borcunun ödənilməsinin təmin edilməsi üsulları
258.1. Gömrük borcunun ödənilməsinin təmin edilməsi üçün aşağıdakı təminat üsullarından (təminatdan) istifadə olunur:
258.1.1. girov;
258.1.2. veksel zaminliyi (aval);
258.1.3. bank qarantiyası;
258.1.4. ödənilməli olan məbləğin gömrük orqanının depozit hesabına köçürülməsi;
258.1.5. sığorta müqavilələri;
258.1.6. üçüncü şəxsin zaminliyi;
258.1.7. avans ödəmələr.
258.2. Bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla, şəxs bu Məcəllənin 258.1-ci maddəsində göstərilən təminatların hər birindən istifadə etmək hüququna malikdir.
258.3. Təminatdan istifadə etməklə gömrük borcunun ödənilməsinin təmin edilməsi qaydalarını müvafiq icra hakimiyyəti orqanı müəyyən edir.Maddə 267. Gömrük borcu üzrə ödənilmiş gömrük ödənişlərinin qaytarılmalı olduğu hallar
267.1. Məcəllənin bu Fəslinin müddəaları nəzərə alınmaqla gömrük borcu üzrə ödənilmiş gömrük ödənişləri aşağıdakı hallarda qaytarılır:
267.1.1. mallar qüsurlu olduqda;
267.1.2. gömrük ödənişlərinin məbləği hesablanarkən səhvə yol verildikdə;
267.1.3. “Antidempinq, kompensasiya və mühafizə tədbirləri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda nəzərdə tutulan hallarda.
267.2. Gömrük orqanları bu Məcəllənin 270.1-ci maddəsində qeyd olunan müddətlər ərzində gömrük ödənişlərinin qaytarılmalı olduğunu aşkar etdiyi halda, həmin ödənişlər müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada qaytarılır.
267.3. Bu Məcəllənin 267.4-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş hal istisna olmaqla, gömrük ödənişlərinin qaytarılması gömrük orqanları tərəfindən faizlərin ödənilməsinə səbəb olmur.
267.4. Gömrük ödənişlərinin qaytarılması barədə qərar verildikdən sonra 3 (üç) ay ərzində ödəniş edilmədikdə və bu gecikmə gömrük orqanının (onun vəzifəli şəxslərinin) hərəkətləri (hərəkətsizliyi) nəticəsində baş verdikdə, gömrük orqanları tərəfindən Mərkəzi Bankın müəyyən etdiyi uçot dərəcəsi ilə faizlər hesablanır və şəxsə ödənilir. Faizlər üç aylıq müddətin başa çatdığı tarixdən gömrük ödənişinin qaytarıldığı tarixədək olan müddət üzrə hesablanır.Maddə 271. Gömrük borcunun ləğvi
271.1. Borclu şəxsin qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müflis elan edilməsi nəticəsində borcunu ödəyə bilməməsi halları ilə yanaşı, gömrük borcu aşağıdakı üsullardan hər hansı birinin tətbiqi vasitəsilə də ləğv edilir:
271.1.1. gömrük borcunun tam məbləğdə ödənilməsi;
271.1.2. qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallarda şəxsin gömrük borcunu ödəməkdən azad edilməsi;
271.1.3. idxal və ya ixrac gömrük rüsumları və vergiləri ödənilməli olan malların qanunla nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada müsadirəsi;
271.1.4. idxal və ya ixrac gömrük rüsumları və vergilər ödənilməli olan malların gömrük nəzarəti altında məhvi, yaxud şəxsin onlardan dövlətin xeyrinə imtina etməsi;
271.1.5. malların fors-major hallar nəticəsində bərpaedilməz şəkildə itirilməsi və ya məhv olması.
271.2. Gömrük borcunun ödənilməsinə dair bir neçə şəxsin öhdəliyi olduqda, gömrük borcu, yalnız onu ödəməkdən azad edilən şəxsə (şəxslərə) münasibətdə ləğv edilir.
Müəllif: İsmayıl Bağırov
Təbiət Tağıyev
VERGİ MƏCƏLLƏSİNİN XÜSUSİ HİSSƏSİNİN PRAKTİKİ İZAHI kitabından
