Ümumi Dünya Görüşünə aid Sual-Cavab
1. İlk əvvəl Azərbaycanda hansı dövlətlər yaranmışdır? 1 -Manna, Midiya
2. Eramızdan əvvəl Şimali Azərbaycanda hansı dövlət yaranmı şdır? – Albaniya
3. Vaxtı ilə Azərbaycan ərazisində paytaxtı Bərdə olan hansı dövlət mövcud idi?-Girdiman
4. 1828-ci ildə Rusiya ilə İran arasında hansı müqavilə imzalanmışdır?-Türkmənçay
5. Rusiya ilə İran arasındakı Gülüstan müqaviləsi nə vaxt imzalanmışdır?-1813-cü ildə
6. Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti nə vaxt yaranmışdır?- 1918-ci il 28 mayda.
7. Azərbaycan ərazisi əvvəllər nə qədər olmuşdur?-410 min kv.km
8. Azərbaycanın Türkiyə ilə sərhədinin uzunluğu nə qədərdir?- 15km
9. Azərbaycanın Ermənistanla sərhədinin uzunluğunu müəyyən edin-1007 km
10. Azərbaycan relyef xüsusiyyətlərinə görə neçə hissəyə ayrılır? – 5
11. Azərbaycan ərazisinin 65 %-dən çoxunu hansı iqlim əhatə edir? – Subtropik
12. Azərbaycan relyefinin orta hündürlüyü nə qədərdir?-657 m
13. Azərbaycanda maksimal atmosfer yağıntıları hansı bölgəyə düşür?-Lənkəran-Astara, 1959-cu ildə, Çərgəlana-2761 mm
14. Azərbaycanda neft ehtiyatı nə qədərdir?-10 mlrd. t
15. Bu vaxta qədər xarici neft şirkətləri ilə neçə müqavilə imzalanmışdır?-24
16. «Əsrin müqaviləsi» nə vaxt imzalanmışdır? -20 sentyabrl994- cüildə
17. «Əsrin müqaviləsi»ni neçə dövlət imzalamışdır?-6
18. «Əsrin müqaviləsi»nin imzalanmasında neçə neft şirkəti iştirak etmişdir?-10
19. Azərbaycan meşə rayonu hesab edilirmi?-yox
20. «Bakı-Supsa» neft kəmərinin istifadəyə verildiyi vaxt-9 iyun 1999-cuil
21. «Bakı-Tbilisi-Ceyhan» neft-boru kəmərinin uzunluğunu müəyyən edin-1767 km
22. «Bakı-Tbilisi-Ceyhan» neft-boru kəmərinin ən çox hissəsi hansı dövlətin ərazisindən keçməlidir? – Türkiyənin
23. Azərbaycan Respublikası əhalisinin sayını müəyyən edin -10 mln. nəfərə yaxın.
24. Əmək ehtiyatı nədir? – işçi qüvvəsi
25. BMT nə vaxt yaradılıb? 24 oktyabr 1945-ci ildə
26. Azərbaycan sənaye sahələrinin hansının xüsusi çəkisi daha böyükdür? – Yanacaq
27. Yanacaq-energetika kompleksi nədir?-Yanacaq + elektroenergetika
28. Neft Daşlarında ilk neft hasilatı hansı ilə təsadüf edir? -1949-cu ilə
29. Ən çox neft hasilatı Azərbaycanda neçənci ildə olmuşdur?-1941- ciildə
30. Azərbaycanda ən çox illik neft hasilatını müəyyən edin: -23,5 mln. t
31. Azərbaycanda ildə hasil olunan neftin neçə faizini Xəzər verir? – 89 %-ni
32. Azərbaycanda il ərzində ən çox elektrik enerjisi hasilatını müəyyən edin: – 23,6 mlrd. kvt.saat
33. Azərbaycanda ən çox elektrik enerjisi hasilatının hansı ilə təsadüf etdiyini bilirsinizmi? – 1988-ci il
34. Azərbaycanda son illərdə istifadəyə verilmiş SES: -Yenikənd SES-i.
35. Mingəçevir SES-i nə vaxt tikilmişdir?-1954-cü ildə
36. Azərbaycanda ilk SES harada və nə vaxt tikilmişdir? -1890-cıil, Gədəbəydə
37. Azərbaycanda ilk İES harada və neçənci ildə tikilmişdir? – Bakıda, 1897-ciildə
38. Azərbaycanda müalicə əhəmiyyətli neft harada yerləşir? – Naftalan şəhərində
39. Azərbaycanda ixtisaslaşmış maşınqayırma sahəsini müəyyən edin: – neft-qaz maşınqayırması
40. Azərbaycanda qara metallurgiyanın mərkəzi: Sumqayıt
41. Azərbaycanda kimya sənayesi mərkəzi – Sumqayıt
42. Azərbaycanda ən böyük sement zavodu: Qaradağ
43. Xalq istehlakı malları istehsalına nə daxildir?-Gündəlik tələbat məhsulları
44. Xalq istehlakı malları istehsalı sahələrinin başlıca yerləşdirilmə prinsipi: istehlaka meyilliliyi
45. Kənd təsərrüfatı nədir? – Əkinçilik, heyvandarlıq
46. Azərbaycanda texniki bitkilərdən nə becərilir? – Pambıq, şəkər çuğunduru, kartof
47. Faraş tərəvəzçilik Azərbaycanın hansı bölgəsində inkişaf etdirilir? -Lənkəran-Astara
48. Azərbaycanın cay becərən rayonları-Lənkəran, Astara, Masallı
49. Heyvandarlığın şəhərətrafı ən çox inkişaf etdirilən sahəsini müəyyən edin:-quşçuluq
50. Zəfəran ən çox hansı ölkədə becərilir? – İranda51. Xidmət sahələrinə nə daxildir? – Ticarət, rabitə
52. Azərbaycanda sərnişindaşımada nəqliyyatın hansı növü 1-ci yeri tutur? – Avtomobil nəqliyyatı
53. Azərbaycanda yükdaşımada 1-ci yeri tutan nəqliyyat növünü müəyyən edin: – Dəmiryolu nəqliyyatı
54. Azərbaycanda ən zəif inkişaf edən nəqliyyat növü:-çay nəqliyyatı
55. Azərbaycanda ilk elektrikləşdirilmiş dəmiryolu nə vaxt çəkilmişdir? – 1926-cı ildə
56. Azərbaycanda neçə dövlət qoruğu yaradılmışdı?-16
57. Azərbaycanda son vaxtlar neçə iqtisadi rayon ayrılır?-10 iqtisadi rayon
58. Azərbaycanda illik məhsul istehsalına görə hansı iqtisadi rayon 1-ci yeri tutur? – Abşeron iqtisadi rayonu
59. Azərbaycanın 1988-1993-cü illər ərzində nə qədər ərazisi Ermənistan ordusu tərəfindən zəbt edilmişdir? 17,0 min kv.km (20 %)
60. Azərbaycanın Yuxarı Qarabağ ərazisinin Ermənistan qoşunları tərəfindən zəbt olunması ilə bağlı BMT-nin neçə qətnaməsinin olduğunu bilirsiniz?-4-822, 853, 874, 884 saylı
61. Aşağıdakılardan hansı monarxiya idarəetmə formasına malikdir?
– Monako, Belçika.
62. Dövlətlərdən hansı respublika idarəetmə formasına malikdir? – Azərbaycan, ABŞ
63. Mütləq monarxiyalı dövləti müəyyən edin-Səudiyyə Ərəbistanı
64. Üçqat monarxiyalı dövlət hansıdır?-Vatikan
65. Dövlətlər idarəetmə formasına görə neçə qrupa bölünür?.-2 qrupa
66. Dünyada inzibati – ərazi bölgülərinə görə dövlətlər neçə qrupa bölünürlər? – 2 qrupa
67. Federasiya nədir? – Daxilində müəyyən özünü idarəetmə hüququna malik inzibati ərazi bölgüsü olan dövlət
68. Respublika idarəetmə forması nədir?-Ali qanunverici hakimiyyət seçkili Parlamentə, icraedici hakimiyyət hökumətə məxsusdur.
69. Respublika üsul-idarəsinin neçə forması vardır?-2
70. Prezidentlik idarəetmə formasına hansı dövlət aiddir? – Belorusiya, Azərbaycan, Gürcüstan
71. Respublika idaretmə formasına neçə dövlət daxildir?-160
72. Dünyada federativ dövlətlərin sayını bilirsinizmi?-24
73. Dünyada monarxiya idarəetmə formasına neçə dövlət daxildir? – 30
74. Siyasi coğrafiyanın predmeti nədir? – Dünyanın müasir siyasi xəritəsi
75. Siyasi coğrafiya nəyi öyrədir?-Ərazi üzrə siyasi partiyaların, siyasi hadisə və hərəkətlərin diferensasiyasını.
76. Dünyanın müasir siyasi xəritəsində neçə müstəqil dövlət vardır?- 193
77. Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac neft-boru xəttinin Azərbaycan hissəsinə ilk neft nə vaxt doldurulmuşdur?-25 may 2005-ci ildə
78. Müasir siyasi xəritədə neçə dövlət və ərazi yerləşir? – 237
79. Hər birinin ayrılıqda 100 mln-dan çox əhalisi olan neçə dövlət tanıyırsınız?-n dövlət
80. Konstitusiyalı monarxiya dövlətinin hansı olmasını müəyyən edin: – Böyük Britaniya
81. Azərbaycan idarəetmə formasına görə hansı dövlətlər qrupuna daxildir? – Respublika
82. Ən böyük arxipelaq dövlətinin hansı olduğunu müəyyən edin:- İndoneziya (13000 ada)
83. Dünyada neçə ərəb ölkəsi olduğunu bilirsinizmi?-22 dövlət
84. BMT-nin neçə üzvü var?-193
85. Avropada neçə mikro-«cırtdan»-dövlət yerləşir? -5: Andorra, Lixtenşteyn, Monako, San-Marino, Vatikan
86. Dünyada köçürmə kapitalist dövlətinə aşağıdakılardan hansılar daxildir?-CAR, Avstraliya, Yeni Zelandiya, Kanada, İsrail
87. OPEK nədir, nə vaxt yaradılıb və neçə üzvü var? – Neft ixrac edən ölkələr qrupu, 1960-cı ildə, 16 üzvü vardır.
88. Dünya əhalisinin sayı nə qədərdir? – 6,4 mlrd. nəfər
89. Hər birisinin ərazisi 2,5 mln. kv.km-dən az olmayan neçə dövlət tanıyırsınız? – 10 dövlət
90. Çinin nə qədər əhalisi vardır? – 1,3 mlrd. nəfərdən çox
91. Əhalisinin sayına görə dünyanın 3-cü dövləti tanıyırsınızmı? – ABŞ – 298 mln. nəfər
92. Əhalisinin sayının çoxluğuna görə dövlətlərin ardıcıl düzülüşünü müəyyən edin? – Çin, Hindistan, ABŞ
93. Əhali nədir? – məhsuldar qüvvələrin aparıcı sahəsi
94. BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvlərinin sayı-5-ABŞ, Çin, RF, Fransa, B.Britaniya
95. MDB nə vaxt yaradılıb?-21 dekabr 1991-ci il
96. MDB-nin neçə üzvü vardır?-12
97. MDB-yə gec qoşulan dövlət hansıdır?-Gürcüstan Respublikası- 1993-cü il, 29 dekabr
98. «Əsrin müqaviləsi» neçə il müddətinə imzalanmışdır? – 30 il
99. «Əsrin müqaviləsi»nə görə Xəzərdə neft hasil olunan yataqlar: Azəri, Çıraq, Günəşli
100. «Əsrin müqaviləsi»nə görə Azərbaycana təmənnasız veriləcək təbii qazın miqdarını bilirsinizmi? – 55 mlrd. Kubmetr.
101. Dövlətlər quruluşuna görə neçə yerə bölünürlər? – 2
102. Unitar dövlət nədir? -Ərazisində heç bir özünü idarəetmə səlahiyyətli inzibati ərazi bölgüsü olmayan vahid dövlət
103. Ölçülərinə görə dövlətlər neçə qrupa bölünürlər? – 4 (böyük, orta, kiçik, mikro)
104. Dünyada inkişaf etmiş neçə dövlət tanıyırsınız? – 60 dövlət
105. İqtisadi cəhətdən yüksək inkişaf etmiş dövlətlərin sayı -7-dir.
106. Avropada iqtisadi cəhətdən yüksək inkişaf etmiş neçə dövlət tanıyırsınız? – 4 dövlət
107. Asiyada iqtisadi cəhətdən yüksək inkişaf etmiş hansı dövlət yerləşir? – Yaponiya
108. SSRİ dünyanın siyasi xəritəsindən nə vaxt silinmişdir? – 8dekabrl991-ci ldə
109. Azərbaycan BMT-nin üzvlüyünə nə vaxt qəbul olunmuşdur? – 2 mart 1992-ci ildə
110. ABŞ dollan müqabilində hər nəfərə düşən illik Ümumi Daxili Məhsul istehsalının miqdarında dünyanın hansı dövləti 1-ci yerdədir və nə qədərdir?-Lüksemburq-50 min dollar
111. Azərbaycan Neft Fondu nə vaxt yaradılıb?-29 dekabr 1999- cuil
112. Avropa İttifaqının neçə üzvü olduğunu bilirsinizmi? – 15 dövlət
113. Dünyanın siyasi xəritəsinin başlıca formalaşma mərhələləri-6 mərhələ
114. Dünya okeanına birbaşa çıxışı olmayan dövlətlərin sayını bilirsinizmi? – 42 dövlət
115. Bakı-Ərzurum qaz kəmərinin uzunluğu nə qədər olacaq? – 1050 km
116. BMT Təhlükəsizlik Şurası üzvlərinin sayının neçə olduğunu müəyyən edin. – 15
117. Monarxiya idarəetmə forması ən çox hansı qitədədir? – Asiyada 14, Avropada 12, Afrikada 3, Avstraliya İttifaqı və Okeaniyada 1.
118. Hansı ölkədə Konstitusiya yoxdur? – Omanda, B.Britaniyada
119. Böyük Britaniyanın başçılıq etdiyi Birliyin neçə üzvü vardır? -53
120. Hər nəfərə düşən ən az Ümumi Daxili Məhsul istehsalında hansı dövlətin adınıı çəkə bilərsiniz?- Konqo DR-sı
121. Dünyada neçə prezidentli respublika vardır? – 100-dən çox
122. Parlamentli respublikaya hansı dövlətlər aiddir? – Çin, Hindistan
123. Majoritar seçki sistemi nədir? Seçkilərdə üstünlük çox səs alana verilir.
124. İnsanlara bəlli olan ilk metal: – mis metah
125. Yer kürəsində kömürün ümumi ehtiyatmı müəyyən edin: 14,8 trln. ton
126. Dünyada neftli- qazlı sahə – 77 mln. kv.km.
127. Neft ehtiyatına görə dünyanın 1-ci dövlətini müəyyən edin. – Səudiyyə Ərəbistanı – 46 mlrd. t
128. Neft ehtiyatına görə dünyanm 2-ci dövləti hansıdır? – RF – 27 mlrd. ton
129. Neft ehtiyatma görə dünyada 3-cü dövlət hansıdır? – İraq 16,7mlrd. t
130. Dünyada ümumi qaz ehtiyatı nə qədərdir? – 800 trln kub m
131. Hansı ölkə qazm geoloji ehtiyatma görə dünyada 1-ci yeri tutur? – RF – 215 trln kub.m.
132. Dünyanın torpaq fondu nə qədərdir? – 14,9 mlrd. ha
133. Hidrosferin necə faizi Dünya Okeanımn payma düşür? -96,4 %
134. Dünyada ən çox şirin su ehtiyatı hansı regionda və ölkədədir? Latm Amerikasmda, Danimarkada (Qrenlandiyada)
135. Dünyada ən iri və çox süni su anbarları hansı ölkədədir? – ABŞ-da 700
136. Dünyada neçə meşə qurşağı mövcuddur? – 2
137. Meşə örtüyünə görə hansı ölkə 1-ci yeri tutur? – RF 886 mln. ha
138. Meşə örtüyünün çoxluğuna görə dünyada 2-ci yeri hansı ölkə tutur? – Braziliya 572 mln. ha
139. Meşə örtüyünün və sahəsinin böyüklüyünə görə 3-cü yeri hansı dövlət tutur? – Kanada 453 mln. ha
140. İqlim resurslarını müəyyən edin. – Günəş və küləyin enerjisi, rütubət
141. Aqroiqlim resurslarım müəyyənləşdirin. – Hava, işıq, istilik, rütubət, qidalandırıcı qatışıqlar
142. Son illər doğulanların illik sayını müəyyənləşdirin. – 145 mln. nəfər
143. Demokratik siyasət nədir? – Dövlət tərəfmdən doğuma, kəbinə, boşanmalara, yaş strukturuna, ölümə nəzarət (əhali artıb- azalmasma – hərəkətinə dövlət tərəfindən nəzarətin tənzimlənməsi).
144. Ailə qurulmasmda orta yaş həddi hansı ölkələrdə daha yüksək həddə çatır? – Yamaykada 34 yaş kişi, 32 yaş qadm (34:32), Danimarkada (29:27), İspaniyada (27:25), İsveçdə (29:27).
145. Dünyada hər il əhalinin təbii artımı nə qədərə çatır? – 90 mln. nəfərə
146. Dünyada kişi-qadın nisbətini müəyyən edin: – 50,3:49,7
147. Dünyada əmək ehtiyatları nə qədərdir? – 3,2 mlrd.nəfər
148. Fəal əhali ümumi dünya əhalisinin neçə nəfərini özündə birləşdirir? – 3,0 mlrd. nəfərini
149. Ən çox əmək ehtiyatı hansı ölkədədir? – Çində – 710 mln, Hindistanda 450 mln-dur.
150. Ən uzun orta ömr sürmə hansı ölkə üçün xarakterdir? Yaponiya üçün, 81 il (qadın 85 il, kişi 78 il)
151. Dünyada nə qədər etnos – xalq var? – 5,5 minə qədər
152. Dünyada çoxsaylı xalq – Çin – 1,2 mlrd
153. Dünyada ən çoxmillətli dövləti müəyyən edin: – RF
154. Dünyada neçə dil var? – 5000
155. Dünyada ən çox hansı dildə damşırlar? – Çin dilində, 1,2 mlrd. nəfər
156. İngilis dilində danışanlar sayca dünyada neçənci yeri tuturlar? — 2 – ci, 480 mln. nəfər
157. Dünyada neçə dil ailəsi var? – 20
158. Dünyada neçə aparıcı din vardır? – 3
159. Hansı dinə mənsub olanlar daha çoxdur? – Xristian – 2,0 mlrd. nəfər, 34 %
160. İslam dininə mənsub olanlann sayım müəyyənləşdirin. – l,2mlrd.nəfər(19%)
161. Buddizmə xidmət edənlərin sayı nə qədərdir? – 0,5 mlrd. (10%)
162. İslam dininə neçə ölkə daxildir? – 50
163. Dünyada əhalinin orta sıxlığmı müəyyən edin. – 45 nəfər
164. Maksimal əhali sıxlığı hansı ölkədə müşahidə olunur və o nə qədərdir? – Monakoda 21,0 min nəfər, Sinqapurda – 6050 nəfərdən çox, İndoneziyada 3000, Banqladeşdə 1000 nəfər
165. Ən az əhali sıxhğma malik olan ölkə hansıdır? -Avstraliya, Monqolustan 2 nəfər, Danimarkanm Qrelandiya sahəsində 0,02 nəfər
166. Miqrasiya nədir? – Əhalinin yerdəyişməsi
167. Emiqrasiya nədir? – Köçüb gedənlər
168. İmmiqrasiya hansı prosesə deyilir? – Ölkəyə köçüb gələnlərə
169. Ağılların miqrasiyası nədir? – Mütəxəssislərin bir ölkədən digərinə köçüb getməsi
170. Urbanizasiyanı müəyyən edin. – Şəhərlərin eninə və uzununa böyüməsi
171. Ən çox milyonçu şəhərlər hansı ölkələrdə və nə qədərdir? – Çində – 49, ABŞ-da – 45, Hindistanda – 36
172. Dünyada neçə milyonçu şəhər vardır? – 440
173. Aqlomerasiya nədir? – Şəhər əhalisinin, təsərrüfatmm, dərininə və eninə artması, genişlənməsi
174. Meqalopolisi müəyyən edin. – Aqlomerasiyalarm eninə və uzununa genişlənərək bir-biri ilə birləşməsi
175. Hansı meqalopolisi tamyırsmız? – Bosvaş, Tokaydo, Çipits
176. Avropada ailə – kəbin qurulmasmm orta yaş həddi kişilər üçün nə qədərdir? – 27 yaş
177. Avropada ailə – kəbin qurulmasmın qadmlar üçün orta yaş həddini bilirsinizmi? – 24,0 yaş
178. Dünyanın hansı regionlarında kişi-qadm say nisbəti bərabərdir? – Latm Amerikasmda, Afrikada
179. Tükənən təbii sərvətləri müəyyən edin: – neft, qaz, kömür
180. Tükənməyən təbii sərvətlər hansılardır? – Hava, külək enerjisi, yerin daxili enerjisi və s.
181. Bərpa olunan təbii sərvətlər hansılardır? – Meşə
182. Ətraf mühitin çirklənməsinin insan amili necə adlanır? – Antropogen amil
183. Ekoloji tarazhğı ən çox pozan sənaye sahəsi: Kimya, metallurgiya
184. Dünyada illik neft hasilatmı bilirsinizmi? – 4,0 mlrd. t
185. Dünyada neft ixracma görə hansı ölkə 1-ci yerdədir? – Səudiyyə Ərəbistanı
186. Dünyada neft istehsalına görə hansı ölkə 1-ci sayılır? – Səudiyyə Ərəbistam – 450 mln. t
187. Dünyada neçə ölkənin hər biri ildə 100 mln. tondan çox neft hasil edir? – 10 ölkə
188. Dünyada neçə neft emalı zavodu var? – 700-dən çox
189. Yaponiyada ildə neçə ton neft emal edə bilən zavod tikilmişdir? – 250 mln. t
190. İllik qaz hasilatmda hansı ölkə dünyanın birincisidir? -RF,
535 mlrd. kubmetr
191. Dünyada qaz hasilatında 1-ci 3-lük dövlətləri hansılardır? – RF, ABŞ, Kanada
192. ABŞ qaz və neft hasilatmda dünyada neçənci yeri tutur? -2- ciyeri, l,2mlrd. t
193. Dünyada illik kömürün hasilatmı müəyyən edin. – 5-6 mlrd. t.
194. Ən çox kömür istehsal edən ölkə. – Çin – 1,4 mlrd. t
195. ABŞ kömür istehsalmda dünyada neçənci yeri tutur? – 2-ci 1012 mlrd. t
196. Kömür istehsalında 1-ci 3-lük dövlətləri müəyyən edin. -Çin, ABŞ, Hindistan
197. Kömürə olan illik tələbatı müəyyən edin. – 5,0 mlrd. t
198. Elektroenergetikanın mənbəyi. – Su, atom, yanacaq növləri
199. Elektroenergetika nədir? – Elektrik enerjisi hasilatı və onun istehlakçıya çatdırılması
200. Dünyada illik elektrik enerjisi hasilatı nə qədərdir? – 16,5 trln.kvt.saat
201. Elektrik enerjisi hasilatmda hansı dövlət 1-ci yeri tutur? -ABŞ – 4,0 trln kvt-saatdan çox
202. Elektrik enerjisi hasilatında hansı dövlətlər 1-ci 3-lüyə daxildirlər? – ABŞ, Çin, Yaponiya
203. İnkişaf etmiş ölkələr illik elektrik enerjisi hasilatmm nə qədərini verir? – 65 %-ni
204. Hər nəfərə düşən illik elektrik enerjisi hasilatında hansı ölkə 1-ci yeri tutur? Norveç – 29 min kvt.saat
205. Dünya elektroenergetika sənayesinin strukturunu müəyyən edin. – İES, AES, SES, alternativ növlər
206. Dünyada ən böyük SES-lər hansılardır? – İtaypu – 12,6 mln. kvt., Qrand-Kuli – 10,8 mln.kvt., Tukuri – 8,0 mln.kvt., Quri 10,3 mln. kvt, Krasnoyarski, 6,0 mln.kvt.
207. Qrand-Kuli SES-i harada yerləşir? – ABŞ-da
208. İtaypu SES-i hansı çay üzərindədir? – Parana çayı
209. Hansı ölkədə illik enerji hasilatınm 99 %-ni SES-lər verir? – Norveçdə
210. Ən böyük AES hansı dövlətdə tikilmişdir? – Yaponiyada
211. Dünyada ən böyük gücə malik AES-in admı müəyyən edin. – Fukusima – 10,5 mln.kvt.
212. 1986-cı ildə hansı AES-də qəza baş vermişdir? -Ukraynanın Çernobıl AES-ində
213. İllik elektrik enerjisinin hasilatında AES-lərin üstün olduğu hansı ölkənin adını çəkə bilərsiniz? – Litvamn – 85 %
214. Dünyada illik elektrik enerjisi hasilatmda AES-in xüsusi çəkisni müəyyən edin. – 18 %
215. İllik elektrik enerjisi hasilatmda AES-in xüsusi çəkisi böyük olan 3-lüyü təyin edin: Litva 85 %, Fransa -77 %, Belçika -55%
216. Dünyada tikilməsi davam edən ən böyük SES hansı ölkədədir və onun gücü nə qədər olmalıdır? – Çində, 18,2 mln. kVt. «Sansya»
217. Alternativ enerji mənbələri hansılardır? – Günəş, külək, qabarma – çəkilmə, geotermal
218. Dünyada ən çox külək elektrik stansiyaları hansı ölkə ərazisindədir? – Danimarkada – 4 mindən çox, Almaniyada, Hindistanda
219. Qara metallurgiya hansı məhsullan istehsal edir? -Dəmir, polad, prokat, çuqun
220. Polad istehsalına görə hansı ölkə dünyada l.-ci yeri tutur? – Çin-182mln. t,Yaponiya-108 mln. t, ABŞ -101 mln.t
221. Polad istehsahnda 1-ci 3-lük dövlətlərini müəyyən edin. -Çin, Yaponiya, ABŞ
222. Əlvan metallurgiya məhsulu hansılardır? Mis, alüminium.
223. Əlvan metallurgiya müəssisələrinin yerləşdirilmə prinsipi: ucuz elektrik enerjisinə, su mənbələrinə, xammala meyl etməsi
224. Alüminium alınmasında işlədilən xammallar – Apatit, boksit, alunit, nifelin, kaolin, sionit.
225. Enerji tutumlu istehsal sahəsini müəyyən edin -əlvan metallurgiya: alüminium, mis.
226. Maşınqayırmanm aparıcı sahəsini bilirsinizmi? -Nəqliyyat maşmqayırması (avtomobil)
227. Dünyada hər il nə qədər avtomobil istehsal olunur? -51,1 mln. sayda (2004-cü il)
228. Avtomobil nəqliyyatmm 3 başlıca regionu. – ABŞ, filiallarla birlikdə 19,0 mln. ədəd, Qərbi Avropa 17,0 mln. ədəd, Yaponiya 10,1 mln. ədəddən çox.
229. İllik avtomoböil istehsalma görə hansı ölkə dünyada 1-ci yeri tutur? – ABŞ özündə 13 mln. ədəd
230. Avtomobil istehsalmda 1-ci 3-lük dövlətlərini müəyyənləşdirin. – ABŞ, Yaponiya, AFR
231. ABŞ ildə nə qədər avtomobil istehsal edir? – Xaricdəki fıliallarla birlikdə 19,0 mln. sayda.
232. «FİAT» hansı ölkənin avtomobil korporasiyasma aiddir? – İtaliyamn
233. Ən çox avtomobil ixrac edən 1-ci 3-lük dövlətlər hansılardır? Yaponiya, Almaniya, Fransa
234. Kimya sənayesinin hansı sahələrini tanıyırsınız? – Üzvi, qeyri üzvi, dağ-mədən
235. Kİmya məhsullarını müəyyənləşdirin. – Turşu, kübrə, duz
236. Əsas kimyanm məhsulu hansıdır? – mineral kübrə
237. Meşə sənayesinin məhsulu. – sellüloz, kağız, mebel
238. Toxuculuğun sahəsi: yun parça, pambıq parça, ipək parça
239. Dünyada hər il istehsal olunan parçamn miqdarım müəyyən edin. – 126 mlrd. kv.m
240. Hər nəfərə düşən və illik pambıq parça istehsalında hansı dövlət 1-ci yeri tutur? – Çin – 24 mlrd.kv.metr
241. Pambıq parça istehsalında dünya ölkələrindən hansı 2-ci yeri tutur? – Hindistan – 17,4 mlrd. kv.m
242. Pambıq parça istehsalmda 1-ci 3-lük dövlətləri müəyyən edin. – Çin, Hindistan, ABŞ
243. Toxuculuq məhsullan ixracatma görə hansı ölkələr liderlik edirlər? – Çin, Türkiyə, Hindistan, Tunis, Mərakeş, İndoneziya.
244. Maddi istehsahn 1-ci aparıcı sahəsi: – Sənaye sahəsi
245. Maddi istehsalm 2-ci aparıcı sahəsini müəyyən edin: -kənd təsərrüfatı sahəsi
246. Dünya çaylarmın nəzəri hidroenerji potensialmı müəyyən edin:- 50 trln.kvt.saat
247. Suların qabarma-çəkilmələrinin enerji qüvvəsi nə qədər-dir? – 4 mlrd. kvt
248. Dünyada qabarmanm ən çox hündürlüyü harada və nə qədərdir? – Atlantik okeanının Fandi körfəzində, 18 m
249. Dünyada ən çox işçi qüvvəsi hansı sahədə çalışır və o nə qədərdir? – Kənd təsərrüfatmda, 1,3 mlrd. nəfər
250. Aqrar-sənaye kompleksi özündə hansı sferaları birləş-dirir? – K/t-tı üçün istehsal vasitələri istehsalım (maşm, kimyəvi preparat, toxum), k/t məhsulları istehsalmı, istehsal olunmuş məh-sullarm nəqlini, emalmı, ərzaq məhsullarmı, k/t-ı üçün xammalları təmin edir.
251. «Yaşıl inqilab»m başlıca komponentləri . – Yeni k/t sortlarmın tətbiqi, irriqasiyanm genişləndirilməsi, k/t-nm sənayeləş-dirilməsi.
252. Buğdanm vətəni hara hesab olunur? – Ön Asiya (Qabaq Asiya)
253. Şəkər qamışmm vətəninin hara olduğunu müəyyən edin – Hindistanm Benqal ştatı
254. Kofenin vətəni: Dağlıq Efiopiya
255. Kofenin 2-ci vətəninin hansı ölkə olduğunu bilirsinizmi? – Braziliya
256. Qarğıdalınm vətəni: – Mərkəzi Amerika
257. Kartofun vətəni hara hesab edilir? – And ölkələri (Peru)
258. Kakaonun vətənini müəyyənləşdirin: – Meksika yaylası
259. Taxılçıhq üçün ayrılan əkin sahəsi: – 650 mln. ha
260. Dünya üzrə buğda becərilməsi üçün aynlmış əkin sahəsi: – 215mln. ha
261. Çəltiyin əkin sahəsi: -155mln. ha
262. Dünya üzrə qarğıdalmm əkin sahəsi: – 140 mln. ha
263. Dünyada illik taxıl yığımı nə qədərdir? – 2,1 mlrd. tondan çox
264. İllik buğda məhsulu tədarükü: – 600 mln. t
265. Illik çəltik tədarükü: – 600 mln. ton
266. İllik qarğıdah tədarükü nə qədərdir? – 600 mln. t
267. İllik taxıl tədarükünə görə hansı dövlət dünyada 1-ci yeri tutur? – Çin, 500 mln. ton
268. Çin XR-sının illik taxıl istehsah: – 500 mln. ton
269. Taxıl tədarükünə görə dünyada 2-ci dövlət: – ABŞ, 350 mln. %
270. ABŞ-da illik taxıl tədarükü nə qədä|dir? – 350 mln. t
271. Taxıl tədarükündə dünyada 3-cü yerdə duran dövlət: – Hindistan, 225 mln. t
272. Hindistanın illik taxıl tədarükü: – 225 mln. t
273. İllik buğda tədarükündə hansı dövlət 1-ci yeri tutur-və onun miqdarın göstərməli: Çin – 152 mln. ton
274. Dünyada buğda ixrac edən başlıca dövlətlər: – ABŞ, Kanada, Avstraliya, Fransa
275. Qarğıdalı məhsulu ixrac edən ölkələr hansılardır? – ABŞ, Fransa, Argentina
276. Çəltik ixrac edən hansı ölkələr qrupunu tanıyırsınız? -Tailand, ABŞ, Hindistan, Pakistan, Vyetnam
277. Soyanm vətəni: – Çin
278. Hər il dünyada toplanan zeytunun kəmiyyət göstəricisini müəyyən edin: -14 mln. ton
279. İllik şəkər istehsalında xammahn nə qədərini şəkər qamışı təşkil edir? – 70 %ni
280. Əsasən tropik və subtropikanm musson iqlimli sahələrində becərilən çoxillik növ olan şəkər qamışımn illik tədarükü nə qədərdir? – 1,2 mlrd. t
281. Əsasən mülayim qurşağm 1 illik bitkisi hesab edilən şəkər çuğundurunun illik məhsul tədarükünü müəyyən edin: – 270 mln. t
282. Ən çox şəkər qamışı becərən ölkələr: – ABŞ, Çin, Hindis-tan, Kuba, Meksika, Pakistan, Avstraliya, Tailand, Kolumbiya
283. Şəkər çuğundum becərən ölkələri təyin edin: – Ukrayna, RF, Fransa, ABŞ, AFR, İtaliya, Polşa, Türkiyə, Çin, Böyük Britaniya, İspaniya
284. Hər il nə qədər şəkər tədarük olunur? – 135 mln. t
285. Hər il şəkər qamışmdan ən çox şəkər istehsal edən ölkələr: – Braziliya – 21 mln. ton, Hindistan – 14,2 mln. t
286. Mülayim qurşağm bitkisi hesab olunan kartofun əkin sahəsini və illik istehsalının kəmiyyət göstəricisini bilirsinizmi? – 20 mln. ha, 300 mln. ton
287. İllik kartof tədarükünə görə 1-ci 3 dövləti müəyyən edin. Çin – 56 mln. ton, RF-34 mln. t, Hindistan – 23 mln. t
288. Hər nəfərə düşən illik kartof tədarükündə ardıcıl müvafiq olaraq fərqlənən dövlətlər qrupunu ardıcıl olaraq müəyyən edin: – Belarusiya (800 kq), Polşa (520 kq), Niderland (500 kq),
Ukrayna (300 kq)
289. İllik kartof ixracatında 1-ci yeri tutan dövlət hansıdır? Niderland -1,5 mln. ton
290. Dünyada illik kofe tədarükünü bilirsinizmi? – 6,5 mln. ton
291. Dünyada illik kakao tədarükünü müəyyən edin: – 2,8 mln. t
292. Dünyada illik çay tədarükünü yada salm: – 2,8 mln. t
293. İllik kofe və kakao tədarükündə hansı dövlət birinci yeri tutur? – Braziliya: kofe – 1,6 mln. t, kakao – 1,1 mln. t
294. İllik çay tədarükündə 1-ci yeri tutan dövlət hansıdır? – Hindistan – 0,8 mln. t
295. İllik çay tədarükündə 2-ci yeri tutan dövlət: Çin – 0,7 mln. t
296. Hər nəfərə düşən illik kakao tədarükündə hansı dövlət 1-ci yeri tutur və onun kəmiyyət göstəricisini bilirsinizmi? – Kot – d İvuar -60 kq
297. Dünyada illik meyvə tədarükünü müəyyən edin: – 400 mln. t
298. İldə 65 mln. t tədarük olunan portağal toplanmasında hansı dövlətlər fərqlənir? – Braziliya, ABŞ
299. İldə 10 mln. ton tədarük olunan limon toplanmasmda fərqlənən dövlətlər: – İran, Meksika, Hindistan, ABŞ
300. İldə 60 mln. ton tədarük ohınan banan toplanmasmda ardıcıl olaraq yer tutan dövlətlər: Hindistan, Braziliya, Ekvador,Filippin, Çin, İndoneziya, Kolumbiya, Kosta-Rika, Meksika, Tailand
301. İldə əkin sahəsi 10 mln. ha, tədarükü 60 mln.ton olan üzüm məhsulu toplanmasmda və şərab istehsah sahəsində hansı dövlətlər seçilirlər? – İtaliya, Fransa
302. Əsasən subtropik və tropik zonanın bitkisi hesab edilən, əkin sahəsi 35 mln. ha-ra çatan pambığm toplanmasınm illik kəmiyyət göstəricisini müəyyən edin. – 20,0 mln. ton
303. Pambıq lifı əldə edilməsində 1-ci 3-lük dövlətləri müəyyən edin: Çin – 4,0 mln. t, ABŞ – 4,0 mln. t, Hindistan – 2,1 mln. t
304. Təbii kauçukun becərildiyi regionu müəyyən edin: -Cənubi- Şərqi Asiya
305. İllik təbii kauçuk tədarükü – 7 mln. t
306. Təbii kauçukun tədarükündə fərqlənən dövlətlər: -Tailand, İndoneziya, Malayziya, Hindistan, Çin, Filippin, Şri-Lanka, Nigeriya
307. Tütünün vətəni haradır? – ABŞ
308. Tütün, xaşxaş, küncüt- hansı narkotik bitkiləridir? – Xaşxaş
309. Tütün məhsulu toplanmasmda 1-ci yeri tutan dövlət: – Çin -2.5 mln. t
310. Kənd təsərrüfatmm 2-ci aparıcı sahəsi: – Heyvandarlıq
311. Dünyada saxlanılan bütün heyvan növləriniri sayı: – 4,5 mlrd. baş
312. Dünyada iribuynuzlularm sayı: -1,4 mlrd. baş
313. Dünyada xırdabuynuzlularm sayı: -1,1 mlrd. baş
314. Dünyada saxlanılan donuzlarm sayı: -1,0 mlrd. baş
315. İribuynuzlularm sayma görə hansı dövlət 1-ci yeri tutur? – Hindistan
316. Hindistanda iribuynuzlularm sayı nə qədərdir? – 510 mln. baş
317. İribuynuzlularm sayma görə 2-ci yeri tutan dövlət: -Braziliya
318. Dünyada illik ət tədarükü: – 220 mln. ton
319. İllik ət tədarükünə görə 1-ci yeri tutan dövlət: – Çin – 74,0 mln. ton
320. Dünyada illik ət tədarükündə 2-ci yeri hansı dövlət tutur? – ABŞ – 35 mln. ton
321. İllik süd tədarükü nə qədərdir? – 560 mln. ton
322. İllik yumurta tədarükü: – 700 mlrd. ədəd
323. Hər nəfərə düşən ət tədarükündə 1-ci yeri tutan dövlət: -ABŞ – 115 kq, Danimarka – 115 kq
324. Hər nəfərə düşən yumurta tədarükündə hansı dövlət tammr və o nə qədərdir? – Niderland – 720 ədəd
325. Dəniz heyvanları tutulmasmda 1-ci dövlət hansıdır? – Çin 36.5 mln. ton
326. İldə nə qədər yun tədarük olunur? – 2,5 mln. ton
327. İllik yun tədarükündə hansı dövlət 1-ci- yeri tutur? – Avstraliya – 0,2 mln. ton
328. İllik yun tədarükündə hansı ölkə 2-cidir? – Çin – 290 min ton
329. Dünya üzrə adambaşma düşən ətin miqdarı nə qədərdir? -40kq
330. İllik yumurta əldə edilməsində fərqlənən 5 dövlət hansıdır? Çin (280mlrd. ədəd), ABŞ (85 mlrd. ədəd), Yaponiya (48 mlrd), RF (34 mlrd. ədəd), Hindistan (28 mlrd. ədəd)
331. Hər nəfərə düşən illik yumurta tədarükündə fərqlənən dövlətlər: Niderland – 720 ədəd, Belçika – 390 ədəd, Yaponiya – 370 ədəd, Çexiya – 350 ədəd, Belorusiya – 340 ədəd, ABŞ – 315 ədəd, Fransa – 300 ədəd
332. Akvakultura nədir? – Su hövzəsində heyvanların artınlması, onlara nəzarət və qulluq edilməsi.
333. Nəqliyyat nədir? – Maddi istehsalm 3-cü aparıcı sahəsidir.
334. Nəqliyyat sistemi nədir? – Bütün nəqliyyat növlərinin və vasitələrinin birliyi
335. Dünya dəmir yollarınm uzunluğunu bilirsinizmi? – 1,3 mln. km
336. Dünyada neft kəmərlərinin uzunluğunun kəmiyyət göstəricisi nə qədərdir? – 760 min km
337. Magistral qaz kəmərlərinin dünyada uzunluğunu müəyyən edin: -1,2 mln. km
338. Nəqliyyatın yük dövriyyəsi nədir? – Müəyyən vaxt ərzində təyin olunmuş məsafəyə daşman yük və sərnişinlərin miqdarı
339. Nəqliyyatm yük dövriyyəsinin ölçü vahidi nədir? – t/km
340. Nəqliyyatın hansı növünün yük dövriyyəsi böyükdür? -Dəniz nəqliyyatımn (62 %)
341. Dünyada ilk dəfə buxarla işləyən dəmiryolu harada və nə vaxt istifadəyə verilmişdir? – Liverpul – Mançester (İngiltərə) 1830-cu ildə, Çarlston – Oqasta (ABŞ), 1930-cu ildə.
342. Hansı dövlət dəmiryollarının uzunluğuna görə son illərdə dünyada 1-ci yeri tutur və onun uzunluğu nə qədərdir? – ABŞ – 240 minkm
343. Dəmir yollarınm son illərdə illik yük dövriyyəsi nə qədər olmuşdur? 5,7 trln t/km
344. Dünyada dəmiryolları tam elektrikləşdirilmiş dövlət hansıdır? – Gürcüstan – 100 %
345. Dünyanm hansı ölkəsində elektrikləşdirilmiş dəmiryolu yoxdur? – Kanada, Avstraliya
346. Dəmiryollarının uzunluğuna görə dünyanm 2-ci dövləti: -RF – 86min km
347. Dünyada ən hündürdən keçən dəmir yolu xətti: – Çili – Argentina (4470 m)
348. Tonnellər vasitəsilə su altmdan keçən dəmir yolları hansılardır? Xonsyu – Xokkaydo; B.Britaniya – Fransa (Avrotunnel)
349. Dünyanın neçə ölkəsində dəmir yolu yoxdur? – 60
350. Dünyamn neçə ölkəsində dəmir yolu xətti fəaliyyət göstərir? – 140-dan çox
351. llk metro xətti harada istifadəyə verilmişdir? – 1863-cü ildə Londonda, 1868-ci ildə Nyu-Yorkda
352. Dünyanm neçə ölkəsində metro işləyir? – 70 ölkədə
353. Azərbaycanda metro nə vaxt istifadəyə verilmişdir? -1967- ciildə
354. RF-də metro xəttinin istifadəyə verildiyi vaxtı müəyyən edin:
– 1935-ciildə
355. Hansı ölkə avtomobil yollarımn uzunluğuna görə dünyada 1- ci yeri tutur və onun uzunluğu nə qədərdir? – ABŞ – 6,3 mln. km
356. Avtomobil yollarımn uzunluğuna görə dünyada 2-ci yeri tutan dövlət hansıdır? – Hindistan – 3,4 mln. km
357. Dünyada ilk neft kəməri nə vaxt hansı ölkədə çəkilmişdir? – ABŞ-da-1865-ciil
358. Boru – kəmər nəqliyyatmm uzunluğuna görə hansı dövlət 1-ci yeri tutur? —ABŞ – 800 min km-ə qədər
359. Boru-kəmər nəqliyyatımn uzunluğuna görə hansı dövlət 2-ci yerdədir? – RF – 213 km
360. Nəqliyyat nədir? – İqtisadiyyatm barometri
361. Süveyş kanalı neçənci ildən istifadəyə verilmişdir? -17.XI. 1869-cuildən
362. Panama kanalmm çəkildiyi ili bilirsinizmi? – 1904-1914-cü illər.
363. Dünyada il ərzində 80 mln. nəfər sərnişin qəbul etmə imkanma malik olan hansı hava limanım – aeroportu tanıyırsmız və o hansı ölkədədir? – Atlanta (Xartilt) – ABŞ
364. Turizmin ən çox inkişaf etdiyi region hansıdır? – Amerika makrorayonu, Qərbi Avropa
365. Dünyada neçə qlobal problem vardır? – 17
366. Neft ehtiyatına görə hansı ölkə dünyada 1-ci yeri tutur və o nə qədərdir? – Səudiyyə Ərəbistam – 46,0 mlrd. t
367. Neft ehtiyatma görə hansı ölkə dünyada 4-cü yeri tutur və o ehtiyatı bilirsinizmi? – BƏƏ – 16,2 mlrd. t
368. Neft ehtiyatma görə dünyada hansı ölkə 3-cü yeri tutur və o ehtiyatı göstərin: – İraq – 17,0 mlrd. tona qədər
369. Dünyada neftin ümumi ehtiyatı nə qədərdir? – 800 mlrd. ton
370. Vaxtı ilə dünyada meşə sahəsi nə qədər olmuşdur? – 75 mlrd. ha və ya 75 mln. kv.km
371. Hal-hazırda dünyada meşənin ümumi sahəsi nə qədərdir? – 51,2 mlrd. ha vəya51,2 mln. kv.km
372. Hal-hazırda dünyada meşənin oduncaq ehtiyatının nə qədər olduğunu müəyyən edin: – 385 mlrd.kub.metr
373. Avropada sahil xətti uzunluğunun nə qədər olduğunu bilirsinizmi? -143 min km
374. Avropada Təklükəsizlik və Əməkdaşhq Təşkilatı ATƏT nə vaxt yaradılıb? – 1975-ci ildə
375. ATƏT-in neçə üzvü vardır? – 55
376. Avropa Şurası nə vaxt yaradılıb? – 1949-cu ildə
377. Keçmiş Yuqoslaviyamn tərkibində neçə müstəqil dövlət yaradılmışdır? – 5
378. Avropa Şurasımn neçə üzvü var? – 45
379. Niderlandm mənası nədir7 – Düzənlik ölkə Avropada iki dövlət dili olan ölkə hansıdır? – Belçika
380. Avropada iki dövlət dili olan ölkə hansıdır? – Belçika
381. Avropada ən böyük aqlomerasiya hansıdır? – London aqlomerasiyası
382. Avropanın hansı ölkəsində 3 böyük aqlomerasiya vardır? – Polşa, Fransa
383. Avropada hansı meqalopolislər vardır? – İngiltərə, Reyn-Rur
384. Şimal dənizində neftin və qazm ehtiyatı nə qədərdir? – 3,0 mlrd. ton, 4,5 trln.kub.metr
385. Avropada ən çox neft istehsal edən ölkə hansıdır? Norveç – 162mln. ton
386. Fransa ilə Böyük Britaniyanı La-Manş boğazından keçməklə birləşdirən tunelin – dəmir yolunun uzunluğunu bilirsinizmi? – 50 km
387. Dünyanm ən böyük turist – rekreasiya regionunu müəyyən edin: – Xarici Avropa
388. Xarici Avropada ümumi sahəsi 11,8 mln. ha olan neçə milli park vardır? – 280
389. Vatikanın sahəsini və əhalisinin kəmiyyət göstəricisini müəyyən edin: – 44 ha, 1000 nəfər
390. Dünyada şəhər-dövlət hansıdır? – Vatikan
391. Dünyada dovlət-şəhəri müəyyən edin: – Sinqapur
392. Orta Şərqə hansı dövlətlər daxildir? – İran, Əfqanıstan
393. Yaxm və Orta Şərqə neçə ölkə daxildir? – 18 ölkə
394. Xarici Asiya hansı subregionlara ayrıhr? – Cənubi Qərbi Asiya, Cənubi Asiya, Cənubi-Şərqi, Şərqi və ya Mərkəzi – Şərqi Asiya
395. Materikdə Yer kürəsinin ən alçaq nöqtəsi hara hesab edilir və o neçə metr təşkil edir? – Ölü dənizi – 395 metr
396. Yer Kürəsinin ən hündür nöqtəsini və admı müəyyən edin: – Comalunqma (Everest), 8848 metr
397. Cənubi Asiyada neçə dövlət yerləşir və onun ən böyüyü hansıdır? – 7 dövlət, ffindistan
398. Cənubi-Şərqİ Asiyada yerləşən dövlətlərin sayı: – 10 dövlət
399. Şərqi Asiyada yerləşən dövlətlərin sayı: – 5 dövlət
400. Xəzər dənizi dünya okeam səviyyəsindən neçə metr alçaqlıqda yerləşir – 28 metr
401. Asiya “pələngi” dövlətlərini göstərin – Koreya,Sinqapur,Hon- Konq,Tayvan
402. İqtisadi və siyasi cəhətdən qruplaşma olan ASEAN nə vaxt yaradılaraq neçə dövləti birləşdirir? – 1967-ci il, 10 dövləti
403. Çay ixracatına görə hansı ölkələr 1-ci – 2-ci yeri tutur? – Şri- Lanka,Hindistan
404. Çinin “İqtisadi paytaxtı” hansı şəhərdir?-Şanxay
405. Çin kömür,dəmir filizi,polad,çuqun,radio,televizor,velosiped,ayaqqabı,papiros,yum urta,pambıq,balıq,taxıl,meyvə,ət,kartof,sement,gübrə istehsalına görə dünyada neçənci yeri tutur? – 1-ci
406. Çin elektrik enerjisi,soyuducu,qarğıdalı,çay istehsalına görə dünyada hansı yeri tutur?- 2-ci
407. Çində illik elektrik enerjisi hasilatını müəyyən edin: – 1,3 trl.kvt.saat
408. Qadınların ən çox orta ömür sürməsi hansı ölkələrdədir və o neçə il təşkil edir? – Çin və yaponiyada – 85 il
409. O hansı ölkədir ki, əhalisinin milli tərkibinin 99,5% eyni millət təşkil edir? – Yaponiya
410. Hindistan 200 il hansı ölkənin əsarətində olub? – Böyük Britaniya
411. Hansı ili Afrika ili adlandırırlar? – 1960-cı ili
412. Afrikada neçə dövlətin dünya okeanına çıxışı yoxdur? – 15 dövlətin
413. Afrikada ən çox neft hasil edən ölkə hansıdır? – Nigeriya, 100 mln.ton
414. O hansı ölkədir ki,ən çox qızıl, uran,almaz istehsalı ilə tanınır? – CAR
415. ABŞ neçənci ildə hansı məbləğə Alyaskanı 100 illiyə Russiyadan almışdır? – 1867-ci ildə,7,2 mln.dollara
416. ABŞ-ın dövlət bayrağındakı 13 ağ və qırmızı rəngli zolaqlar nəyin rəmzidir?- ABŞ-ın tərkibinə daxil olan ilk müstəqin ştatların
417. ABŞ-da illik demokratik konstitusiya nə vaxt qəbul olunmuşdur? – 1776-cı ildə
418. Bu vaxta qədər ABŞ-ın bayrağı neçə dəfə dəyişmişdir?- 25 dəfə
419. ABŞ-ın bayrağında neçə ulduz vardır və onlar nəyi əks etdirir? – ştatların saymı əks etdirən 50 ulduz vardır.
420. ABŞ-da hansı ərazilər 1959,1960-cı illərdə ştat hüququ əldə etmişlər? – Alyaska, Havay adaları
421. Meqalopolislərin vətəni hara hesab edilir? – ABŞ
422. Bosvaş, Çipits, Sansan, KMSA meqalopolisləri hansı ölkədədir? – ABŞ-da
423. Ən çox AES hansı ölkədədir? – ABŞ-da
424. ABŞ-da atom reaktorlarmm saymı dəqiqləşdirin: -104
425. Qeyri-ənənəvi elektrik enerji mənbələri hansılardır? -GES, KES, QÇES
426. Başlıca elektrik-enerjisi mənbələrini göstərin: – AES,SES,İES
427. ABŞ neçə iqtisadi rayona bölünür? – 9
428. Kanadada beynəlxalq təsərrüfat növünü müəyyən edin: -meşə təsərrüfatı
429. Tropik qurşağm nəhəngi hansı dövlət hesab olunur? – Braziliya
430. Latm Amerikasında neçə müstəqil dövlət yerləşir? – 33
431. Şəkər qamışmdan alınan şəkər ixracatma görə dünyada hansı dövlətlər qrupu 1-ci və 2-ci yeri tuturlar? – Braziliya, Kuba
432. Avstraliya və Okeaniyada neçə dövlət yerləşir? – 28
433. Hansı ölkələrdə paytaxt adətən çox da böyük olmayan 2 şəhər seçilir? – əsasən Federativ dövlətlərdə
434. Dünyada ən uzun neft kəməri hansıdır və uzunluğu nə qədərdir? – «Dostuq» – 5500 km
435. Toxuculuğun məhsulu nədir? – Parça
436. Avropa İttifaqı nə vaxt yaradılmaqla neçə üzvü vardır? -1951- ciil,- 15üzvü.
437. Hindistan idarəetmənin hansı formasma malıkdir? – Parlamentli respublika;
438. OAPEK nədir? – Neft ixrac edən on bir (11) ərəb ölkəsi qrupu
439. Azərbaycanda ilk tramvay nə vaxt çəkilmişdir? – 1924-cü ildə
440. Azərbaycanda funikulyor nəvaxt çəkilmişdir? – 1960-cı ıldə
441. Bakı-Türkmənbaşı gəmi-bərəsi (343 km) nə växt işə salmmışdır? – 1962-ci ildə
442. Bakı-Batumi neft kəmərinin uzunluğu nə qədərdir və o nə vaxt mövcudlaşmışdır? – 1896-1907-ci illərdə, uzunluğu 888 km
443. Neft Daşları eskadasınm uzunluğu: – 76 km
444. Bakı-Novorossiysk neft kəməri nə vaxt bərpa edilmişdir və onun uzunluğu nə qədərdir? – 1997-ci ildə, 1411 km
445. 1-ci Bakı-Şollar su kəməri kim tərəfmdən və neçənci ildə inşa edilmişdir? – 1916-1917-ci illərdə, Z.Tağıyev tərəfındən
446. Aran iqtisadi rayonu Azərbaycanm hansı fıziki-coğrafı bölgüsünü əhatə edir? – Kür-Araz
447. Abşeron iqtisadi rayonunda hansı-inzibati ərazi bölgülləri illik məhsul istehsalmda seçilirlər? – Bakı, Sumqayıt
448. Böyük Qafqaz coğrafıi rayonunda hansı iqtisadi rayonlar ayrılmışdır? – Abşeron, Dağlıq Şirvan, Şəki-Zaqatala, Quba- Xaçmaz
449. Kiçik Qafqaz təbii-coğrafı rayonunda hansı iqtisadi rayonlar yerləşirlər? – Gəncə-Qazax, Kəlbəcər – Laçın, Yuxarı Qarabağ
450. Azərbaycan hansı böyük coğrafı rayonlara bölünür? -Böyük Qafqaz, Kiçik Qafqaz, Kür-Araz, Lənkəran, Naxçıvan
451. Avrotunelin uzunluğu nə qədərdi? – 50 km
452. Avrotunel hansı dövlətləri birləşdirir? – Fransa və Böyiik Britaniyam
453. Avrotunel neçənci ildə işə başlamışdır?1994-cü ildə
454. Yaxın Şərq ölkələri hansı regionu əhatə edir? – CQ Asiyanı
455. Orta Şərq hansı ölkələri özündə birləşdirir? – İran, Əfqamstan
456. Şimali Kipr Türk Respublikası neçənci ildə yaradılmışdır? – 1983-cü ildə
457. Dünyada 2-ci yerdə duran maksimal əhali sıxlığı harada müşahidə olunur və o nə qədərdir? – Sinqapurda – 6100 nəfər
458. Dünyada maksimal əhali sıxlığma görə hansı dövlət 1-ci yer tutur və o nə qədərdir? – Monako – 21 min nəfər
459. Polad istehsalma görə hansı ölkə dünyada 1-ci yeri tutur və o nə qədərdir? – Çin – 182 mln. t
460. Dəmir filizi hasilatına görə hansı ölkə dünyanm 1 -cisidir və onun kəmiyyət göstəricisini müəyyən edin: – Çin, 210 mln. t
461. Çində neçə metallurgiya bazası vardır? – 5
462. Qara metallurgiyanın illik məhsul istehsalma görə hansı ölkə dünyada 1-ci yerdədir? – Çin
463. Hansı ölkələrdə ildə 3 dəfə çəltik məhsulu götürülür? -Çin, Vyetnam
464. «Əsrin müqaviləsi»ndə neçə dövlət, neçə neft şirkəti iştirak etmişdir? – 6 dövlətin 10 neft şirkəti s
465. «Əsrin müqaviləsi»ndə hansı neft şirkətləri iştirak etmişlər? – ARDNŞ 10 %, BP 34,4 %, İnokal 10,28 %, , İnpeks-10 %, Statoyl-8,56 %, Eksson Mobil-8 %, TRAO-6,75 %, Deyon Enerqu-5,63 %, İtoçi-3,92 %, Amerada Hess-2,72 %.
466. Cənubi Azərbaycanm sahəsi nə qsıdərdir? – 280 min kv.km
467. Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti qurulanda ərazisi nə qədər idi? – 114 min kv.km
468. Türkmənçay müqaviləsi nə vaxt imzalanmışdır? – 1828-ci ildə
469. Gülüstan müqaviləsinin bağlandığı ili müəyyən edin: -1813- cüil
470. Ermənistan qəsbkar ordusu son vaxtlar Azərbaycamn nə qədər ərazisini zəbt etmişdir? – 17 min kv.km
471. Manna, Midiya, Atropatena dövlətləri Azərbaycanm hansı hissəsində və nə vaxt yaradılmışdır? – Cənubunda, IX əsrdə
472. Azərbaycan ərazisində hansı dövlətin paytaxtı Qəbələ şəhəri olmuşdur? – Albaniyamn
473. Azərbaycan ərazisində hansı dövlətin paytaxtı Bərdə şəhəri olmuşdur? – Girdimanın
474. Təbii şəraitin elementini müəyyən edin: – iqlim, relyef
475. Göy-göl nə vaxt yaranmışdır? – 1139-cu ildə
476. Azərbaycanda qaz ehtiyatmın neçə faizi Xəzər dənizinin payına diişür? – 30 %-ə qədəri
477. Azərbaycanda sənaye üsulu ilə neft istehsalma nə vaxt başlanmışdır? – 1847-ci ildə
478. Zəylik alunitindən harada istifadə olunur? – Gəncədə alüminium oksidi almmasmda
479. Naxçıvanda daş duz yatağmm adı nədir? – Nehrəm
480. Azərbaycanda Bentonit gilləri harada aşkar edilmişdir? – Daş Salahhda
481. Sirab, Vayxır, Badamlı mineral bulaqları harada yerləşir? – Naxçıvan MR-da
482. Məşhur İstisu bulağı haradadır? – Kəlbəcərdə
483. Siyəzən rayonunda aşkar edilən müalicə əhəmiyyətli mineral su necə adlanır? – Qalaaltı
484. Şirin su ehtiyatında hansı qrup dövlətlər 1-3-cü yerləri tuturlar? – Braziliya (6950 kub.km), RF (450 kub.km), Kanada (2900 kub.km)
485. Axar suların – çaylarm su həcmini bilirsinizmi nə qədərdir?- 2000 kub.km
486. Dünyada nə qədər süni su hövzələri yaradılmışdır və onların sahəsi nə qədərdir? – 60 min, 400 min kv.km.
487. Şirin su ehtiyatmda hansı dövlət 1-ci yerdədir? – Braziliya – 6950 kub.km., Danimarka
488. Şirin su ehtiyatma görə 2-ci dövləti tamyırsımzmı? -Rusiya – 4500 kub km
489. Hansı meşə qurşağmda oduncaq ehtiyatı çoxdur? -Cənub meşə qurşağmda
490. Dünyada ən böyük enerji mənbəyi: – Günəş
491. Azərbaycanda ən ucuz, sərfəli yanacaq növü hansıdır? -Qaz
492. Azərbaycanda qaz hasilatı nə vaxtdan sənaye əhəmiyyəti kəsb etməyə başlamışdır? – 1928-ci ildən
493. Azərbaycanda neftlə birlikdə hasil olunan qaz necə adlanır? Səmt qazı
494. Neftin emalmdan alman qazı necə adlandırırlar? – Zavod qazı
495. Böyük Qafqaz təbii coğrafı rayonunda hansı iqtisadi rayon tərəvəzçiliklə tanmır? – Quba-Xacmaz
496. Azərbaycanm hansı təbii coğrafi rayonunda 1 iqtisadi rayon ayrılmışdır? – Kür-Arazda
497. Azərbaycanda ilk neft boru kəməri xətti harada və nə vaxt çəkilmişdir? 1878-ci ildə, Balaxanı – Qaraşəhər arasmda
498. Azərbaycanda neft sənayesinin inkişafma təsir edən hansı neft kəmərlərinin admı çəkə bilərsiniz? – 1. Balaxanı-Qara şəhər Bakı-Batumi, Bakı – Novorossiysk, Əli-Bayramlı – Bakı Neft
Daşları – Bakı, Siyəzən – Bakı, Qroznı -Bakı, Bakı – Supsa, Bakı – Tbilisi – Ceyhan, Çıraq – Səngəçal, Dübəndi – Əii-Bayramh (Qazaxıstandan Xəzər vasitəsilə gələn nefti xaricə ötürmək üçün)
499. Hansı kəmərlər Azərbaycanda qaz sənayesinin inkişafıma təkan vermişdir? Qaradağ – Ağstafa – Tbilisi, Mozdok – Qazıməm-məd, İran – Astara – Qazıməmməd, Zirə – Bakı, Neft – Daşları -Bakı, Çıraq – 1 – Neft Daşları, Bakı – Ərzurum (çəkilir)
500. Azərbaycan Respublikasmm 1991-ci il 18 oktyabrdan müstəqilliyini tanıyan ilk dövlətlər: – Türkiyə, Rummiya
501. Azərbaycanda süni qaz anbarı harada yerləşmişdir? – Kalmazda (1974-cü ildə), Qaradağda (1986-cı ildə)
502. «Əsrin müqaviləsi»nə görə «Azəri» yatağında neçə quyu qazılmahdır? – 48
503. «Əsrin müqaviləsi»nə əsasən «Çırıq-l» neft yatağmda neçə quyu qazılmahdır? – 24 quyu
504. Səttarxan adma zavodun ixtisaslaşmış sahəsi: neft -mədəni avadanlıqları sahəsi; – fontan armaturlan istehsah: tökmə polad istehsalı; kəşfıyyat quyuları qazmaq üçün rotorlar.
505. RF-də 449 İES, SES,AES vardır ki, onların da gücü 198 mln. kvt-dir. (İES – 132 mln.kvt., SES – 44 mln. kvt, AES – 9 sayda -22 mln. kvt).
506. Dünyada AES-lərdən 2,5 trln. kvt saat (15 %) elektrik enerjisi alımr, gücü – 400 mln. kvt-a qədərdir.
507. Çernobl AES-İ 1986-cı ildəki fəlakətdə RF, Ukrayna və Belarusiyanın 11 vilayətinin 171 mln. əhalisini radiasiyaya məruz qoyaraq 2000 km radiusunda dünyanın 20 ölkəsində radiasiyamn artmasına səbəb olmuşdur.
508. Hansı ölkədə AES-in illik elektrik enerjisi hasilatında xüsusi çəkisi daha böyükdür? Litva – 85 %, Fransa – 78 %, Belçika – 55 %, İsveç – 53 %, Ukrayna – 47 %, Koreya Respublikası – 46 % Bolqarıstan – 45 %, İsveçrə – 43 %, Macarıstan – 42 %, Yaponiya -36%
509. Külək elektrik stansiyalarının gücünə görə hansı ölkələr 1-4- ci yerləri bölürlər? ABŞ, AFR, Hindistan, Danimarka
510. Dünyada KES-in gücü nə qədərdir? – 13,0 mln. kvt.
511. Dünyada geotermal elektrik stansiyası neçə ölkədə olmaqla onların gücü nə qədərdir? – 20 ölkədə, 8,8 mln. kvt
512. QES-ə görə hansı ölkələr qabaqcıl yer tuturlar? -Yaponiya, ABŞ, AFR, İsrail
513. Dünyamn neçə ölkəsində təyyarə, vertolyot istehsal olunur və onun qabaqcıl ölkələrini müəyyən edin: – 20 ölkədə, ABŞ, RF, Fransa, Braziliya və s.
514. Qəbi Avropada illik avtomobil istehsah: – 17,0 mln. ədəd
515. Avtomobil istehsalmda qabaqcıl dövlətləri göstərin: ABŞ, Yaponiya, AFR, Fransa
516. Vatikan harada yerləşir? – Avropanm karliki (mikro) olmaqla Romamn qərb hissəsində Tibr çaymm sağ sahilindəki Monte- Vatikano təpəliyində yerləşən, sahəsi 0,44 kv.km (44 ha), sahil xəttinin uzunluğu 2600 metrə çatan, əhalisinin sayı 1-2,5. min nəfər (700 nəfər dini şəxslərdir) məlumatlandırılan, latm və italyan dilli, mütləq monarxiya quruluşlu, katolik kilsəsinin beynəlxalq inzibati və ideoloji mərkəzi hesab edilən, şəhər- dövlətidir.
517. Avropada kişilər üçün kəbin kəsilməsində orta yaş həddi neçə il götürülür? – 27 il
518. Dünyada kişi-qadm yaş nisbətini müəyyən edin: -50,3:49,7
519. Dünyada neçə aparıcı din var və onlar hansılardır? – 3; xristian, müsəlman, buddizm
520. Dünyada neçə islam ölkəsi var? – 50
521. GUAM İqtisadi Birliyi nə vaxt yaradılmışdır? – 1999-cu il 24 apreldə
522. Neft ixrac edən Ərəb ölkələri birliyi (OAPEK) :hansı vaxtda yaranmış və neçə ölkəni birləşdirir? – 1960-cı ildən, 10 ölkəni
523. Dünya okeamnda baş verən dalğalarm illik enerji gücü nə qədər hesablanmışdır? – 2,7 mlrd. kvt
524. Dünyada tanmmış amerikan avtomobil korporasiyaları hansılardır? – Djeneral Motors, Ford Motor.
525. Dünyada məşhur yapon avtomobil korporasiyalarını tamyırsmızmı? «Toyota», «Nissan», «Xonda»
526. Hansı fransız avtomobil korporasiyalarımn adlarını çəkə bilərsiniz? – «Reno», «Peyo – Sitroyen»
527. Alman-amerikan avtomobil korporasiyasını müəyyən edin: – «Daymler Kraysler»
528. Dünyada illik mineral kübrə istehsalmın nə qədər olduğunu bilirsinizmi? – 150 mln. ton
529. Mineral kübrə istehsalında müvafiq olaraq 1-3-cü yerləri tutan dövlətləri müəyyən edin: Çin – 28,0 mln. ton, ABŞ – 27,0 mln.ton, Kanada – 12,5 mln. ton
530. Dünyada hər il nə qədər ipək parça toxunulduğunu müəyyən edin: – 22,0 mlrd.kv.metr
531. İllik parça toxunmasmda üstünlüyü hansı növ təşkil edir və onun illik kəmiyyət göstəricisini göstərin: – Pambıq parça – 75 mln.kv.m.
532. İllik pambıq parça əldə edilməsində 1-ci 3 dövlətin hansı olduğunu bilirsinizmi? Çin – 24,0 mldr kv.metr, Hindistan – 17,4 mlrd.kv.m., ABŞ – 4,0 mlrd. kv.m.
533. Dünya sənayesində çahşanların xüsusi çəkisini bilirsinizmi? – 17,0 % – 500 mln.nəfər
534. Kənd təsərrüfatının 2-ci sahəsi hesab edilən heyvandarlıqda saxlanılan ev quşlarının neçə baş olduğunu bilirsinizmi? – 14,0 mlrd. baş
535. Afrikada iribuynuzluların sayını müəyyən edin: – 210 mln.baş
536. RF-də illik ət tədarükünün nə qədər olduğunu müəyyən edin:
– 2,3 mln.ton
537. İllik ət tədarükündə 1-ci 3 dövləti müvafıq olaraq sıra ilə düzün: Çin, ABŞ, Braziliya
538. Dünyada hər il 700 mlrd. ədəd yumurta əldə edilməsində 1-ci 3 dövlətin hansı olduğunu bilirsinizmi? Çin – 380 mlrd. ədəd, ABŞ – 85 mlrd. ədəd, Yaponiya – 45 mlrd. ədəd
539. Dünyada illik yun tədarükündə seçilən dövlətlər hansılardır? Avstraliya – 0,7 mln.ton, Çin – 0,3 mln.ton, Yeni Zelandiya – 0,3 mln. ton
540. Qərbi Avropa ölkələrində 200 mln. baş donuz, 170 mln. baş xırdabuynuzlu, 135 mln. baş iribuynuzlu saxlanıldığmı bilirsinizmi?
541. Sinqapura ildə nə qədər turist gəlir? – 6,0 mln. nəfər
542. Cənubi-Şərqi Asiya ölkələri Assosiasiyası qrupu (ASEAN) 1967-ci ildən özündə 10 ölkəni birləşdirməklə nə qədər əraziyə və əhaliyə malikdir? 4,5 mln.kv.km. əraziyə və 540 mln. əhaliyə malikdir.
543. Dünyada hansı neftli – qazlı yataqların olduğu su hövzələrinin adlarmı çəkə bilərsiniz? Meksika körfəzi; Şimal dənizi; Xəzər dənizi; İran körfəzi;
544. Çay tədarükündəki çəkilərinə görə dövlətləri ardıcıl düzün: Hindistan, Çin, Yaponiya, Şri-Lanka, Gürcüstan
545. 700 km məsafədə uzanan və 70 min.kv.km sahəsi olan Tokaydo meqalopolisinin əhalisinin saymı müəyyən edin: – 70 mln. nəfər
546. RF ildə müvafiq olaraq Qərbi Avropaya, Mərkəzi -Şərqi Avropaya, Almaniyaya, İtaliyaya, Fransaya, Çexiyaya, Polşaya, Macarıstana, Sloveniyaya, Ukraynaya, Belorusiyaya, Türkiyəyə nə qədər qaz ixrac edir? – Qərbi Avropaya – 80 mlrd.kub.m; Mərkəzi-Şərqi Avropaya – 40; Almaniyaya – 33 mlrd. kub.m.; İtaliyaya – 17 mlrd.kub.m. Fransaya – 11 mlrd. kub. m, Polşa, Macarıstan və Sloveniyaya ayrı-ayrılıqda 7 mlrd. kubmetr; Ukraynaya – 55 mlrd.kum.m; Belorusiyaya – 17 mlrd.kub.m; Türkiyəyə – 8 mlrd. kub.m;
547. Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac neft-boru kəmərinin çəkilməsi haqda müqavilə nə vaxt və harada imzalanmışdır? 1999-cu il ATƏT-in İstanbul Sammitində
548. Elmi işçilərin və mühəndislərin sayma görə hansı ölkələr dünyada l-2-ciyerləritutmuşlar?-ABŞ, Yaponiya
549. Xarici mal dövriyyəsinə görə hansı ölkələr 1-3-cü yerləri tuturlar? ABŞ, AFR, Yaponiya (850 mlrd. dollar).
550. Federativ dövlət quruluşuna, parlamentli idarəetməyə malik olan Hindistanda hansı təbii sərvətlər üstünlük təşkil edir? – Dəmir filizi.
551. Dünyanm ən isti qitəsi hesab edilən Afrikada neçə suveren dövlət vardır? – 54 dövlət.
552. ABŞ-da neçə nəhəng aqlomerasiya tanıyırsımz? – 10 nəhəng aqlomerasiya
553. Şimal-Şərq, Göllərətrafı, Kaliforniya meqalopolisləri haradadır, neçə aqlomerasiyam və nə qədər əhalini özündə birləşdirirlər? – ABŞ-da, 90 aqlomerasiyam, 205 mln. əhalini özündə birləşdirir.
554. Azərbaycanda nə qədər işsiz vardır? – 600 min
555. İllik ümumi sənaye məhsulu istehsalmda qabaqcıl 1-3-cü yerləri tutan dövlətləri tanıyırsmızmı? – ABŞ – 2,1 trln.dollar, Çin -1,2 trln. dollar, Yaponiya – 0,8 trln dollar
556. Avropada ən böyük dəniz limanlarınm adını göstərin: – Rotterdam, London, Qavr, Antverpen, Liverpul, Qamburq
557. Bütün dünya dinlərinin vətəni hara hesab olunur? – Asiya
558. Ən az uşaq ölümü hansı ölkədə müşahidə edilir? – Yaponiyada
559. Avropa ölkələrində iqtisadiyyatm aparıcı sahəsini göstərin: – Maşınqayırma
560. Avropa sənayesinə liderliyi hansı öikə edir? – Almaniya
561. Cənubi-Qərbi Avropa regionunun başlıca təbii sərvəti: -Neft
562. İri şəhərlərin sayma görə hansı ölkə liderlik edir? – Çin
563. Qarğıdalınm vətəni haradır? – Meksika
564. Başlıca neft ixrac edən ölkələr hansı regionda yerləşir? – Yaxm və Orta Şərq regionunda
565. Elektrik enerjisi ixrac edən ölkələr: – Fransa (73 mlrd. kvt.saat); RF – 50 mlrd.kvt.saat; Ukrayna, İsveçrə 36 mlrd.kvt.saat
566. İllik buğda tədarükündə qabaqcıl yer tutan dövlətlər: -Çin, ABŞ, Avstraliya, Kanada, RF, Qazaxıstan, Ukrayna
567. Beynəlxalq turizmin başlıca mərkəzi hansı region sayılır? – Avropa
568. İllik elektrik enerjisinə ən çox istehlakı olan dövləti göstərin:
– ABŞ
569. Hansı ölkədə elektrik enerji hasilatmda aparıcı yeri SES-lər tutur? – Norveç
570. «Köçürmə kapitalizm» hansı ölkələrə aiddir? – Avstraliya, Yeni Zelandiya, İsrail, Kanada, CAR.
571. Ən çox inkişaf etməkdə olan ölkələr harada yerləşirlər? – Asiyada, Afrikada, Latm Amerikasında və Okeaniyada
572. Meşə sərvəti ilə zəngin olan ölkələr: – RF, Kanada, Braziliya, Finlandiya, İsveç, Norveç
573. Qabarma enerji ehtiyatı hansı okeanda daha çoxdur? -Atlantik
574. Hansı ölkələr üçün «demoqrafık partlayış» xarakterdir? – Asiya, Afrika, Latım Amerikası
575. Dünyanm ən «ac» regionu hansıdır? – Afrika
576. Dünyanm hansı ölkələrində kişilərin sayı qadmlardan üstündür? – Çində, Hindistanda
577. Kənd əhalisi sıx olan regionlar: – Şərqi və Cənubi Asiya
578. Elektrik enerjisi idxal edən ölkələri bilirsinizmi? – İtaliya, Niderland, ABŞ
579. Dünya ticarətində 1-ci yeri tutan region hansıdır? – Qərbi Avropa (40 %)
580. İllik sərnişin daşmmasmda 1-ci yeri tutan şəhər: – Moskva
581. Dünya bazarma banan ixracatmda hansı ölkələr qrupu 1-ci yeri tutur? – Kosta-Rika, Kolumbiya, Ekvador
582. İqtisadiyyatı şirin su ilə maksimum təmin olunan dövlət: – Braziliya
583. RF hansı kəmərlə Türkiyəyə ildə 8,0 mlrd. kubmetr qaz ixrac edir? – «Transbalkan»
584. Orta Asiya məkanmda hansı ölkə illik təbii qaz hasilatmda 1- ci yerdə durur və onun kəmiyyət göstəricisi nə qədərdir? – Türkmənistan – 79,0 mlrd.kub.metr
585. Avtomobil istehsalmda 2-ci yeri hansı region tutur və o nə qədərdir? – Qərbi Avropa – 17,0 mln. ədəd
586. Zeytun tədarükündə dünyanm hansı ölkəsi 1-ci hesab ediiir? – İspaniya
587. Dünyada hansı ölkə illik üzüm tədarükündə birinci yeri tutur? – İtaliya – 12,0 mln.t, Fransa – 10,0 mln.t
588. Qara gavalı toplanmasmda dünyanm hansı ölkəsinin 1-ci yeri tutduğunu müəyyən edin: – Çernoqoriya
589. Elektrik stansiyalarınm ümumi gücünə görə hansı ölkələr dünyada 1-ci və 2-ci yeri tuturlar? – ABŞ, RF.
590. Müasir dünyanın iqtisadi, siyasi, hərbi mərkəzi hansı dövlət sayıhr? – ABŞ –
591. ABŞ-da bütün növ elektrik stansiyalarm gücünün nə qədər olduğunu bilirsinizmi? – 800 mln.kvt.
592. ABŞ-da ildə 4,0 trln.kvt.saat.elektrik enerjisi hasil olunur, bu da adambaşma 14,5 min kvt saat elektrik enerjisi düşməyə səbəb olur. Əldə olunmuş illik elektrik enerjisinin 70 %-ni kömürlə (56 %), qazla, mazutla işləyən İES-lər, 20 %-ni – 740 mlrd.kvt.saatmı 104 reaktoru, ümumi gücü 300 mln.kvt olan AES-lər vəlO %-ni 1300-dən artıq saya malik olan SES-lər verirlər. Kolumbiya hövzəsində ümumi gücü 21,0 mln. kvt olan dünyada ən böyük hidroenerji kaskadı 80 SES-i özündə birləşdirir.
593. ABŞ xaricdəki müəssisələri ilə birlikdə hər ıl 19,0 mln. ədəd avtomobil düzəldir «Djeneral motors» – 8,0 mln, «Ford Motor» – 6,6 mln, «Daymler Kraysler» – 4,5 mln. ABŞ-da məhsulun bu və ya digər növü eninə və uzununa inkişaf edərək o qədər böyük sahəni tuturlar ki, bir növ qurşaq əmələ gətirirlər. Nəticədə avtomobil, metallurgiya, süd, qarğıdalı, buğda, pambıqçıhq, günəş qurşaqları yaranmış olur.
594. ABŞ-m nəqliyyat strukturunda dəmir yolu – 32 %, avto- Imobil – 24,5 %, dəniz – 18 %, boru-kəmər – 14 %, daxili su yolu -11 %, hava nəqliyyatı – 0,5 % yük dövriyyəsinə malikdir.
Sərnişin dövriyyəsində isə avtomobil nəqliyyatı 82 %, hava nəqliyyatı – 17,5 %, dəmir yolu nəqliyyatı – 0,5% xüsusi çəki ilə tanmırlar. Bunlarla bərabər avtomobil nəqliyyatı şəhər daşımalarmda 98 %, beynəlxaq daşımalarda 85 %, sərnişinlərin iş yerlərinə aparılması – gətirilməsi daşımalarında 84 % xüsusi çəki ilə tanımr. Vaxtı ilə dəmir yollarmın uzunluğu 360 min km-ə çatmış hal-hazırda onun uzunluğu xeyli azalsa da dünyada bu yenə də 1-ci yerdə durur.
595. İqtisadi paytaxtı Nyu-York hesab edilən ABŞ Şimal, Cənub, Qərb iqtisadi rayonlara ayrılır.
596. Ərazisi 411,0 min kv.km, əhalisi 34,0 mln. nəfər olan 1848-ci ildə Meksikadan alman, 1860-ci ildən 31-ci ştat hüququ qazanan Kaliforniyanı ona görə ABŞ-m «qızıl ştatı» adlandırırlar ki, o bütün ştatların hər birindən dəfələrlə çox – 1,1 trln. Dollarhq məhsul istehsal edir, adambaşma düşən ümumi məhsul istehsahnda (22 min dollar) Böyük Britaniya, Fransa ilə eyni çəkiyə malik olmaqla ABŞ-da 1-ci yeri özünə təmin edir, ali təhsil müəssisələrində 2,0 mln-dan çox tələbəsi var, böyük və tamnmış Los-Andjeles, San-Fransisko şəhərləri, dünyanm böyük kənd təsərrüfatı rayonu hesab edilən Böyük Kaliforniya dərəsi burada yerləşir, alternativ enerji mənbələri olan çoxlu sayda külək, günəş, geotermik elektrik stansiyalarına malikdir, elmi- tədqiqat və hərbi sənaye kompleksinin qalan göstəricilərinə görə bütün ştatlardan qabaqdadır.
597. ABŞ-da illik mal dövriyyəsində ixrac məhsullarınm dəyəri 773,0 mlrd. dollar, idxal məhsullarınm dəyəri isə 1222,0 mlrd. dollar
təşkil etməklə satış balansmm saldosu – 450-mlrd. dollardır.
598. Dünyada formalaşmış və formalaşmaqda olan 66 meqalopolisdən 5-i ABŞ-dadır. Bunlardan: Atlantik sahili: Boston-Vaşinqton və ya Bosvaş özündə 60 mln. əhalini birləşdirir. Göllərsahili: Çikaqo – Detroyt – Pitsburq və ya Çipits;Kaliforniya:San-Fransisko-San-Dieqo və ya Sansan; Şərqi Florida: Meksinoyani: Xyuston-yeni Orlean Formalaşmış meqalopolislərdəABŞ əhalisinin 50 %-dən çoxu yaşayır.
599. ABŞ dünyada illik ümumi məhsul istehsalında, sənaye məhsulları istehsalmda, ticarət dövriyyəsində, elmə çəkilən xərclərə görə 1-ci yeri tutur, eləcə də dünyada ən çox kapital ixrac və idxal edən, dünya bazarına daha çox sənaye və kənd təsərrüfatı məhsulları nəql edən nəhəng xammal, yarımfabrikat və digər yarıhazır olan məhsullar idxal edir.
600. Avtomobil yollarmm uzunluğuna görə dünyanm hansı ölkəsi 1-ci yeri tutur? – ABŞ (6,3 mln. km)
601. Ən çox milli park dünyanm hansı ölkəsində olmaqla onun sayım müəyyən edin: – ABŞ – 54 sayda
602. Kompüter düzəldilməsində dünyada hansı ölkəni birinci hesab edirsiniz? – ABŞ -ı
603. Dünyada robot, videomaqnitofon, videokamera, video-kaset düzəldilməsində hansı dövlətin liderlik etdiyini bilirsinizmi? – Yaponiya
604. Elektron məhsulları istehsahnda hansı ölkələr 1-ci, 2-ci yerləri tuturlar? -ABŞ– Yaponiya
605. Yaponiyanın kənd təsərrüfatında aparıcı sahə nə hesab edilir?- İldə 2-3 dəfə məhsul verən və hər yerdə becərilən çəltik
606. Çin ildə nə qədər balıq ovlayır? – 24,0 mln.ton
607. Asiya-relyefmin ən çox orta hündürlüyü – 950 metr olan, dünyanın maksimal hündürlüyünə malik olan – 8848 m (Comolunqma), dünyamn ən çökək yerinə- 11022 m (Marian), dünyada ən cox və qahn buzlağa, quruda ən dərin çökəkliyə – 395 m (Ölü dəniz), dünyanın ən dərin gölünə – 1620 m (Baykal), dünyanm maksimum yağıntı düşən məntəqəsinə – 22000 mm (Çernapunca), ən çox torpaq fonduna, ən çox ərazi və əhalisi olan (3,5 mlrd. nəfər) 6 qitədən birincisidir.
608. Dünyanm neçə ölkəsində çay becərilir? – 49 ölkədə
609. Balıq ovlanmasmda 1-3-cü yerləri tutan dövlətləri bilirsinizmi? Çin – 25 mln.ton, Çili – 16 mln.ton, Yaponiya – 11,5 mln. ton
610. Hər nəfərə düşən ət tədarükünə görə hansı dövlətlər seçilirlər və onun miqdarım bilirsinizmi? – Yeni Zelandiya, Niderland, Fransa ayrı-ayrılıqda hər nəfərə 400 kq ət tədarük edirlər.
611. İldə hər nəfərə düşən süd tədarükündə hansı dövlətlər seçiiirlər? – Danimarka, Niderland, Fransa – hər birində hər nəfər ücün 1100 kq süd tədarük olunur.
612. Adambaşma düşən yumurta tədarükündə hansı ölkə seçilir? – Niderland – 800 ədəd
613. İllik siqaret buraxılmasmda hansı ölkə 1-ci yeri özünə təmin etmişdir? – ABŞ – 700 mlrd.ədəd
614. Afrikanm neçə ölkəsində pambıq becərilir? – 10: Misir,
Sudan, Həbəşistan, Uqanda, Tanzaniya, Nigeriya, Kamerun, Zair, Mozambik, Madaqaskar.
615. Əsrin sonuna qədər dünyada 160 meqalopolisin əmələ gələcəyini biiirsinizmi?
616. Tütünün vətəninin hara olduğunu müəyyən edin: – Kuba – 1424-cüildən
617. Pambıqçılığın ilk inkişaf etdiyi ölkələrdən hansılarmın admı çəkə bilərsiniz? – Hindistanm, Meksikanm
618. 15 ölkənin ərazisindən keçməklə uzunluğu 64 min km olacaq Transasiya avtomobil magistrahnm çəkilməsi layihəsinin hazır olduğunu bilirsinizmi?
619. ABŞ-m avtomobil parklarmda 200 mln-dan çox avtomobil vardır.
620. Dünyada ilk-neft kəməri 1865-ci ildə ABŞ-da çəkilmişdir (6km).
621. Dəmir yollarınm .uzunluğuna görə 1-3-cü yerləri tutan dövlətlər: ABŞ, Kanada, RF
622. Son iilər Azərbaycanm şimaTrayonlan ərazisində hansı zavod işə salınmışdır? – Xaçmazda «Qafqaz» meyvə-tərəvəz konserləri zavodu
623. Kür-Bakı su kəmərinin nə vaxt istifadəyə verildiyini bilirsinizmi? – 1970-ci ildə
624. Mis almmasmda hansı xammallardan istifadə olduğunu bilirsinizmi? – Mis filizindən
625. Göy-gölün 1139-cu ildə zəlzələ nəticəsində yarandığım bilirsinizmi?
626. Azərbaycanda Şuşa şəhərinin təbii-iqlim kurortu olduğunu unutmaym.
627. Metal tutumlu sahənin maşmqayırma olduğunu bilirsinizmi?
628. Dünya neftinin 65 % ehtiyatı Asiya qitəsindədir.
629. Dünya neftinin 25 %-ehtiyatı Səudiyyə Ərəbistam ərazisindədir.
630. Dünyada qaz ehtiyatma görə birinci 5 yeri tutan ölkələri ardıcılhqla düzün: – RF, İran, Qətər, BƏƏ, S.Ərəbistam
631. Çində çaylarm hidroenerji potensialmm 680 mln.kvt, Hindistanda 75 mln. kvt olduğunu, bundan Çində 10 %, Hindistanda isə 14 % istifadə olunduğunu yadda saxlaym.
632. Çinin dünya məhsulu istehsalmda xüsusi çəkisi 10,1% təşkil edir. O, dünya kənd təsərrüfatı məhsullarınm 24 %-ni verməklə 1-ci yeri özündə saxlayır. Çin eyni zamanda şəkər qamışmdan şəkər alınmasmda, çay tədarükü və ixracatmda dünyada 3-cü yeri tutur. Tütün yarpağı tədarükündə, eləcə də pambıq toplanmasmda dünyada 1-cidir. Çin Kommunist Partiyasınm 55 mln. üzvü vardır.
633. Dünyada birmillətli dövlətin (99,9 %) Yaponiya olduğunu yəqin ki, bilirsiniz. O, ümumi iqtisadi inkişaf qüvvəsinə görə ni verməklə yer kürəsi əhalisinin 1,5 %-nə malikdirlər.
641. RF illik ümumdünya məhsulunun nə qədərini verir? – 2,6 %-ni
642. İnkişafda olan ölkələri birləşdirən cəhətlər hansüardır? -tarixi inkişafiarmm (sənaye, kənd təsərrüfatı, elm, texnika və s.) geri qalması; sosial – iqtisadi quruluşlanmn çoxukladhlığı; demoqrafik proses və problemlərin eyniliyi və s.643. Son illərdə sosial-iqtisadi inkişaf baxrmmdan qazamlan nailiyyətlərdə ən dinamik olan Yeni Sənayeləşmə Dövlətləri mərhələlərlə hansılarm olduğünu yada salm: -1 mərhələdə: 4 Asiya «əjdaha»sı Koreya Respublikası, Tayvan, Sinqapur, Honkonq; Meksika, Braziliya, Argentina; II mərhələ: Malayziya, Tailand, Hindistan, Çili; III mərhələ: Türkiyə, Kipr, Tunis, İndoneziya; IV mərhələ: Çin, Filippin, Mavriki, Venesuela, Vyetnam, Misir. Son vaxtlar Meksikam, Cənubi Koreyanı, Sinqapuru, Tayvanı, Türkiyəni, Kipri, Çilmi inkişaf etmiş ölkələr sırasma aid edirlər.
644. Müasir dünyada 43 monarxiya dövlətinin olmasım bilirsinizmi? Bunların sayı Avropada -12, Asiyada – 10, Afrikada -3, Amerikada – 9, Avstraliya və Okeaniyada – 9-dur.
645. Dövlətlər quruluşuna və ya inzibati ərazi bölgüsünə görə: Unitar, federativ, konfederativ olurlar.
646. Avropa ilə Asiyanm birləşməsindən Avrasiya materikinin mövcudluğunu bilirsinizmi?
647.290 mln-a qədər əhalisi olan MDB-də son illər ümumi məhsul istehsalı 2,0 trln. dollar təşkil etdiyini yadda saxlayın.
648. Yəqin ki, MDB tərkibində RF-ni, Belorusiyam, Qazaxıstanı, Taeikistam birləşdirən Avrasiya, eiəcə də Güreüstanı, Ukraynam, Azərbaycam və Moldaviyanı birləşdirən GUAM iqtisadi birliklərinin yaradıldığmı bilirsiniz.
649. RF-nin şərq rayonları çaylarmm hansı hövzəyə aid olduğunu bilirsinizmi? – Şimal Buzlu okeanı və Sakit okeam hövzələrinə
650. Dünya nəqliyyatmın 2003-cü il üçün sərnişin dövriyyəsinin 19,0 trln. sərnişin-kilometr olduğunu yadda saxlaym.
651. Dünya nəqliyyatınm son illərdə ümumi yük dövriyyəsi 50 trln.ton kilometrdən.çox oldüğunu bilirsinizmi?
652. Xarici iqtisadi əlaqələr-deyəndə hər hansı dövlətin idxal-ixrac məhsullarmm, xidmət sahəsinin, kapitalm sərfeəd’ xəttini keçməsini başa düşürük.
653. Beynəlxalq turizm ölkələr arasmda xidmətJimübädilələrini formalaşdmr. AA.) :;
654. Beynəlxalq turizmin 6 makroregionunun: Avropa, Amerika, Asiya – Sakit okean, Orta Şərq, Afrika, €əbtlbi: Asiya olduğunu unutmaym.
655. Yeni Zelandiyada ildə hər adama 2800 kq;’sud düşdüyühü yəqin ki, bilirsiniz.
656. Niderland adambaşma düşən illik yumurtaffln miqdÄrihda – 720 ədəd dünyamn birincisidir.
657. Balıqların, molyuskaların, xərçənglərin,dəniz yosunlarının, akvarium balıqlarının, insanların nəzarəti altında xüsusi sahələrdə böyüdülməsi və artırılmasmm akvakultural adlandırıldığını və dəniz akvakulturasının marikultura adlandırıldığını yaddan çıxarmayın.
658. Dünyada ilk təbii yanar qaz quyusu 1821 ;j ci iMərABA’da istifadəyə verilmişdir.
659. Sənaye üsulu ilə ilk neft quyusu 1847-ci ädərAzsrbay-canda, 1857-ci ildə Rummiyada, 1859-da ABŞ-da qazıhfiışdi
660. İlk şist hasilatı 1830-cu ildə Fransa və,- ŞQtlahdiyada mövcud olmuşdur. ı c .ı.:;-
661. Dünya okeanma hər il 30 mln. tona qədəE??aö!an.’aıeft:Və neft məhsulları onun ekoloji varlığım pozur. Bu sabidə: .am-çox çirklənən Atlantik okeamdır. Okean sularının orta çkkhxmmiı5- 10 mq/1 təşkil edir. -oqhi
662. Atmosferi ən çox karbon qazı ilə çirkləndirən dövlətlər: -ABŞ – 1,4 mlrd.t, Çin – 80 mln. t, RF – 440 mln. t, Yaponiya*-. 300 mln. t, Almaniya – 235 mln. t, Hindistan – 230 mln. t, BB -160mln. t, CAR – 160 mln. ton, Kanada – 160 mln. t, İtaliya Aıi20…
663. Son 100 ildə ekoioji tarazlığm pozulması nəticəsində 1000 növdən çox heyvan, 25 mindən çox bitki növü məhv aMıüşdur.
664. Tibbi coğrafiya ətraf mühitin təsiri ilə1 i-Xə,stəliklərin yayılma mərkəzlərini, areallarım, əmələ gəlmə səbəblərini öyrənir.
665. Azərbaycanm sahəsinin 86,6 min kv.km|öhalisinih 8,4 mln.nəfər, illik ümumi məhsul istehsalmın 12,0 mlrd. dollar, adambaşına düşən Ümumi Daxili Məhsul istehsalmi.ni4,60ö- dollar təşkil etdiyini bilirsinizmi?
666. Ermənistanda 29,8 min kv.km ərazinin, 3,8 mln. nəfər əhalinin, 7,2 mlrd. dollarlıq illik ümumi məhsul istehsalmm, eləcə də, hər nəfərə düşən illik ümumi məhsul istehsalımn 1600 dollar olduğunu yadda saxlamalıyıq.
667. Litvada illik elektrik enerjisi hasilatmm 85 %-dən çoxunu verən İqnalin AES-inin olduğunu unutmaym. Çünki ölkə bu sahədə dünyanın yeganəsidir.
668. İqtisadi qüvvəsinə görə dünyanm 1-4-cü yerləfini tutan dövlətlər: – ABŞ, Çin, Yaponiya, AFR
669. Moskva vilayətinin ərazisini yada salın: – 47 min kv.km
670. «Benilyüks» ölkələrini tanıyırsmızmı? Qərbi Avropanm inkişaf etmiş ölkələrini özündə birləşdirir. Bu, Belçika, Niderland, Lüksemburq adlannm baş hərflərinin birliyini əks etdirir.
671. Macarıstan, Çexiya, Polşa NATO-nun nə vaxt üzvü olduqlarım yada salın: -12 mart 1999-cu il
672. Gürcüstan nə vaxtdan Avropa Şurasımn üzvüdür? – 22 fevral 1999-cuildən
673. GUAM birliyinin yaranma tarixi: Strasburqda: – 1997-ci ilin oktyabrmda,
674. GUÖAM – m yaranmasını müəyyən edin: – 24 fevral 1999-cu il, Vaşinqtonda, NATO-nun 50 illik zirvə görüşü keçirilən zaman675. Afrikada 17 ölkənin müstəqillik əldə etdikləri vaxtı müəyyən edə bilərsinizmi? – 1960-cı il
676. İkinci Dünya müharibəsinə qədər Afrikada neçə və hansı dövlətlər müstəqillik qazanmışiar? – 4 dövlət: Misir, Liberiya, Efopiya, CAİ (indiki CAR)
677. Afrika Birliyi Təşkilatı neçə dövləti birləşdirməklə nə vaxt yaradümışdır? – 1963- cü ilin maymda, 43 müstəqil dövlətin birləşməsindən yaranmışdır.
678. Amerika qitəsində sosialist dövləti hansıdır və onun yaranma tarixi – Kuba, 1959-cu ildə
679. YUNESKO-nun neçə üzvü olduğunu yada salm: – 140-dan çox
680. Türkiyə Respublikasmm yaranma tarixini bilirsinizmi? -29 oktyabr 1923-cü il
681. Baltikyanı respublikalar nə vaxtdan öz müstəqilliklərini yenidən bərpa etmişlər? – 4 may 1990-cı ildən
682. Azərbaycan dünyanın neçə ölkəsi ilə ticarət əlaqəsinə malikdir? – 96 ölkə ilə
683.0PEK və OAPEK nə vaxt yaradılaraq ayrı-ayrılıqda neçə dövlətin birliyidir və nə məqsəd üçün mövcudlaşmışlar? – 1960- cı ildə, müvafıq olaraq 16 və 10 dövləti birləşdirərək neft ixrac edən dövlətlər qrupu. OAPEK-neft ixrac edən ərəb ölkələri birliyidir.
684. Çexiya və Slovakiya müstəqil dövlət kimi müasir siyasi xəritədə öz yerlərini nə vaxt tapmışlar? – 01 yanvar, 1993-cü il
685. Almaniya öz vahidliyini nə vaxtdan bərpa etmişdir? – 03 oktyabr 1990-cı ildən
686. İkinci Dünya müharibəsi başlanana qədər Böyük Britaniyanm müstəmləkələrinin hesabma ərazisi və əhalisinin nə qədər olmasmı yada salm: – sahəsi 35 mln.kv.km, əhalisi 700 mln. nəfər
687. Xarici Avropada neçə dövlətin olduğunu bilirsinizmi? – 39 dövlət
688. Qərbi Avropa neçə dövləti əhatə edir? – 24 dövləti: – Alma-niya, Fransa, Belçika, Niderland, Lyüksemburq, İsveçrə, Avstriya və s.
689. Şərqi Avropada 10 dövlət: RF, Ukrayna, Belorusiya. Moldova, Polşa, Sexiya, Slovakiya, Macarıstan, Rumuniya, Bolqa-rıstan yerləşir.
690. Xarici Asiya ölkələrindən hansmda 2 dövlət dili mövcuddur? – Belçikada
691. Xarici Avropada çoxmillətli hansı dövləti göstərə bilərsiniz? – İsveçrəni
692. Yuqoslaviyanın tərkibində yaranan müstəqil dövlətləri tanıyırsmızmı? – Sloveniya, Makedoniya və Çernoqoriya, Xorvatiya, Serbiya, Bosniya və Herseqovina
693. Şəhər aqlomerasiyasının vətəninin hansı region olduğunu yada salm: – Xarici Avropa, 400 aqlomerasiya
694. Konfederativ dövlətə misal göstərə bilərsinizmi? – İsveçrə Şimal dənizindən neft hasil edən ölkələr hansılardır? -: Böyük Britaniya, Norveç, Danimarka, Hollandiya
695. Şimal dənizindən neft hasil edən ölkələr hansılardır? – Böyük Britaniya, Norveç, Danimarka, Hollandiya
696. Şimal dənizindən ən çox illik qaz hasilatma malik olan. ölkələri mıiəyyən edin: – Böyük Britaniya – 106 mlrd.kubmetr (2004-cü il), Norveç – 58 mlrd.kubmetr
697. Neft ixracatmda fərqlənən dövlətləri (1-4) yada salm. -Səudiyyə Ərəbistam, RF, İran, Norveç (125 mln.ton)
698. Yerli yataqlar hesabma ildə 350 mln.ton neft.hasil edən. Qərbi Avropanm illik neft istehiakı 800 mln. ton təşkil edir.
699. Xarici Avropanm illik qaz hasilatmm 500 mlrd;.kubmetr,. olduğunu yadda saxlaym.
700.2005-ci ildə Azərbaycanda neft hasilatmm 55. mln.ton, 2010-cu ildə isə 100 mln.ton olacağım yadda saxlayın.
701. Dünyada təbii qaz məhsulu tədarükündə hansı dövlət 2-ci yeri tutur? – İtaiiya
702. Vatikanda apancı dillər hansılardır? – Latın, italyan beynəlxalq turizmin mərkəzi olmaqla ildə:700 min turist qəbul edir.
703. Monako beynəlxalq turizmin mərkəzi olmaqla ildə 700 min turist qəbul edir.
704. Monakonun əsas gəlir mənbəyi nədir? – turizm, kazino, gecə barlan, poçt markaları, sənaye, ticarət, əczaçılıq, keramikan, qadın paltarı, suvenirlər satışı,
705. Xarici Asiyanın 38 müstəqil dövlətindən 33-ü unitar, 5-i (Hindistan, Pakistan, Malayziya, Myanma, BƏƏ) federativ.dövlət 1 quruluşuna malikdir,
706. Hansi ölkədə ixtisaslaşmış beynəlxalq təsərrüfat sahəsi mövcuddur? – Kanadada, ağac və meşə emalı sənayesi,- Yaponiyada – avtomobil sahəsi.
707. Meşə materialları ixracatında hansı ölkələr 1-4-cü yerləri tuturlar? – Kanada – 2,3%, ABŞ.- 13 %, Finlandiya – 10%, İsveç- 9%
708. Qəzet kağızıixracatına görə hansı dövlət dünyada 1-ciyeri tutur?
– Kanada – 60 %, dünya. ixracatının
709. Şirin su ehtiyatının çoxluğuna görə hansı ölkə daha zəngindir?- Danimarka, Latın Amerikası regionu, Kanada. (20 % dünya ehtiyatının).
710. Tropik və subtropik zonanın bitkisi olan çəltik toplanmasının 9/10 hissəsi Asiyanın payına düşür.
711. İldə 600 mln. tona qədər (576 mln.t) toplanan çəltik məhsulunun 182,0 mln.tonunu Çin, 121,0 mln.tonunu Hindistan, qalanını isə İndoneziya, Banqladeş, Vyetnam, Tailand, Myanma, Yaponiya, Braziliya, ABŞ və başqa dövlətlərin tədarük etdiklərini unutmayın.
712. Ən çox çəltik ixrac edən ölkələri bilirsinizmi?-Tailand, ABŞ (yarıdan çoxunu), Hindistan, Pakistan, Vyetnam, Çin
713. Dünyada ən çox çəltik idxal edən ölkələri yada salın-İndoneziya, Filippin, S.Ərəbistanı, BƏƏ, Brazliya, Kuba, CAR
714. İldə 140 mln.ha əkin sahəsi ayrılan, taxılçılığın 2-ci sahəsi hesab edilən qarğıdalı toplanmasının miqdarını və ən çox hansı ölkələrin seçildiyini bilirsinizmi?-600 mln. tona qədər, ABŞ,
Çin, Braziliya,
715. Ən çox qarğıdalı ixrac ndən ölkələri müəyyən edin. Yaponiya, Koreya Respublikası, Çin, Malayziya, İspaniya, Böyük Britaniya, Belçika, Niderland
716. Mülayim qurşağının Cənubi Amerika bitkisi hesab edilən kartof becərilməsi üçün 18 mln.ha əkin sahəsi ayrılsa da, illik məhsul tədarükü 300 mln. təşkil etməklə ən çox RF-də Polşada, Çində, ABŞ-da, Hindistanda becərilir. Vətəni Peru-Ekvador-Boliviya tütünçülük qurşağında yerləşən Peru hesab edilir.
717. Mülayim qurşağının – Avropanının bitkisi hesab edilən şəkər çuğunduru çox miqdarda işıq, rütubət sevərək Aralıq dənizi hövzəsini özünə vətən seçmişdir. Əkin sahəsi 7,0 mln.ha olmaqla Ukraynada, RF-də, Fransada, AFR-də, ABŞ-da becərilməklə illik məhsui toplantısı 300 mln. ton təşkil edir.
718. Subtropik və tropik zonanın çoxillik mədəni bitkilərindən hesab edilən şəkər qamışının vətəni Hindistanın Benqal ştatıdır. İldə hasil olunan 125 mln. ton şəkərin 10 % xammalını təşkil edərək
Braziliyada (250 mln. ton), Hindistanda (170 mln.t), Kubada (70 mln.ton) və başqa bölgələrdə becərilməklə illik məhsul tədarükü 1,2 mlrd. ton hesablanır. Hal-hazırda məhsul tədarükündə 1-7-ci yerləri müvafiq olaraq Braziliya, Hindistan, Çin, Tailand, Pakistan, Meksika, Kuba tuturlar.
719. Pambıq mədəni bitki kimi ilk dəfə Hindistan-Misir-Meksikada becərilərək çoxlu miqdarda su,isti tələb etməklə mülayim iqlim qurşağı üçün xarakterdir. Dünyanın 30-dan artıq ölkəsində 35 mln. ha əkin sahəsindən hər il 20,0 mln.tondan artıq məhsul toplanır. Pambıq becərən ölkələr Afrikada daha çox olmaqla onların sayı 10-dur (Misir, Sudan, Efıopiya, Uqanda, Nigeriya, Kamerun, Zair, Madaqaskar, Tanzaniya, Mozambik). 1-5-ci yerləri Çin (4,5 mln. ton), ABŞ (3,4 mln. t), Özbəkistan (3,2 mln.ton), Hindistan (1,7 mln.t), Pakistan (1,5 mln. t) tuturlar.
720. Mülayim qurşaqda, istilik sevən, Cənubi Amerika bitkisi sayılan tütün becərilməsində amerikan, ingilis kompaniyaları beynəlxalq ticarətdə himayədarlıq edirlər. Anıerikanın «Filip Morris» kompaniyası bu sahədə qabaqcıl yer tutur. Asiya ölkələri dünya tədarükünün 3/5-nü verməklə Şərqi və Qərbi Avropa ölkələri də tütünçülüklə tanınırlar. Məhsul tədarükündə Çin (2,7 mln.ton) dünyada 1-ci yeri tutsa da ABŞ, Hindistan, Braziliya, İtaliya, MDB, Türkiyə, Yunanıstan, İndoneziya və Kuba bu sahədə tanınırlar. Dünyada illik tədarükü 7,0 mln.tondan çoxdur. Onun vətəni 1424-cü ildən Kuba hesab edilir. İxracatda ABŞ 1-ci yerdədir.
721. Hər il dünya ölkələri 450 mln.tona qədər meyvə tədarükünə malikdirlər ki, burada da Çin 12 %, Hindistan 10 %, Braziliya 8 %, ABŞ 7,5 %, İtaliya 0,8 %, RF-0,8 %, xüsusi çəkiyə malikdirlər.
722. Subtropik iqlimin bitkiçiliyinə daxil olan sitrus meyvəçiliyi – portağal, mandarin, limon, qreyfrut və s-nin illik məhsulu dünyada 400 mln-dan çox olmaqla Braziliya, Şimali Amerika, Qərbi Avropa (İspaniya, İtaliya). Çin, Yaponiya, eləcə də Cənubi-Şərqi Asiya ölkələri çox məhsul tədarük edirlər. Hər il 70 mln. tona qədər (640 mln.ton) portağal tədarük olunur. Mandarin toplanmasında Yaponiya dünyada 1-ci yeri tutur.
723. Tropik iqlim zonasında çox istilik və rütubət sevən bitkilərdən biri də illik tədarükü 60 mln. tona çatan banan sahəsidir. Vətəni Mərkəzi Amerika: Kosta-Rika, Kolumbiya, Salvador, Qonduras, Panama, Ekvador hesab edildiyindən onlar «banan respublikaları» adlandırırlar. Bundan başqa, illik məhsulun 2/5- ni tədarük edən Asiya, 1/4-ni verən Cənubi Amerika, eləcə də Afrika dünya bazarına banan məhsulu ixrac etməklə məşğuldurlar. Son illər aparıcı yerlərə Hindistanın, Braziliyanın, Flippini, Meksikanın da aid etmək mümkündür.
724. İnsanların həyat tonusunun daha da yüksəkdilməsində vətəni Meksika sayılan kakao məhsulu toplanmasında dünyada 1 -ci yeri Kot-D İvuar (dünya məhsulunun 1/4) tutur. Sonrakı yerlər Braziliyaya, Qanaya, İndoneziyaya, Malayziyaya, Nigeriyaya aiddir. İdxalatda ABŞ, Qərbi Avropa ölkələri qabaqcıldırlar. İldə 3,0 mln.ton məhsul toplanılır.
725. Subtropik və tropik zonaların məhsullarından biri də çaydır. Asiya tədarük olunan çay məhsulunun 4/5-ni, Afrika 1/7-ni verirlər. Dövlətlərdən Hindistan 810 min t, (1/3), Çin 616 min ton Keniya, Şri-Lanka bu sahədə 1-4-cü yerləri öz aralarında bölüşdürürlər. Ən çox çay istifadə edən Böyük Britaniya və Şimali Amerika ölkələridir.
726. Donuzçuluğa görə Çin 1-cidir. ABŞ, Braziliya, Meksika, AFR, İspaniya, Fransa, RF, Polşa, Belorusiya, Estoniya seçilirlər.
727. Qoyunçuluqda Asiya (Çin dünyada 1-cidir) Afrika, Avstraliya – Okeaniya yerləri öz aralarında bölüşdürürlər.
728. Xırdabuynuzlulardan 700 mln. baş keçi saxlanılır ki, burada da Çin (1-cidir), Hindistan, Pakistan, Somali, Sudan, Efiopiya, Nigeriya, Banqladeş, ABŞ say hesabı ilə göstərilən ardıcıllığa malikdirlər. Türkiyədə 3,0 mln.başdan çox saya malik anqor keçiləri saxlanılır ki, onun da verdiyi xammaldan maxer, ipək parça keyfıyyətinə yaxın parça əldə edilir.
729. Dünyada 14,0 mlrd-a qədər ev quşları saxlanılır ki, burada da Çin (3, 1 mlrd) liderlik edir. Sonrakı yerlər ABŞ-a, Braziliyaya, İndoneziyaya, Hindistana, Yaponiyaya, RF-yə, Meksikaya, AFR-ə, Fransaya, B.Britaniyaya, İspaniyaya, Macarıstana aiddir. İllik yumurta məhsulunun kəmiyyət göstəricisi 47-50 mln.t təşkil edir. İldə bir toyuğun verdiyi yumurtanın sayına (260 ədəd) görə AFR dünyada 1 -ci yeri özünə təmin etmişdir.
730. SES-lərdən alınan elektrik enerjisinin illik miqdarına görə hansı ölkə 1-ci yerdədir? – Kanada
731. Dünyanın nəhəng kənd təsərrüfatı regionunun hansı olduğunu bilirsinizmi? -Asiya regionu
732. Dünyada adambaşına nə qədər ət tədarük olunduğunu müəyyən edin – 36,0 kq
733. Dünyada ən az ət istehlak edən ölkə hansıdır? – Hindistan adambaşına ildə 5,0 kq
734. Adambaşına ən çox ət istehsal edən ölkənin hansı olduğunu bilirsinizmi? – Danimarka – 365 kq ABŞ-da adambaşına 31 kq donuz əti, 53 kq quş əti düşdüyünü yadda saxlayın.
735. ABŞ-da adam başına 31 kq donuz əti 53 kq quş əti düşdüyünü yadda saxlayın
736. İldə dünyada hər nəfərə düşən donuz ətinin miqdarı 15 kq, quş ətinin miqdarı isə 9,0 kq-dan çox olduğunu unutmaym.
737. İllik ət ixracatında hansı region ölkələri qabaqcıl yerləri tuturlar? – Qərbi Avropa (Niderland, Fransa, Danimarka) 47,0 %-i, Şimali Amerika 20 %, Okeaniya 12 % təşkil etməklə 1-737. 3-cü yerləri öz aralarında bölüşdürürlər.
738. İlltik üzüm şərabı (25 mlrd. litr) əldə edilməsində hansı ölkələr 1-3-cü yerləri tuturlar? – İtaliya, Fransa, İspaniya dünya hasilatının 50 %-dən çoxunu verirlər.
739. İllik pivə əldə edilməsində – 126,0 mlrd. ton ABŞ və Qərbi Avropa öllcələrinin xüsusi çəkisinin 1/4 təşkil etdiyini bilirsinizmi?
740. Planetin əhalisinin hər nəfərinə ildə nə qədər siqaret düşdüyünü müəyyən edin. – 1000 ədəd
741. Planetimizdə ildə nə qədər siqaret əldə edildiyini bilirsinizmi? – 5410 mlrd. ədəd
742. İllik siqaret tədarükündə hansı ölkənin qabaqcıl yer tutduğunu müəyyən edin – Çin liderlik edir.
743. İiiik siqaret tədarükü istehlakında liderlik edən dövlət: -RF- 12,0%
744. İllik ayaqqabı əldə edilməsinin kəmiyyəf göstəricisini bilirsinizmi? – 4,0 mlrd. cüt
745. Dünyada illik ayaqqabı buraxılmasında hansı ölkə liderlik edir? – Çin. Xalq Respublikası (40 %)
746. İllik ayaqqabı buraxılmasında hansı region ölkələri 1-cidir? – Asiya – 50 %-dən artıq
747. Dünya bazarına göndərilən idman və ev ayaqqabıları (domaşnik) buraxılmasında fərqlənən dövlət hansıdır? – Çin 25 % dünya bazarnı təmin edir.
748. Ən qiymətli xammalardan hazırlanan ayaqqabıların illik kəmiyyət göstəricisini bilirsinizmi? – 1,0 mird. cüt (bu sahədə əsasən inkişaf etmiş ölkələr)
749. Ən qiymətli xammallardan hazırlanan ayaqqabı buraxılışında hansı dövlət liderlik edir? – İtaliya – 480 mln. cüt (ABŞ-a, Qərbi Avropa ölkələrinə, Kanadaya ixrac edir).
750. İqtisadi inkişaf səviyyəsinə görə ölkələri qruplaşdırın: – yüksək inkişaf etmiş (13 sayda), inkişaf etmiş – 21 dövlət, orta inkişaf etmiş – 36 dövlət, zəif inkişaf etmiş – 21 dövlət, ən geri qalmış – 36 dövlət
751. Əhalisinin orta sıxlığı daha çox olan regionlar hansılardır?-Asiya-1 kv.km-də 114 nəfər
752. MDB məkanında olan ölkələrdə nə qədər əhali yaşayır? -290,0 mln. nəfər
753. MDB-də yaşayan əhalinin 50 %-dən artığının xristian dininə, 40 %-ə qədəri isə islam dininə sitayiş etdiklərini yadda saxlayın.
754. Çində ailədə bir uşaqdan artıq dünyaya gələn olarsa ailə artıq uşağın hər birinə dövri olaraq yüksək miqdarda cərimə verdiyini bilirsinizmi?
755. Beynəlxalq miqrasiya nədir? – emiqrasiya və immiqrasiyanın birliyi
756. Dünyada ilk şəhərlər nə vaxtdan yaranmışdır? – Eramızdan əvvəl, III -1 minilliklərdə, Misirdə, Mesopotamiyada, Çində
757. Şəhər əhalisi hansı ölkələrdə üstünlük təşkil edir? -İqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkələrdə (Fransada – 75 %, İsraildə-90 %, Yaponiyada – 77,5 %, ABŞ-da 77,5 %, Norveçdə – 75 %,Çində – 26,2 %, Hindistanda – 25,7 %)
758. Dünyada ilk AES, ilk reaktiv sərnişin təyyarəsi, yerin ilk süni peyki, səsdən iti sürətə malik reaktorlu ilk sərnişin təyyarəsinin nə vaxt istifadəyə verildiyinin suala müvafıq ardıcıllığı belədir: – 1954-cüildə, 1955-ciildə, 1957-ciildə, 1969-cü ildə
759. Elm tutumlu sahələrin hansılar olduğunu bilirsinizmi? – maşınqayırma (mikroelektronika, hesablama texnikası, robot texnikası, elmi cihazlar, aviakosmik texniki vasitələr), kimyəvi polimerlərin alınması.
760. Dünya elminin inkişaf etmiş 6 aparıcı regionu hansılardır?-ABŞ, MDB, Yaponiya, AFR, Fransa, Böyük Britaniya
761. İnformasiya sənayesi (endustriya) nədir? – Ayrı-ayrı ölkələrin, eləcə də dünyanın ən yeni təsərrüfat növüdür.
762. İnformasiya sənayesinin başlıca regionlarının AB, Qərbi Avropa, Yaponiya, Şərqi Avropa olduğunu yaddan çıxarmayın.
763. Rabitə nədir? – Təsərrüfatının müstəqil coğrafi sahələrindən biridir.
764. İnternet nədir? – ETT-nin hər hansı məlumatı çatdırmaq üçün nəhəng kompüter telekommunikasiya sistemidir.
765. Elektron sənayesi nədir? – ETT sayəsində dünya sənayesinin elm tutumlu ən yeni sahələrindən biridir.
766. Elektron təsərrüfatının strukturunu müəyyən edin: – Texniki təchizat vasitəsi – kompüter, fəal elektron komponentləri, məişət-elektron texnikası (televizor, videomaqnitofon, audioapparatlar, videokameralar.
767. Televizor buraxılışında Çinin, Koreya Respublikasının, ABŞ- nın, Yaponiyanın yüksək çəkilərə malik olduqlarımı yadda saxlayın.
768. Elektron-məişət aparatlarına görə Yaponiyanın (40%) lider olduğunu bılirsinizmi?
769. Elektron sənayesinin inkişafına görə göstərilən regionlan ardıcıl düzün: – ABŞ, Yaponiya, Qərbi Avropa, Asiya, Şərqi Avropa
770. Kompüterlə təhiz olunmasına görə ABŞ-nın liderlik etdiyini, Yaponiyanın 2-ci yer tutduğunu bilirsinizmi?
771. Məişət soyuducuları, dondurucuları quraşdınlmasında hansı dövlətlər seçilirlər? – ABŞ, ÇXR, İtaliya
772. Paltaryuyan maşınlar buraxılmasında liderlik edən dövlət:
ABŞ, AFR, İtaliya
773. Məişətdə istifadə olunan qabyuyan maşınlar quraşdırılmasında liderlik edən dövlətlər: – ABŞ, AFR
774. Məişətdə gərək olan tozsoran maşınlar quraşdırılmasında hansı dövlətin 1-ci yer tutduğunu bilirsiniz? – ABŞ, Yaponiya, AFR
775. Xırda ölçülü qızdırıcı peçlər quraşdırılmasında hansı dövlətlər özlərini tanıtmışlar? – ABŞ, Yaponiya
776. Çin Xalq Respublikasının ventilyatorlar quraşdırılmasında qabaqcıl yer tutduğunu bilirsinizmi?
777. Dünyada düzəldilən illik avtomobilin 86 %-ni 10 ölkənin avtomobil korporasiyaları verir.
778. Adlan çəkilən ölkələrdə parovoz quraşdırılması dayandırılmışdır: – ABŞ-da – 1955-ci ildən, Fransada – 1956-cı
ildən, SSRİ-də – 1957-ci ıldən, AFR-də – 1959-cu ildən, Böyük Britaniyada – 1961-ci ildən.
779. Mineral kübrə tədarükündə ÇXR- dünyada 1-ci yeri tutur.
780. Dünyada kimya sənayesinin inkişaf etdiyi rayonları bildirin: – Qərbi Avropa, Şimali Amerika, Asiya, Şərqi Avropa
781. Dünyada kimya sənayesinin inkişafına görə 1-ci yeri hansı dövlət tutur? – ABŞ
782. Kimya sənayesinin illik məhsul istehsalında hansı dövlət 2-ci yerdədir? – Yaponiya – 18 % dünya kimya sənayesi məhsullarını verir.
783. Yer Kürəsinin ən isti materiki hansıdır? – Afrika
784. Afrika qitəsində 55 ölkənin olduğunu bilirsinizmi?
785. Su ehtiyatına görə hansı region dünyada 1-ci yeri tutur? -Latın Amerikası
786. Dünyada adambaşına ən az elektrik enerjisi hasil edən ölkəni tanıyırsınızmı? – Mali (13,0 kvt.saat)
787. Dünyada gülçülük təsərrüfatı hansı ölkədə daha yaxşı inkişaf etmişdir? – Niderlandda
788. Suvarma əkinçiliyi hansı regionda daha çoxdur? – Asiya regionunda
789. Mingəçevir şəhərinin ixtisaslaşdırılmış təsərrüfat sahəsinin elektroenergetikadan ibarət olduğunu yaddaşlarda saxlayın.
790. Yay və qış fəsillərinin baş verməsinə səbəb nədir? – Yerin Günəş ətrafında fırlanması
791. Avropanın ən böyük dəniz limanının Rotterdan olduğunu bildirin.
792. ABŞ-nın 1776-cı ildə müstəqillik qazandığını hamı bilirmi?
793. ABŞ-da nə qədər SES eletrik enerjisi hasil edir? – 1300.
794. Kaliforniyanın ABŞ-ın «qızıl ştatı» olduğunu yada salın.
795. Ən dərin kömür şaxtası harada yerləşir? – AFR-də, Rur
796. Mərkəzi Asiyada yeganə avtomobil zavodu harada yerləşir və o nə vaxtı istifadəyə verilmişdir? – Özbəkistanda 1997-ci ildə
797. MDB məkanında yeganə pambıqyığan kombayn zavodunun Daşkənddə olduğunu unutmayın.
798. MDB məkanında adambaşına düşən ümumməhsul istehsalında 1-3-cü yerləri tutan dövlətləri bilirsinizmi?-RF-4 min dollar, Ukrayna-2,049 min dollar, Qazaxıstan-2,75 min dollar
799. Azərbaycanda pambıq parça fabrikləri harada yaradılmışdır?Bakıda, Gəncədə, Mingəçevirdə
800. Dünyada buğda əkilən hansı qurşaqlar vardır? – Şimal,
Cənub
801. Şəkər qamışından ildə nə qədər şəkər tozu almaq mümkündür?- Dünyada əldə olunan 125 mln. ton şəkər tozunun 70 %-dən çoxu şəkər qamışından əldə edilir.
802. Hansı okean daşımalarda 1-ci yeri tutur? – Atlantik okeanı
803. Sakit, Hind, Ş.Buzlu okeanları yükdaşımalarında 2-4 yerləri tutduqlarını oxuculara bildirin.
804. Afrikada inkişaf etmiş ölkənin CAR olduğunu kim bilmir?
805. ABŞ-da ilk dəfə neçə ştat müstəqillik qazanmışdır?-13 ştat
806. İllik sellüloz əldə edilməsində hansı ölkə dünyada 1-ci yeri tutur?-ABŞ
807. Benilyuksın tərkibində hansı dövlətlər olduğunu bilirsinizmi?- Belçika, Niderland, Lüksemburq, Norveç, İsveç, Danimarka, İslandiya, İspaniya, Portuqaiiya, İsveçrə, Avstriya, Yunanıstan, Finlandiya, İrlandiya, Malta
808. Hansı sayda metal filiziərindən alüminium alınır?-6 sayda
809. Ən ucuz nəqliyyat növünün su nəqliyyatı olduğunu bilirsinizmi?
810. Əhaiinin təbii artımının 1-ci tipi hansı ölkələr üçün xarakterdir?
– İnkişaf etmiş ölkələrdə AFR üçün
811. Dünyanın ən qııru iqlimli materiki hansıdır? – Avstraliya
812. Dünyanın ən rütubətli materikini tanıyırsınızmı? – Cənubi Amerika
813. Azərbaycanda meşə sahəsinin nə qədər olduğunu bilirsinızmi? – 1,038 min ha
814. Uranın dünyada ehtiyatı nə qədərdir? – 10 mln. tondan çox
815. Ən bahalı nəqliyyat növünün hansı olduğunu bilirsinizmi? – Hava nəqiiyyatı
816. Cənubi – Şərqi Asiyanın başlıca yeraltı təbii sərvətinin nə olduğunu söyləyin: – neft
817. Avropa ölkələrində hansı din hökmranlıq edir? – Xristian dini
818. Ən çox qabarma-çəkilmə enerjisi hansı okeandadır? – Atlantik okeanında
819. ABŞ-da ildə 700 mlrd. ədəd siqaret hasil olduğunu bilirsinizmi?
820. Afrikanın hansı ölkəsində çay becərilir?-Keniya dövlətində
821. Ən keyfiyyətli çay hansı ölkədə əldə edilir? – Şri-Lankada
822. Azərbaycanın neçə rayonunda pambıq becərilir? – 22 rayonunda, o cümlədən – Bərdə, Sabirabad, Saatlı, Səlyan və s.
823. Azərbaycanda aparıcı paritya hansı hesab edilir? – YAP
824. Mərkəzi Asiyanın hansında daha çox pambıq məhsulu toplanılır? – Özbəkistanda, 3,4 mln. ton
825. Bərk buğda növündən xammal kimi ən çox nədə istifadə edirlər? – Makaron, vermişel, düşbərə, əriştə, xingal hazırlanmasında
826. Əkinçiliyin ən əhəmiyyətli sahəsini bilirsinizmi? – Taxılçılıq təsərrüfatı
827. Dünyanın hansı ölkələrində uşaqların xüsusi çəkisi azdır? – AFR, Lüksemburq
828. Dünyanın hansı ölkələrində uşaqların çayı daha çoxdur? – Koreya, Botsvana
829. Emiqrasiyanın klassik nümayəndəsinə hansı ölkəni aid etmək mümkündür? – İrlandiyanın
830. Afrika qitəsində hansı dövlətlərin hər birinin 100 mln. nəfərdən çox əhalisi vardır? – Nigeriyanın
831. Dünyada ən uzun avtomobil yolunun hansı olduğunu söyləyin: – Panamerika – 33,6 min km
832. Ən soyuq materikin Antarktida olduğunu yəqin ki, bilirsiniz.
833. Dünyanın ən dərin okeanı hansıdır? – Sakit okean
834. İllik balıq ovlanmasında hansı okeanın xüsusi çəkisi 50 % təşkil edir? – Sakit okeanın
835. Hansı yarım kürədə quru sahəsi çoxdur? – Şimal yarımkürəsində
836. Mineral təbii sərvətlərlə zəngin olan ölkələr:- RF, ABŞ; Kanada, Avstraliya, Çin
837. Ən.çox suvarma əkinçiliyi inkişaf edən region: – Asiya
838. Beynəlxalq mübahisəiərin tənzimlənməsində rol oynayan təşkilat: – BMT
839. Maye tullantılarının birinci növbədə litosferi və hidrosferi çirkləndiklərini yadda saxlayın.
840. «Demoqrafık partlayış» hansı ölkələr-üçün xarakterdir?-Asiya
841. Avropa ölkələrinin iqtisadiyyatının başlıca sahəsi: – Maşınqayırma
842. Avstraliya hansı məhsul əldə edilməsində dünyada 1-ci yeri tutur? – Yun tədarükündə
843. Afrikanın ərazicə ən böyük döyləti hansıdır? – Sudan
844. Amazoniyanın ekoloji tarazlığının ən çox pozulmasının səbəbi nədir? – Tropik meşələrin qırılması
845. Dünya bazarına ən çox ət ixrac edən ölkə hansıdır? -Angentina
846. Ən çox elektrik enerjisi idxal edən ölkəİər: – İtaliya, Niderland, ABŞ
847. Ən çox liman şəhərlərinə malik olan bölgə. – İnkişaf etmiş ölkələrin sahil zonaları
848. Elektrik enerjisi ixrac edən ölkələri tanıyırsınızmı? – RF, Ukrayna, Macarıstan
849. Avropada qədim sənaye rayonlarına hansıför daxildir? -Rur, Yuxarı Sileziya
850. Şərqi Avropada başlıca kimya sənayesi mərkələri harada yerləşirlər?-Beynəlxalq neft-qaz kəmərləri boyu uzuntn
851. Asiyada «çəltik» qurşağıbaşlıca olaraq haradä yerləşirlər? – Çay dərələrində və deltalarında
852. «Ticarət etmək və ya ölmək» epiqrafı hansı ölkə iqtisadiyyatı üçün xarakterdir? – Yaponiya
853. Torpaqların çirkləndirilməsinin başlıca mənbələri hansılardır? – Kübrə, zəhərləyici kimyəvi maddələrin tətbiqi, radioaktiv maddələr, neft tullantıları
854. Okean materik təbii kompleks hesab edilif fərmi? – Bəli
855. Hansı cihazm köməkliyi ilə istiqamət müəyyənləşdirilir? a Kompasm
856. Böyük coğrafı kəşflər hansı dövrləri əhatə etdiyini bilirsinizmi? – XV – XVII əsrləri
857. Küləklərin hansı dövrü xarakter daşıyır? – Musson küləkləri
858. Qırmızı dənizin duzluluğunun çoxluğu nə ilə bağlıdır? -Tropik səhra iqlimi şəraitində buxarlanmanın çoxluğu ilə.
859. NATO-nun şərqə doğru irəliləməsi hansı ölkələr üçün hərbi- siyasi problemlər yaradır? – RF
860. Ölkənin yüksək iqtisadi-sosial inkişaf səviyyəsinin göstəricisi nədir? – Hər nəfərə düşən Ümumi Daxili Məhsulun dollarla illik miqdarı
861. Torpaqların ən çox deqradasiyaya məruz qalması hansı regionda daha intensiv gedir? – Asiya, Afrika
862. Hər hansı bir regionda ekoloji tarazlığın qorunması, bərpa olunması 1-ci növbədə hansı sistemin qarşılıqlı münasibətlərindən asılıdır?-İnsan-təbiət
863. Mili azadlıq hərəkatı nəticəsində bir neçə dövlətə ayrılmış ölkələrə misal çəkə bilərsinizmi? – Çexoslovakiya, Yuqoslaviya, SSRİ
864. Ən böyük ozon deşiyi-dəliyi hansı region üzərində müşahidə olunduğunu yada salm. – Antarktida, Arktika
865. Ən çox yaşh əhali dünyamn hansı, regionunda müşahidə olunur? – Qərbi Avropada (60 yaşdan çox).
866. Dünyada nə qədər əhalini illik ərzaq məhsulu ilə təmin etmək mümkündür? – 10-15 mlrd. nəfər
867. İslam dininin yer kürəsində sürətlə yayılmasının başlıca səbəbini bilirsinizmi? – Ticarətin sürətlə getməsi
868. Əhali sıxlığının çoxluğu ilə iqtisadi inkişaf səviyyəsini müəyyən etmək olarmı? – Yox
869. Coğrafı əmək bölgüsü hansı göstərici ilə müəyyənləşdirilir? – Ölkələrin, regionların ixtisaslaşdırılmış təsərrüfat sahələrinin olması ilə.
870. Afrikanın hansı ərazisində+14°S-18°S temperatura malik «daima yaz» iqlimi müşahidə olunur? – Efıopiya yaylasında
871. Afrikanın hansı ölkəsinin dünyanın 2 okeanına çıxışı ,mövcuddur və nəyin köməkliyi ilə? – MTsırınT’Süveyş “kanalının köməkliyi sayəsində.
872. Dünyanın ən qısa boylu xalqı kimlərdir və onlar harada yaşayırlar? – Afrikada piqmei xalqları
873. Nil hansı okean hövzəsinə aiddir? – Atlantik okean
874. Krik çaylar hansılardır? – Dövri axara malik, az sulu, yayda quruyan
875. Okeaniyanın hansı bitkisidir ki, onun meyvəsindən yeyinti, yarpaq və gövdəsindən yaşayış üçün kiçik koma-ev və qayıqlar düzəldilməsində istifadə edirlər?-Kokos palması
876. Dünyanın ən sulu çayının hansı olduğunu bilirsinızmi? – Amazonka, orta illik su axını 7 min kub. km, enerji potensialı 280 mln. kvt-dan çoxdur?
877. Dünyanın siyasi xəritəsində müxtəlif rənglərlə nəyi əks etdirirlər? – Dövlətləri
878. Hal- hazırda dünyanın hansı ölkələrində «iqtisadi möcüzə» baş verdiyini bilirsinizmi? – Çində, Koreya Respublikasıda, Sinqapurda
879. Nə üçün Skandinaviya ölkələri rəngli və turş yağışlardan əziyyəti çəkirlər? – Qərb küləklərinin B.Britaniya və AFR-dəki metallurgiya və kimya zavodlarının atmosferə atmış tullantılarını hərəkətə gətirməsi səbəbindən
880. Hansı ölkənin müəssisələrində daha çox xarici ölkələrin fəhlələri çahşır? – Böyük Britaniyanın müəssisələrində.
881. Hansı ölkədə balıqçılıq beynəlxalq təsərrüfat növü sayılır?- İslandiyada
882. Asiyanın yüksək inkişaf etmiş ölkəsini bilirsinizmi? -Yaponiya
883. «Çay landşaftı» ən çox hansı ölkələr üçün xarakterdir? – Yaponiya, Hindistan, Çin XR
884. ABŞ-da kənd təsərrüfatı sahələrinin inkişafının əlverişli şəraitə malik olması nə ilə bağlıdır? – Coğrafi mövqeyi ilə.
885. Latın Amerikası ölkələri əhalisinin yarıdan çoxunu kimlər təşkil edirlər? – Metislər, mulatlar
886. Afrikanın başlıca ixrac məhsullarını nə təşkil edir? – Dağ-mədən və kənd təsərrüfatı məhsulları
887. ABŞ-da «qarğıdalı qurşağı» «pambıqçılıq qurşağı»ndan hansı istiqamətdə yerləşdiyini hər kəsə bildirin -Şimalda
888. Adambaşına düşən oduncağa görə hansı ölkə dünyada liderlik edir? – Braziliya
889. Dünyada, o cümlədən də Latın Amerikasında iri şəhərlərin ekoloji problemlərinin baş verməsi nə ilə bağlıdır? -Əhalinin ildə-ilə artması ilə
890. Planetin ekoloji vəziyyətinin müəyyənləşdirilməsi və öyrənilməsi hansı üsullarla həyata keçirilir? – Aerokosmik metodlarla
891. Dünya təsərrüfatının formalaşmasının başlıca zəminlərini müəyyən edin: – Dünya bazarının formalaşması, nəhəng maşınqayırmanın inkişafı, nəqliyyat növlərinin inkişafı
892. Dünyada illik elektrik enerji hasilatında elektrik stansiyalarını xüsusi çəkilərə görə ardıcıl düzün: – İES, SES, AES
893. ABŞ-ın iri limanlan ən çox hansı okean sahilində yerləşir? – Atlantik
894. Dünyada quruda ən çox dövlətlərlə sərhədləşən hansı dövlətin admı çəkə bilərsiniz? – Rusiya Federasiyasınm – 14 dövlətlə
895. Dünyada ən çox sayda dənizlərlə sərhədləşən dövlətin hansı olduğunu söyləyin: – Rusiya Federasiyası, Xəzər dənizi ilə birlikdə 13 dənizlə
896. RF postsovet məkanmda olan neçə ölkə ilə dövlət sərhədinə malik deyildir? —6 dövlətlə (Moldova, Ermənistan, Türkmənistan, Özbəkistan, Tacikistan, Qırğızıstan)
897. RF ərazisinin neçə faizi meşə ilə örtülmüşdür və onun dünya meşə ehtiyatında xüsusi çəkisini bilirsinizmi? – Müvafiq olaraq – 45 % və 22 %
898. Aqrar Sənaye Kompleksinin (ASK) hansı sahələri özündə birləşdirdiyini müəyyən edir: – 4 əsas sahəni: kənd təsərrüfatına xidmət edən təsərrüfat sahələrini, emal sahələrini, məhsul verən kənd təsərrüfatı sahələrini, infrasturktur sahələrini.
899. Rusiya Federasiyasında, Ukraynada, Belarusiyada,
Qazaxıstanda, Qırğızıstanda kənd təsərrüfatının heyvandarlıq sahəsinin illik məhsul tədarükündə xüsusi çəkisi əkinçilik sahəsindən çoxdur.
900. Ərazisinin böyüklüyünə görə 1-5-ci yerləri tutan ölkələri ardıcıllıqla düzün: – RF, Kanada, Çin, ABŞ, Braziliya
901. Afrikanın hansı ölkələrini Yaxın Şərqə aid edirlər? – Misir,
Sudan
902. Avropanın neçə ölkəsinin dünya okeanına çıxışı yoxdur? -13 ölkənin: Moldova, Belarusiya, Macanstan, Slovakiya, Çexiya, Makedoniya, Avstriya, İsveçrə, Andorra, Lüksemburq, Lixtenşteyn, San-Marino, Vatikan
903. Skandinaviya ölkələrinin adlarını çəkin: – İsveç, Norveç, Danimarka, İslandiya
904. Latın Amerikası ölkələrinin hamısının respublika idarəetmə formasına malik olduqlarını bilmək yaxşı olardı.
905. Latın Amerikası ölkələrindən monarxiya idarəetmə formasına malik olanı yoxdur.
906. Dünyada təbii qaz ehtiyatına görə hansı ölkə 1-2-ci yerləri tuturlar? – RF, İran İslam Respublikası
907. Dünya ölkələri içərisində Avstraliyanın adambaşına düşən əkin sahəsinin miqdarına görə (3,0 ha) 1-ci yerdə olduğunu məlumatlandırın.
908. Dünya okeanının hansı dənizləri ən məhsuldar hesab olunurlar? – Norveç, Berinq, Oxot, Yapon
909. Dünyanın hansı ölkəsidir ki, dəniz sularından şirin su alınmasında liderlik edir? – Küveyt
910. Dünyanın hansı ölkələri neft ixracatında tanınırlar? – İran körfəzi sahili ölkələri, Liviya, Venesuela, Meksika, Nigeriya, Əlcəzair, İndoneziya, Norveç, Böyük Britaniya
911. Dünyanın ən çox neft idxal edən ölkələrini sadalayın: -ABŞ, Yaponiya, İtaliya, Almaniya, Fransa, Niderland, Sinqapur- əsasən emal etmək üçün, Braziliya
912. Dünyada hansı ölkələrdə və hansı çay hövzələrində ən böyük gücə malik SES-lər yaradılmışdır? – İtaypu- 12,6 mln.kvt. gücündə, 1983-cü ildə Parana çayı üzərində tikilmiş, Braziliya, Paraqvay dövlətləri tərəfindən; Qrand – Kuli – gücü 10,8 mln.kvt., 1942-ci ildə, Kolumbiya çayı üzərində tikilmiş, ABŞ- da, Quri 10,3 mln. kvt., 1968-ci ildə Tokantins çayı dərəsində, Braziliyada, Sayano – Şuşensk – 6,4 mln. kvt. gücündə, 1984-cü ildə tikilmiş, Yenisey çayı üzərində, Rusiya Federasiyasında.
913. Traktor düzəldilməsində dünyanın qabaqcıl dövlətlərinin adlarını yada salın: – Yaponiya, RF, Hindistan, Belarusiya, ABŞ
914. Dünyada ən çox qarğıdalı məhsulu toplayan və ixrac edən ölkənin ABŞ olduğunu yəqin ki, bilirsiniz.
915. Dünyada ən çox çəltik ixrac edən ölkələrin ABŞ, Myanma, Vyetnam, Çin olduğunu yəqin ki, bilirsiniz.
916. Dünya okeanlarının sahələrini yaddan çıxarmayın: Sakit okeanı – 179 mln.kv.km, Atlantik okeanı – 92 mln.kv.km, Hind okeanı-76 mln. kv km, Şimal Buzlu okeanı – 14 mln.kv.km.
917. Köhnə dünyanın Avropadan, Asiyadan, Afrikadan ibarət olduğunu bilirsinizmi?
918. Dünyada quru sahəsinin dəniz səviyyəsindən alçaqda yerləşən ərazilərini də bilmək yaxşı olardı: Ölü dəniz – 395 m (Avroasiyada), Assal gölü – 150 m (Afrikada), Ölum dərəsi – 85 m (Ş.Amerika), Valdes yarımadası – 40 m (C.Amerika), Eyr gölü – 12 m (Avstraliya)
919. Dünyada ən uzun avtomobil yolunun uzunluğunun 33,6 min km olduğunu bilirsinizmi?
920. ABŞ-da hansı ştatı «dövlət içərisində dövlət» adlandırırlar? – Kaliforniyanı
921. Dünyanın hansı ölkəsi qızıl hasilatına görə birinci yerdə durur? – CAR
922. Dünyanın hansı ölkəsində ən dərin neft quyusu qazılmışdır? – ABŞ-da
923. Dünyada ən böyük aeroportlar harada yaradılmışdır? -ABŞ-da: Çikaqo, Nyu-York
924. Dünya nəqliyyatının ümumi uzunluğunun 40 mln.km olduğunu bilirsinizmi?
925. Zeytun bağlarının çoxluğuna görə hansı regionun 1-ci yer tutduğunu söyləyin: – Aralıq dənizi hövzəsi regionu
926. Yanacaq-energetika kompleksi nədir? – Yanacaq və elektroenergetikanın birliyi olmaqla ölkənin onurğa sütununu təşkil edir.
927. Əhalinin cins, yaş, etnik, sosial, dini tərkibinin olmasını yəqin ki, bilirsiniz.
928. İnkişaf etmkə olan ölkələrin ən çox Afrikada olduğunu bilirsinizmi?
929. Böyük Coğrafi Kəşflərin dünya bazarının əmələ gəlməsindəki rolunu yəqin ki, bilirsiniz.
930. ABŞ-da illik yük dövriyyəsinə görə avtomobil nəqliyyatının 1- ci, dəmir yolu nəqliyyatının 2-ci, boru-kəmər nəqliyyatının 3-cü yeri tutduğunu yadda saxlayın.
931. Dünya torpaq fondunun nə qədərindən əkinçilikdə istifadə edilir? – 11 faizindən
932. Hidrosferin neçə faizini şirin su təşkil edir? – 2,5 faizini
933. İllik hazırlanmış meşə materiallarının 50 %-i odun yanacağı kimi istifadə olunduğunu da yəqin ki, bilirsiniz.
934. Turistlərin Misirə illik axınının səbəbini bilirsinizmi? – Rekreasiya resurslarının ən çox bolluğu
935. Ümumi əhalinin 80 %-ni şəhər əhalisi təşkil edirsə həmin ölkə yüksək urbanizasiyalı, yox, bu 20 %-dən azdırsa zəif urbanizasiyalı ölkə hesab edilir.
936. Dünyada ən hündür göydələn ev Malayziyanın paytaxtı Kuala – Lumpurda 1996-cı ildə neft kompaniyası «Petronas»m istifadəyə verildiyi 88 mərtəbəli 450 m hündürlüyü olan 2 ekiz binadır.
937. Dəniz səviyyəsindən ən hündürdə – 5000 metdən çox Boliviyada, Peruda, Çində əhali məskunlaşmaları vardır.
938. Bəşər tarixində dünyada bu vaxta qədər 130 min ton qızıl hasil olunduğunu bilirsinizmi?
939. Dünyada saatda 515 km məsafə qət edən qatar Fransaya məxsusdur.
940. Dünyada ən böyük hava limanı Çikaqodakı, Oy Xeyr hesab edilir ki, o da ildə 70 mln. sərnişin qəbul edir. Lakin Qərbi Avropanın London şəhərindəki Xitraou hava limanı ildə 55 mln, Frankfurt-na-Mayndakı hava limanı isə 40 mln. sərnişin qəbul edə bilir.
941. Şri-Lanka Respublikası ildə 200 min ton keyfiyyətli çay tədarük edir.
942. Şərqi və Cənubi-Şərqi Asiya ölkələri əhalisinin hər biri ildə 300 kq çəltik işlədir.
943. Baxmayaraq ki, Konqo çayının okeana axıtdığı suyun illik miqdarı 5 dəfə dünyanın ən sulu çayı hesab edilən Amazonkadan azdır, lakin hidroenerji potensialı ondan qat-qat artıqdır.
944. ABŞ-ın Kanadadan şirin su daşıdığını bilirsinizmi?
945. Dünya ölkələrindən Çin və Hindistanda uşaqların xüsusi çəkisi daha çoxdur və onun sayının nə qədər olduğunu dəqiqləşdirin: – Hər birində 350 mln. nəfər uşaq vardır.
946. ABŞ-da bu vaxta qədər neçə prezident seçkiləri keçirilmişdir? – 44
947. Əhalisinin sayı nəzərə alınmaqla dünyada vahid şəhər məfhumu varmı? – Yox. (bu ayrı-ayrı ölkələrdə 200 nəfərdən – 40 min nəfər arasında dəyişir).
948. Dünyada ilk dəmir yolu xətlərinin ayn-ayrı ölkələrdə nə vaxt çəkildiyini bilirsinizmi? – 1825-1830-cu illərdə İngiltərədə; 1830-cu ildə ABŞ-da; 1832-ci ildə Fransada; 1835-ci ildə Belçikada, AFR-də; 1837-ci ildə Rusiya və Avstriya;
949. Monako dövlətində, Baham, Befmüd, Mäldiv, Kiçik Antil adalarında ümumi məhsul istehsalında xidmət sahələrinin xüsusi çəkisinin nə qədər olduğunu bilirsinizmi? – 80 %-dən çox
950. İllik sərnişin daşımalarında hansı olkənin hansı metropoliteni 1- ci yer tutur? – RF-nin Moskva metropoliteni, ildə 3,0 mlrd. nəfər sərnişin daşınır.
951. Dünyanın hansı yeganə ölkəsidir ki, istixanalar hesabına ölkənin illik alma, pamidor (tomat), yemiş, banan məhsullarına olan tələbatmı ödəyir? – İslandiya
952. İllik qızıl hasilatında tanman dövlətlər: – CAR – 600 ton; Avstraliya – 350 ton; ABŞ – 330 ton; ÇXR – 170 ton; Kanada – 150 ton;RF-130 ton;
953. Dünyada səsdən iti sürətə malik ingilis-fransız «Kon-kord»unu, Sovet Tu-144, Tu-244 tipli hava maşınlarının-təyyarələrinin 1995-ci ildən etibarən 2300-2500 km saat sürətə malik olduğunu bilirsinizmi?
954. Niderlandın gülçülük təsərrüfatına görə dünyada ən qabaqcıl yer tutduğunu, ən böyük gül auksionunun Alsmeredə olduğunu, hər
il 1 mlrd. ədəd gil satıldığını, onun dünyanın 140-dan artıq ölkəsinə nəql olunduğunu bilirsinizmi?
955. Almaniyada hər il adambaşına 160 litr pivə istehsal olunduğunu da yaddan çıxarmayın. Bu sahədə Çexiya Respublikası da fərqlənir.
956. Türkiyədə Bosfor boğazından İstanbula keçməklə uzunluğu 1,0 km 6 xəttli, sutkada 20 mindən çox maşın buraxma qabiliyyətli, Avropada ən böyük körpünün 1973-cü ildən istifadəyə verildiyini yadda saxlayın.
957. 1994-cü ildən istifadədə olan, 2 qoşa xətli La-Manş boğazının dərinliklərindən keçməklə dəmiryolu Londonla-Parisi 3 saat müddətində əlaqələndirə bilir,
958. Niderlandda, Danimarkada insanları bir yerdən digər yerə hərəkətlərinin başa çatdırılmasında çox populyar olan velosipeddən geniş istifadə olunduğunu yada salın.
959. Dünyanın ən çox – 200-dən artıq siyasi, iqtisadi, ictimai təşkilatlarının (YUNESKO, İnterpol, OESR və s.) Fransanın paytaxtı Parisdə yerləşdiyini də yaddaşlarda saxlamalısınız.
960. Rekreasiya resursları əsasən istirahət və turizm üçün yararlı olan təbii və antropogen mənşəli ehtiyatlardır.
961. Dünyanın ən varlı adamlarının kimlər olduğunu bilirsinizmi? – Bill Qeyts – ABŞ – 51,0 mlrd. dollar, Sultan Xassanal Bolkiax – Bruney – 36 mlrd. dollar, Semya Uolton – ABŞ – 48,0 mlrd.dollar, Uorren Y.Raffet – ABŞ – 33,0 mlrd.dollar, Korol Faud Ben Abdul Əziz – S.Ərəbistanı – 25,0 mlrd. dollar, Poll Allen – ABŞ 21,0 mlrd. dollar, Şeyx Zayed Bin Bin Sultan Al- Nakyan – BƏƏ 15,0 mlrd.dollar, Şeyx Cabir Əl Əhməd, Əl – Cabir Əl Sabah – Küveyt – 15,0 mlrd. dollar, Kennet Tomson – Kanada – 14,4 mlrd. dollar, Cey i Robert Pritsker – ABŞ – 13,5 mlrd.dollar, Forresta Edvardd ailəsi və Marsa – ABŞ – 13,5 mlrd. dollar həcmində
962. Yer kürrəsində hansı SES 25 ilə tikilmişdir və o hansı illəri əhatə edir? – Sayano – Şuşenski – 1964-1988-ci illərdə
963. Dünyada neçə mineral xammal növü hasilata məruz qalır? -160 növ
964. Sizlərə neçə növ faydalı qazıntı və neçə növ qiymətli daşlar məlumdur? – 250 faydalı qazıntı növü-200 qiymətli daşlar növü
965. Qara metallurgiya xammallarını müəyyən edin: – dəmir, manqan, xrom, nikel, kobalt, titan, volfram, molibden, vanadium, tantal, niobi
966. Əlvan metallurgiya xammallarını müəyyən edin: -alüminium, mis, sink, qurğuşun, civə, qalay, sürmə filizləri, Nadir metallar: Selen, verillium, Litium, qallium, uran, tallium, stronsium, renium, germanium, tellur, rubidium, litium, Nəcib və ya qiymətli materiallar: qızıl, gümüş, platin
967. Neftin hansı temperaturada qatılaşdığını, donduğunu bilirsinizmi? – 11-19°S
968. Neftin emalından alınan məhsulların hansı mənfi temperaturda qatılaşdığını, donduğunu göstərin:-60-70° S arasında
969. Neft sərbəst surətdə quyulardan yerin səthinə çıxa bılmədikdə onda laylara istisu, buxar, qaz vuraraq nefti isladırlar
970. Neftin hasilatının fontan, kompressor, nasos üsullan mövcuddur.
971. Neft hasilatında 1-5-ci yerləri hansı dövlətlər tutur? – S.Ərəbistanı – 450,0 mln.ton, ABŞ – 435,0 mln.ton, Venesuela – 333,0mln.ton, Rusiya Federasiyası – 324,0 mln.ton, İran İslam Respublikası – 185,0 mln.ton
972. Qazın emalından 1000-dən artıq yeni məhsulların alındığını yəqin ki, bilirsiniz.
973. Hansı ölkədən qazdan ancaq məişətdə istifadə olunur? – Yaponiyada
974. 1 km məsafəyə qaz boru xətti çəkilməsində 1450 mm diametrə malik boru üçün 1000 ton metal, habelə 1,5 mln.dollar gərəkdir.
975. Nefti ancaq 2000 km məsafəyə qədər boru-kəmər-nəqliyyatı ilə nəql etmək iqtisadi cəhətdən rentabelli hesab edilir. Daha uzaq məsafələrə neftin tankerlərlə daşınması məqsədə uyğundur.
976. Fransız və Kanada tipli reaktorlar dünyada ən etibarlı-sınanmış atom reaktorları hesab olunur. Hansı ki, 250-300 min kvt gücündə olan hər reaktorun dəyəri 500-700 min dollar təşkil edir.
977. Hansı ölkədə torpaq çatışmamazlığından AES-lər dənizdə yaradılmış süni adalarda yerləşdirilirlər? – Yaponiyada
978. Hansı ölkələrdə AES-lər yeraltında yerləşdirilirlər? -Torpaq ehtiyatı az olan ölkələrdə
979. Alüminium 933,5°S-də əriyir, 2740°S-də isə qaynayır. 980
980. 70 kq çəkiyə malik olan hər bir insanın bədənində 6 mq alüminiumun olması müəyyənləşdirilmişdir.
981. Qızıl ehtiyatına görə dünyada 1-5-ci yerləri tutan dövlətləri müəyyənləşdirin: – CAR – ehtiyatı 103 min ton, ABŞ-100 min ton, Kanada-7,4 min ton, Avstraliya-6,4 min ton, RF-6,0 min ton
982. Dünyada olan başlıca kanalların texniki göstəricilərini yada salın:-Süveyş-1869-cu ildə açılmış, uzunluğu 193 km, maksimal eni 365 metr, orta dərinliyi 20 m; Panama-1914-cü ildə açılmış, uzunluğu 81,6 km, eni 150 m, dərinliyi 12,5 m
983. Hansı nəqliyyatın yükdaşımada xüsusi çəkisi 10 %, sərnişin daşımada isə 89 % təşkil edir? – Avtomobil nəqliyyatının
984. Dünyada ən hündür göydələnin Kuala – Lumpurda olduğunu yadda saxlayın.
985. Dünyada daxili su yollarının uzunluğunun 550 min km olduğunu bilirsinizmi?
986. Dünyanın ən soyuq nöqtəsi harada və nə qədərdir? – Antarktidada, Vostok məntəqəsində – 89,2°S
987. Dünyada ən böyük göl-dənizin Xəzər dənizi – (sahəsi 371 min kv.km) olduğunu bilirsinizmi?
988. Ərazisinin çox hissəsi yarımadada, paytaxtı isə adada yerləşən dövlətin Danimarka olduğunu yadda saxlayın.
989. Yer Kürəsində 7 əsas iqlim qurşağmm olmasını yadda saxlayın.
990. Heç bir dövləti olmayan materikin Antarktida olduğunu oxuculara çatdırmaq lazımdır.
991. Dünyada 40 mln-dan artıq İrlandiya mənşəli əhalinin ABŞ-da yaşadığını da unutmayın.
992. Dünyada müasir şəraitdə ingilis dilinin beynəlxalq ünsiyyət yaradan dil olduğunu bilirsinizmi?
993. Dünyada əhalinin siyahıya alınmamasında Omon və Qətərin yeganə ölkələr olduğunu bildirin.
994. Dünyada ən çoxuşaqlı ananın 60-cı illərdə Çilidə yaşadığını və 55 övladın dünyaya gətirdiyini də yadda saxlamalıyıq.
995. Azərbaycanın dövlət sərhədlərinin ümumi uzunluğunun 3742 km: İranla 765 km, Türkiyə ilə 13 km, Rusiya ilə 391 km, Gürcüstanla 471 km, Ermənistanla 1007 km, Xəzər dənizi ilə 825 kın, auaiana 27G km ulduğunu, ərazisinin isə əvvəllər 410 min kv.km təşkil etdiyini yadda saxlayın.
996. Azərbaycanın unitar dövlət və Prezident üsul – idarəsinə malik olduğunu oxucular bilməlidir.
997. 1960-cı ildə yaranmış neft ixrac edən ölkələr birliyinin-OPEK-in tərkibində 12 ölkənin: Əlcəzair, Venesuela, Qabon, İndoneziya,
İraq, İran, Qətər, Küveyt, Liviya, Nigeriya, BƏƏ və Səudiyyə Ərəbistanın olmasını unutmayın.
998. «İslam Konfransı» təşkilatı özündə 50-dən artıq ölkəni birləşdirərək 1972-ci ildə Şərqin müsəlman ölkələrinin Xarici İşlər Nazirlərinin 3-cü konfransında təsis olunaraq məqsədi ölkələr arasında əməkdaşlığın daha da yüksəldilməsinə, hər cür dini ayrı-seçkiliyin qarşısının alınmasına, müstəmləkəçiliyin əleyhinə, sülhün və təhlükəsizliyin təmin edilməsinə nail olmaqdadır.
999. Dünyada 2 paytaxtlı dövlətlərə misal çəkə bilərsinizmi? – Niderland: Amsterdam, Haaqa; CAR: Pretoriya, Keyptaun; Boliviya: Sukra, La-Pas
1000. Əhalinin 1-ci tip artımı: hər 1000 nəfər hesabı ilə 15 promil doğum, 10 promil ölüm, təbii artım isə 5 promil olmaqla yüksək inkişaf etmiş, yeni inkişaf etmiş, keçid iqtisadiyyatına malik olan və bəzi inkişaf etməkdə olan ölkələrə aiddir.
1001. Əhali artımının 2-ci tipi doğumun yüksək olması ilə səciyyələnir. Ona görə də hər 1000 nəfər hesabı ilə doğum 50 promil, ölüm 25 promil, təbii artım 25 promil təşkil edir ki, bu da əsasən Yəmənə, Zambiyaya, Keniyaya, Mozambikə aiddir.
[QR size=”100×100″ link=”no”][/QR]